Bank tizimi kapital monandlik darajasi.2
1-jadval
Ushbu jadvaldan ma’lumki, 2023 yil holatiga 2022 yil holatiga nisbatan 0,4% miqdorida kamaygan bo`lib bundan ko`rinib turibdiki, banklarimizning risklilik holati oshgan.
Tijorat banklari kredit portfelining risk darajasini oshib ketishining oldini olishda sinalgan, ishonchli yoʻli boʻlib, kredit portfelining diversifikatsiya darajasini taʻminlash hisoblanadi. Xalqaro bank amaliyotida tijorat banklarining kredit portfelini kreditlarning tarmoq xususiyatiga koʻra diversifikatsiya qilish keng qoʻllaniladi. Bunda me‘yoriy mezon sifatida 25% olingan. Yaʻni, tijorat banki tomonidan berilgan jami kreditlarning 25 foizdan ortiq qismi bitta tarmoqda toʻplanib qolmasligi kerak.
Shuningdek, tijorat banklarining kreditlarini boshqarishda tasniflangan kreditlar tarkibini yaxshilash usulidan ham foydalaniladi.
Bunda asosiy eʻtibor tasniflangan kreditlar tarkibida shubhali va umidsiz kreditlar salmogʻini pasaytirish hisobidan yaxshi va standart kreditlar salmogʻini oshirishga qaratiladi. Respublikamizda toʻlovlarning maqsadli ketma-ketligi qoʻllanilayotgan hozirgi sharoitda davlat soliq xizmatiga solishtirish dalolatnomasisiz inkasso qoʻyish va soliq toʻlovlarini avans tariqasida undirish huquqining berilganligining tijorat banklari tomonidan berilgan kreditlarni oʻz vaqtida undirishga toʻsqinlik qilayotganligi bu boradagi dolzarb muammolardan biri hisoblanadi. Shuningdek, tijorat banklari tomonidan iqtisodiyotning real sektoriga berilgan xorijiy valyutalardagi kreditlarning qaytmasligi muammosi ham mavjud. Oʻzbekiston Respublikasining Prezidenti SH.M.Mirziyoyev ta‘kidlaganidek, ―xalqaro moliya institutlarining kreditlari, ayniqsa, loyihalar buyurtmachilari boʻlmish Respublika yoʻl jamgʻarmasi va ―Oʻzkommunxizmat‖ agentligi tomonidan samarasiz ishlatilmoqda. Chunki ularning faoliyatida tizim, nazorat va mas‘uliyat yoʻq3
Haqiqatdan ham, yirik investitsiya loyihalarini amalga oshirishdagi xatoliklar, suisteʻmolliklar tijorat banklari faoliyatiga va bank infratuzilmasiga nisbatan salbiy taʻsirni yuzaga keltirmoqda.
Do'stlaringiz bilan baham: |