- Gistamin
- Gastrin
- Enterogastron
- Sekretin
- Xoletsistokinin-pankreozimin
- Ximodenin
- Enterokrinin
- Villikinin
- Katepsinlar nafaqat pH muxiti, balki spetsifikligi bilan ham farqlanadi.
- Ular ekzo- va endopeptidazalarga bo‘linadi.
- Aktiv markazning katalitik guruhiga qarab tiol, asparagin va serinli katepsinlarga bo‘linadi.
- Katepsinlarni biologik axamiyati:
- To‘qima oqsillarini gidrolizi ularning yangilanishiga, oqsil molekulasidagi nuqsonlarni yo‘qotishga, endogen oqsillarni mobilizatsiyasi.
- Regulyatorlik vazifasi.
- Maxsus neyrosekretor xujayralarda faol neyropeptidlar, mediatorlar va gormonlar xosil bo‘lishi.
- Rezorbsiya fazasida 60%dan ortiq shoxlangan aminokislotalar mushaklarga so‘riladi.
- Postrezorbsion fazada aminokislotalar fondi balansining saqlanishi mushaklar hisobiga boradi (50%dan ko‘proq).
- Bu fazada:
- Mushaklar qonga alanin va glutaminni chiqaradi, mushaklarga qondan serin, sistein va glutamin kiradi.
- Ichak qonga alanin va ammiakni chiqaradi, qondan glutaminni oladi.
- Jigarga qondan asosan alanin so‘riladi.
- Buyraklar qonga serin va kam miqdorda alaninni chiqaradi, qondan glutamin, prolin va glitsinni oladi.
- Miya qondan valin, leytsin va izoleytsinni oladi.
AMINOKISLOTALAR KATABOLIZMI: - Aminokislotalar NH2-guruhining o‘zgarishi (dezaminlanish va transaminlanish);
- Aminokislotalar COOH-guruhining o‘zgarishi (dekarboksillanish);
- Aminokislotalar uglerod skeletining o‘zgarishi.
- 1 va 2 yo’llar umumiy bo‘lib, 3-yo‘l - spetsifikdir.
BEVOSITA DEZAMINLANISH - R-CH(NH2)-COOH + 2H → R-CH2-COOH + NH3
- R-CH(NH2)-COOH + HOH → R-CH(ОН)-COOH + NH3
-
- R-CH(NH2)-COOH → R-CH=CH-COOH + NH3
- R-CH(NH2)-COOH + 1/2O2 → R-C(=О)-COOH + NH3
- L- va D-aminokislotalarning bevosita dezaminlanishi peroksisomalarda oksidazalar ishtirokida boradi.
- Bu oksidazalarning kofermentlari bo‘lib
- L-aminokislotalar uchun FMN,
- D-aminokislotalar uchun esa – FAD hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
