Raqobat va monopoliya

Konsorsium - tadbirkorlaming yirik moliyaviy operatsiyalarini birgalikda amalga oshirish maqsadida birlashuvi.

Konsern - rasmiy jihatdan mustaqil bo‘lgan, ko‘p tarmoqli korxo- nalar (sanoat, savdo, transport va bank kabi turli soha korxonalari) ning majmuini o‘z ichiga oluvchi birlashma.
Takrorlash uchun savollar va topshiriqlar

1. Raqobatning mohiyati va maqsadini tushuntirib bering.

   
   

2. Raqobatning asosiy vazifalari nimalardan iborat? Bu vazifalar- ning bir-biridan farqini ajratib ko‘rsating.

   
   

3. Raqobat shakllariga tushuncha bering va ulaming har biriga xos belgilarini ko‘rsating.

   
   

4. Tarmoq ichidagi va tarmoqlararo raqobatning farqini tushun- tirib bering.

   
   

5. Halol va g‘irrom raqobatlashuv usuiiariga nimalar kiradi?

   
   

6. Raqobatlashuvning demping narxlami qo‘llash usuli qanday sharoitlarda amalga oshiriladi?

   
   

7. Monopoliya nima va uning vujudga kelishining iqtisodiy asos- lari nimalardan iborat? Monopoliyaning qanday turlari mavjud?

   
   

8. Kapitalning to‘planishi va markazlashuvi o‘rtasida qanday farq bor?

   
   

9. Tabiiy, legal va sun’iy monopoliyalaming bir-biridan farqlan- ishini ko‘rsating.

   
   

10. Monopoliyaning ijobiy va salbiy tomonlari nimalarda namo- yon boTadi?

    
    

11. Monopoliyaga qarshi siyosat va monopoliyaga qarshi qonun- chilikning mohiyati qanday?

    
    

12. Raqobat muhitining shakllanishiga qanday omillar ta’sir ko‘rsatadi?

    
    

13. O‘zbekistonda raqobatni qoTlab-quvvatlovchi va monopoli- yaga qarshi kurashuvchi qanday tashkilotlar mavjud?

    
    

1Karimov I.A. 0‘zbekiston XXI asrga intilmoqda. - T.: 0‘zbekiston, 1999, 34-bet.

2Mirziyoyev Sh. “Tanqidiy tahlil, qat’iy tartib-intizom va shaxsiy javob- garlik - har bir rahbar faoliyatining kundalik qoidasi boTishi kerak” // Mam- lakatimizni 2016-yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning asosiy yakim- lari va 2017-yilga moTjallangan iqtisodiy dastuming eng muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan Vazirlar Mahkamasining kengaytirilgan majli- sidagi ma’ruzasi. Xalq so‘zi 2017-yil 16-yanvar.222

3 Abdullaev Yo. Bozor iqtisodiyoti asoslari: 100 savol va javob. - T.: «Mehnat», 1997, 58-59-b.

43K0H0MHHecKaa Teopna: yne6HHK. - ncnp. h flon. / Iloa o6m. pe^. aKan. B.H.BHflanHHa, A.H.JJ,o6pbiHHHa, r.n.5KypaBJieBOH, JI.C.TapaceBHHa. - M.: HH(DPA-M, 2005, CTp 121.

5KynnKOB JI.M. 3K0H0MHHecKaa TeopHa: yne6. - M.: TK Be6jin, H3jj- bo npocneKT, 2005, 191-6.; Tojiboeva D. Iqtisodiyot nazariyasi: Oliy o‘quv yurtlari talabalari uchun o‘quv qoilanma, T.: «0‘qituvchi», 2002, 246-b.231

6 Bu mazmundagi ta'riflar quyidagi manbalarda ham berdgan: IIIhihkhh A.0.3K0H0MHHecKaa Teopna: YnedHoe nocoSHe jjia By30B. 2-e H3a. Kh. 1. - M.: TyMaHHT. H3fl. ueHTp BJIA/fOC, 1996, 597-6.; BopncoB E.<£>. OKOHOMHuecKaa TeopHa: y^Lie6. - 2-e H3fl., nepepa6. h aon. - M.: TK Ben6H, H3a-bo IIpocneKT, 2005, 208-6.; Ochobbi tkohomhhcckoh TeopHH. ITo.tht3kohomhh: yne6HHK /IIoa pej. A-pa 3koh. HayK, npoj\. 3-e, ncnpaBJi. - M.: EflHTopHaji yPCC, 2003, 499-6.

70‘zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti Islom Karimovning mam- lakatimizni 2015-yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2016-yil- ga moTjallangan iqtisodiy dastuming eng muhim ustuvor yo'nalishlariga bag'ishlangan Vazirlar Mahkamasining kengaytirilgan majlisidagi ma’ruzasi. Bosh maqsadimiz - mavjud qiyinchiliklarga qaramasdan, olib borayotgan islo- hotlami, iqtisodiyotimizda tarkibiy o‘zgarishlami izchil davom ettirish, xususiy mulkchilik, kichik biznes va tadbirkorlikka yanada keng yo‘1 ochib berish hiso- bidan oldinga yurishdir // Xalq so‘zi, 2016-yil 16-yanvar.

80‘zbekiston Respublikasi Davlat raqobat qo‘mitasi ma'lumoti