Режа: 5-мавзу: мураккаб психик жараенлар. Тафаккур ҳақида тушунча. Интеллект ва креативлик


Ҳукум - бирор нарса (ёки бирор кимса) ҳақида бирор нимани тасдиқлаш ёки инкор қилиш демакдир. Ҳукумлар — атрофимиздаги нарсалар ва ҳодисалар ўртасидаги боғлиқликни акс эттиради


Download 0.7 Mb.
bet2/8
Sana27.03.2023
Hajmi0.7 Mb.
#1299544
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
5-mavzu tafakkur va nutq

Ҳукум - бирор нарса (ёки бирор кимса) ҳақида бирор нимани тасдиқлаш ёки инкор қилиш демакдир. Ҳукумлар атрофимиздаги нарсалар ва ҳодисалар ўртасидаги боғлиқликни акс эттиради.

  • Ҳукум - бирор нарса (ёки бирор кимса) ҳақида бирор нимани тасдиқлаш ёки инкор қилиш демакдир. Ҳукумлар атрофимиздаги нарсалар ва ҳодисалар ўртасидаги боғлиқликни акс эттиради.
  • Хулоса – у ёки бу предмет, ҳолат, жараён тўғрисида хулоса чиқариш. Хулоса чиқариш – тафаккурнинг тарихан таркиб топган мантиқий шаклидир, тафаккурнинг шу мантиқий шакли воситасида бир ёки бир неча маълум ҳукумлар (асослар)дан янги ҳукум – хулоса чиқарилади.
  • Хулоса чиқаришнинг учта тури бор. Булар – индуктив (индукция), дедуктив (дедукция) хулоса чиқариш ва аналогия асосан хулоса чиқаришдир.

Тафаккур қилиш – оператив жараён бўлиб, таққослаш,

  • Тафаккур қилиш – оператив жараён бўлиб, таққослаш,
  • анализ ва синтез, абстрактлаштириш ва умумийлаштириш, конкретлаштириш,
  • классификация ва
  • тизим (система)га солиш асосий турларидир.

Тафаккур турлари

Шаклига кўра

Кўргазмали ҳаракат
Кўргазмали –образли
Мантиқий

Кўриладиган масаланинг характерига кўра

Назирий, амалий

Ижодий элементига кўра

Конвергент, дивергент

Янгилиги ва ноёблигига кўра

Репродуктив, продуктив (ижодий)

Машҳур олим К. Юнг инсонларнинг фикрлашларига кўра асосан икки тоифага бўлган эди:

  • Интуитив типлилар. Бу шундай тоифали кишиларки, уларда кўпинча ҳиссиётлар мантиқдан устун келади ва мия фаолияти бўйича ҳам ўнг ярим шарлар фаолияти чапникидан устунроқ бўлади. Кўриб, ҳис қилиб, ёрқин эмоционал муносабат шакллантирилмагунча, бундай одамлар бирор нарса хусусида фикрларини баён эта олмайдилар. Бу тоифа вакилларидан яхши ёзувчилар, шоирлар, тилшунослар, психологлар етишиб чиқади.

  • Download 0.7 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling