Referati bajardi: SobirjonovHojimurod Tekshirdi: Oltinko’l 2023-y Mavzu: Biznesvaekologiya Reja

PEST tahlilomillari
PEST tahlilito‘rttaomilguruhiningqisqartmasihisoblanadi:
P - siyosiy;
E - iqtisodiy;
S - ijtimoiy-madaniy;
T - texnologik.

P harfisiyosiyvahuquqiysektorningbarchahodisalarigaishoraqiladi. Ta’siretuvchiomillarnianiqlashuchunfirmaningfaoliyatiamaldagirejimvaqonunchilikka, siyosiybarqarorlikkaqandaybog‘liqliginitushunishkerak. Quyidagisavollargajavobberishgaarziydi:

1. 
   Nafaqatmamlakatda, balkimintaqada, kompaniyafaoliyatyuritadigansohadahamqonunchiliknio‘zgartirishmumkinmi?
   
2. 
   O‘zgarishlarkompaniyaishiga, foydasigaqanchalikta’sirqiladi?
   

Odatda, kompaniyafaoliyatigatovarlargaustamaqo‘shimchani, soliqqatortishni, tovarlarnisertifikatlashni, mijozlarnijalbqilishusullarinitartibgasoluvchiqonunlarta’sirqiladi.
O‘zgaruvchanqonunchilikdantashqari, davlatbiznesgaboshqavositalaryordamidata’sirqilishimumkin. Shuninguchunsiyosiyomillarnitahlilqilishdamintaqadagivasanoatdagikorrupsiyadarajasi, davlatningxalqarotashkilotlarvaboshqamamlakatlarbilanmunosabatlarinihisobgaolishtavsiyaetiladi. Masalan, agarkompaniyaboshqamamlakatdantovarishlabchiqarishuchunxomashyobuyurtmaqilsa, undamunosabatlarnihisobgaolishkerak.
E harfisanoatningiqtisodiyholatigaishoraqiladi. Bozorniilojiborichatavsiflovchioltitaasosiyparametrlarmavjud:

• 
  iqtisodiyrivojlanish: uningpasayishi, turg‘unligiyokio‘sishi;
  
• 
  valyutakurslariningtebranishlarivashubilanbog‘liqbo‘lganpulzaxiralariqiymatiningo‘zgarishi;
  
• 
  ishsizfuqarolarningulushivaushbuko‘rsatkichningdinamikasi;
  
• 
  iqtisodiyotninggloballashuvdarajasi;
  
• 
  sohadaishhaqiningo‘sishi;
  
• 
  xomashyoningyuqorinarxi;
  
• 
  maqsadliauditoriyadaromadlariningo‘sishi;
  
• 
  b anktendensiyalari.
  

S harfiijtimoiy-madaniyomillargaishoraqiladi. Ularnitahlilqilishuchunsizbirnechtaasosiyparametrlardanboshlashingizkerak. Birinchidan, demografiko‘sishnikuzatibborishmuhimdir (aholisoniningko‘payishiyokikamayishi).

Kompaniyaningrivojlanishiuchununga professional xodimlarkerak. Shuninguchunpotensialkadrlar – sohadaishlayotganvaungaaloqadorodamlarmalakasidarajasito‘g‘risidatasavvurgaegabo‘lishzarur.
Mahsulotlargabo‘lgantalabniboshqarishuchunfirmaiste’molchilarningo‘zigaxosmentaliteti, madaniy, qadriyatlariniyokididinio‘zigajalbqilishikerak. Agar odamlarmahsulotyokixizmatgaoidafsonalar, stereotiplargaegabo‘lsa, undatahlillardavomidaularnitekshirishkerak.
T harfitexnologikomillargaishoraqiladi. Ularsohadagitexnologiktaraqqiyotnitavsiflaydi. Sizquyidagiparametrlargae’tiborqaratishingizkerak:

• 
  mahsulotyokixizmatniyaratishvatarg‘ibqilishdafoydalaniladiganasosiytexnologiyalardagio‘zgarishlarningmavjudligi. Ushbuguruhganafaqatjihozlarnitakomillashtirish, balkibiznesyuritishningyangiusullarinijoriyetish, ijtimoiytarmoqlardatarg‘ibqilish, shuningdekyangixomashyolardanfoydalanishkiradi;
  
• 
  internet vamobilqurilmalarningsanoatvabozorrivojlanishigata’siridarajasi;
  
• 
  kompaniyaningsamaraliraqobatlashishigaimkonberadigan IT-yangiliklar.