Ravhan hamdamovich ayupov raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratda yangi texnologiyalar o’quv qo’llanma

TechLab kompaniyasi (S7 Groupning qo’shicha korxonasi) bilan birgalikda 
«Школаданных» va «Практическийблокчейн» deb nomlangan kurslar ham 
tashkil qilgan. Ushbu kurs dasturida bir qancha foydali ma’lumotlar beriladi, shu 
jumladan, blokcheyn texnologiyasi asoslari, kriptovalyutalar va ularning 
ko’rsatgichlari, blokcheyndan foydalanishning muvaffaqiyatli holatlari tahlili va 
taqsimlangan reestr texnologiyalarining biznesda qo’llanilishiga doir misollar. 
O’quv jarayoni kuniga 2 soatdan 8 marta amalga oshiriladi.
MGIMO 
biznes 
va 
halqaro 
kompetentsiyalar 
maktabi 
«Правовыеосновырегулированияновыхцифровыхтехнологий» deb nomlangan 
bir haftalik kursga tanlov e’lon qildi. Bukursdatalabalar quyidagi fanlarni 
o’rganadilar: 
 Blokcheyn texnologiyalarni tadbiq qilishning huquqiy asoslari; 
 Sun’iy intellect va big data; 
 Kompaniya resurslarini tokenlashtirish; 
 Raqamli texnologiyalar doirasida biznesni rivojlantirish; 
 Kriptovalyutalar aylanishida moliyaviy hamda soliq nazorati va 
boshqalar. 
Moskva shaxridagiOliy Iqtisod maktabi (ВысшаяШколаЭкономики) ham 
masofaviy usulda amalga oshiriladigan 80 dan ortiq ta’lim dasturlarini taklif qiladi. 
2019 yilda ma’lumotlar tahlili, mashinaviy o’qitish va raqamli iqtisodiyot bo’yicha 
ham dasturlar ishlab chiqildi. Masalan, «ЮристЦифровойЭкономики» va 

---

516 
«Дизайнвцифровойсреде» dasturlarini bunga misol qilib keltira olamiz. 
Dasturlash 
bo’yicha 
tajribasi 
bor 
insonlarga 
«Практическийанализданныхимашинноеобучение» ta’lim dasturini taklif qilish 
mumkin. Bu kurs bo’yicha ta’lim oluvchilar mashinaviy o’qitish usullari, neyron 
tarmoqlari va deep learning bo’yicha ma’lumotlarni olishlari mumkin. Ta’lim 
jarayoni so’ngida kurs ishtirokchilari ma’lumotlar tahlili bo’yicha individual loyiha 
tayyorlaydilar. O’qish muddati 5 oyni tashkil qiladi. O’qish yakunida barcha 
ishtirokchilar Oliy Iqtisod maktabining malaka oshirish haqidagi sertifikatini 
oladilar.
Binary District deb nomlangan halqaro ta’lim platformasi ham sun’iy 
intellect, mashinaviy o’qitish va neyron tarmoqlarga bag’ishlangan intensiv kurslar 
taklif etgan. Kurs davomida talabalarga matnlar va tasvirlarni tanib oladigan 
masalalarni yechish uchun neyron tarmoqlaridan foydalanish usullarini hamda 
katta ma’lumotlar (big data) larni tahlil qilish uchun turli hildagi usullardan 
foydalanish bo’yicha ta’lim beriladi. Darslar haftasiga uch marta Moskvadagi 
Digital Octobermaydonchasida olib boriladi.
SberbankningSber Graduate deb nomlangan loyihasida Sberseasons deb 
ataladigan stajirovkaga talabalar, magistrantlar hamda mutaxassislar qabul qilinadi 
va bu stajirovka Moskvada, Sankt-Peterburgda, Yekaterinburgda, Novosibirskda, 
Samarada va Voronejda o’tkaziladi. Bunda IT-yo’nalishlardan UX/UI design, Data 
Engineering, Java Script, Cyber security, Python development, Data science kabi 
fanlar hamda grafik dizayn, iqtisodiy modellashtirish usullari, biznes-analiz kabi 
alohida yo’nalishlar mavjud. O’qish jarayoni davomida talabalar Sberbankning 
turli xildagi amaliy loyihalarini amalga oshirishda ham ishtirok etadilar.