Referat mavzu: aholi turmush darajasi iqtisodiy xavfsizlikning ijtimoiy indikatori sifatida

Aholi daromadlari va ularning turlari.
Aholi daromadlari-bu aholi yoki uning oila a’zolari tomonidan ma’lum davr ichida olingan yoki ishlab chiqarilgan pul va natural mablag’lar yig’indisidir.
Daromadlar pul va natural shaklda bo’lishi mumkin. Aholining pul daromadlari mehnatkashlar uchu nish haqi hisobidagi barcha pul mablag’lari tushumi; pensiyalar, stipendiyalar, turli nafaqalar; mulkdan foiz, dividentlar, foyda, renta ko’rinishidagi daromadlar; aktsiyalar, qimmatli qog’ozlar, ko’chmas mulk; chorva hayvonlari, tomarqa xo’jaligi mahsulotlari, turli buyumlar va boshqa tovarlari sotishdan tushadigan pul tushumlari, turli xizmatlar ko’rsatish uchun haqLar va hokazolardan tashkil topadi.
Ish haqi ko’pchilik aholining asosiy daromadi. Rivojlangan mamlakatda jami daromadlarning 70-80 foizini ish haqi tashkil etadi. Ish haqi –yollanib ishlovchilarning ishlab topgan daromadi, ishlovchilar va ularning oilasini boqish uchun ketadigan tirikchilik voistalarini xarid eti shva pul jamg’armasini hosil qilish uchun ishlatiladi. Ish haqi uch qichmdan tashkil topadi:
1. Asosiy ish haqi.
2. Mukofot tarzidagi (bonus) ish haqi.
3. Belgilangan ish vaqtidan ortiqcha ishlaganlik uchun beriladigan pul to’lovi.
Ishlovchining qo’liga tegishiga qarab, ish haqi brutto (umumiy) va netto (sof) ish haqiga bo’linadi. Brutto ish haqini yalpi, ishlovchi hisobiga yozilgan ish haqi desa ham bo’ladi. Netto ish haqi esa yalpi ish haqidan har xil to’lovlar chigirib tashlagandan so’ng, qoladigan sof ish haqi, ya’ni ishlovchining hamyoniga kelib tushadigan puldir.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YHATI:

1. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. Toshkent. “O‘zbekiston” NMIU. 2017 y.

2. O‘zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurash to‘g‘risida”gi qonun 2017-yil 3-yanvar O‘RQ-419-son.
3. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2016-yil 21- oktabrdagi “Sud-huquq tizimini yanada isloh qilish, fuqarolarning huquq va erkinliklarini ishonchli himoya qilish kafolatlarini kuchaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF–4850-sonli Farmoni.
4. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 7-fevraldagi “O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha harakatlar strategiyasi to‘g‘risida”gi PF-4947-sonli Farmoni.
5. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 19-martdagi “Koronavirus pandemiyasi va global inqiroz holatlarining iqtisodiyot tarmoqlariga salbiy ta‘sirini yumshatish bo‘yicha birinchi navbatdagi chora-tadbirlar to‘g‘risida” PF-5969-son Farmoni.
6. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga murojaatnomasi. 2020 yil 29 dekabr.// Xalq so‘zi, 2020 yil 30 dekabr.
7. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 28-yanvardagi “2022-2026 yillarga mo‘ljallangan yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi to‘g‘risida”gi PF-60 sonli Farmoni// https://yuz.uz/news.
8. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 7-fevraldagi “O'zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo'yicha harakatlar strategiyasi to'g'risida”gi PF-4947-son Farmoni // O'zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to'plami, 2017-y., 6-son, 70-modda
9. Iqtisodiy xavfsizlik. Darslik. , Abulkasimov H.P., Mamatov A.A., Mamatov S.A., Saidgazieva S.S.-Toshkent. O’zbekiston Respublikasi Jamoat xavfsizligi universiteti, 2022-y
10. Abulqosimov H.P “Iqtisodiy xavfsizlik” Toshkent, Akademiya-2006 y.
11. www.gov.uz
12. www.daryo.uz
13. www.lex.uz