Реҷа реҷа муборизаи миллии озодихохии халкхои америкаи лотинй ибтидои он мебошад


Download 19.2 Kb.
bet1/3
Sana02.06.2024
Hajmi19.2 Kb.
#1837134
  1   2   3
Bog'liq
Америкаи лотини


МУБОРИЗАИ МИЛЛИИ ОЗОДИХОХЙ ДАР МАМЛАКАТХОИ АМЕРИКАИ ЛОТИНЙ.

РЕҶА

РЕҶА

1. МУБОРИЗАИ МИЛЛИИ ОЗОДИХОХИИ ХАЛКХОИ АМЕРИКАИ ЛОТИНЙ ИБТИДОИ ОН МЕБОШАД.

2.ЧАНГИ ИСТИКЛОЛИЯТИ МЕКСИКА. ИСТИКЛОЛИЯТИ ВЕНЕСУЭЛА.

3.БА ОХИР РАСИДАНИ ЧАНГХО БАРОИ ИСТИҚЛОЛИЯТ.


Муборизаи миллй-озодихохии халкхои Американ Лотинй Оғози мубориза барои истиқлолият. Дар Америкам Лотинй харакати озодихохй барои аз Испания истиклолият гирифтан торафт пурзур ва пурзур гардид. Мансабдорон, генералхо ва дигар офицероне, ки аз Испания фиристода шудаанд, дар мустамликахо сарвати зиёде чамъ карданд. Онҳо ба креолҳо нигоҳ мекарданд. Дар байни креолҳо помещикон, тоҷирон, роҳибон ва синфҳои коҳинон буданд. Хукуматдорони Испания креолхоро ба вазифахои олии маъмурии мустамликахо нафиристо-данд ва бо онхо муомилаи магрурона мекарданд. Креолхо аз андозхои калоне, ки ба хазинаи Испания дода мешуданд, бепарвоии амалдорони мустамликавй ва аз он сабаб азоб мекашиданд, ки хукуматдорони Испания ба мустамликахо савдо карданро бо дигар мамлакатхо манъ карданд.

. Зулми мустамликавй монеаи асосии тараккиёти минбаъдаи хочагии кишлок ва савдо гардид. Бинобар ин майлу хохиши дар мустамликахо барпо намудани давлатхои мустакил афзуда, харакати озодихохии зидди зулми мустамликавии Испания ба вучуд омад. Идеяи озодӣ дар байни заминдорони бомаърифати креолӣ ва махсусан дар байни афсарон васеъ паҳн шуд. Дар мустамликахо буржуазия хануз суст буд. Аз хамин сабаб ба харакати озодихохй революционерони ашрофи креол рохбарй мекарданд. Рохбарони харакати озодихохй ба дастгирии оммаи халк — дехконону косибони хиндухо, метисону мулатхо ва хатто гуломони сиёхпустон такья мекарданд, ки умед доштанд, ки озодй аз хукмронии Испания боиси сабук шудани такдири онхо мегардад.

. Зулми мустамликавй монеаи асосии тараккиёти минбаъдаи хочагии кишлок ва савдо гардид. Бинобар ин майлу хохиши дар мустамликахо барпо намудани давлатхои мустакил афзуда, харакати озодихохии зидди зулми мустамликавии Испания ба вучуд омад. Идеяи озодӣ дар байни заминдорони бомаърифати креолӣ ва махсусан дар байни афсарон васеъ паҳн шуд. Дар мустамликахо буржуазия хануз суст буд. Аз хамин сабаб ба харакати озодихохй революционерони ашрофи креол рохбарй мекарданд. Рохбарони харакати озодихохй ба дастгирии оммаи халк — дехконону косибони хиндухо, метисону мулатхо ва хатто гуломони сиёхпустон такья мекарданд, ки умед доштанд, ки озодй аз хукмронии Испания боиси сабук шудани такдири онхо мегардад.


Ҷанги истиқлолияти Мексика. Дар соли 1810 дар колонияхо шуриши оммавй cap шуд. Халки Америка дар муборизаи худ барои озодй бисьёр ватандустони бузургро ба воя расонд. Халки Мексика номи кахрамонони машхури мубориза барои озодй, сардорони шуришхои камбагалтарини дехконон Мигель Идальго ва Хосе Морелосро дар хотир дорад.
Коҳини деҳа Ҳидалгоро мардуми маҳаллӣ, махсусан ҳиндуҳо дӯст медоштанд. Вай забонҳои ҳиндуҳоро медонист. Дар соли 1810 Хидалго хиндухоро, ки ба табакахои камбагалтарини дехконон тааллук доштанд ва мулатхоро ба мубориза барои истиклолият ва гирифтани заминхои аз онхо гирифташуда даъват намуд. Аз хиндуёни исьёнгар ва мулатхо армияи том ташкил карда шуд. Хидалго ба сохибони гулом фармон дод, ки хамаи гуломони худро дар давоми дах руз озод кунанд ва хирочхоеро, ки чамъиятхои Хиндустон ба хукуматдорони мустамликадорон медоданд, бекор кард. Аммо армияи Испания исьёнгаронро несту нобуд кард. Хидалго соли 1811 асир ва тирборон карда шуд. Сарашро дар қафаси оҳанин андохта, дар ҷое овезон карданд, ки ҳама онро дида метавонистанд.
Морелос, рафики наздиктарини Хидалго кори худро давом дод. Аммо армияи мунтазами Испания ин дафъа исьёнгаронро торумор кард ва Морелос тир холй карда шуд. Баъдтар рохбарии харакати озодихохиро помещикони сарватманд ба дасти худ гирифтанд. Мубориза барои истиклолият дар Мексика давом кард. Ниҳоят, дар соли 1821 Мексика истиқлолият ба даст овард. Революция гуломро бархам дод.
Истиклолияти Венесуэла. Саймон Боливар ба ҷанги истиқлолият дар Венесуэла роҳбарӣ кард. Ӯ машҳуртарин қаҳрамони кишварҳои Амрикои Ҷанубӣ шуд. Боливар дар оилаи сарватманди креоли Венесуэла – заминдор ва тоҷир таваллуд шудааст. Боливар, ки маълумоти хеле хуб гирифт, дар саросари Аврупо сафар кард. “Ман ором намешавам, то даме ки Испания занҷирҳоеро, ки кишвари маро мебанданд, наканад” гуфт ӯ. Боливар Армияи озодибахши Венесуэларо таъсис дод. Барои чангхои бомуваффакияташ бар зидди кушунхои Испания унвони генерал ва унвони фахрии «Начоткор»-ро гирифт. Боливар на танҳо ба заминдори креолҳо такя мекард, балки сиёҳпӯстон ва ҳиндуҳоро низ ба мубориза ҷалб мекард.

Download 19.2 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling