Reja: Elektr zaryadi materiyaning fizik xossasi

Elektrostatikada zaryadning roliTahrirlash
Elektrostatika deganda obyektning elektr zaryadi va muvozanat holatida boʻlmagan ikkita obyekt birlashtirilganda tegishli elektrostatik zaryad tushuniladi. Elektrostatik razryadda esa ikki obyektning har birining zaryadida oʻzgarish hosil boʻladi.
Ishqalanish orqali elektrlashtirishTahrirlash
Shisha boʻlagi va moʻyna parchasi (birortasi ham elektr xususiyatiga ega boʻlmagan) bir-biriga ishqalansa va ishqalangan yuzalar bir biriga tegib tursa ular elektr xususiyatlarini koʻrsatmaydi. Biroq, bir-biridan ajralganda ular bir-birlarini oʻziga tortadilar.
Ikkinchi shisha boʻlagini boshqa qatron bilan ishqalab, soʻng ularni birinchi shisha va qatron boʻlaklari yoniga osilsa, quyidagi hodisalarni keltirib chiqaradi:

• 
  Ikki shisha boʻlaklari bir-birini itaradi.
  
• 
  Har bir shisha boʻlagi har bir qatron boʻlagini oʻziga tortadi.
  
• 
  Ikki boʻlak qatronlar bir-birini itaradi.
  

Bu tortishish va itarilish elektr hodisasidir va ularni koʻrsatadigan jismlar elektrlangan yoki elektr zaryadlangan deb ataladi. Jismlar boshqa koʻplab usullar bilan, shuningdek ishqalanish orqali ham elektrlanii mumkin. Ikki shisha boʻlakning elektr xususiyatlari (zaryad ishorasi) bir xil va qatronnikiga qarama-qarshidir: Shisha qatron itaradigan narsani oʻziga tortadi va qatron tortadigan narsani itaradi.
Elektr tokida zaryadning roliTahrirlash
Elektr toki — bu jismdan elektr zaryadining oqishidir. Asosiy zaryad tashuvchilar rolini musbat zaryadlangan proton va manfiy zaryadlangan elektronlar oʻynaydi. Ushbu zaryadlangan zarralarning har qaysisining harakati elektr tokini vujudga keltiradi. Koʻpgina hollarda, elektr toki yoʻnalishi boʻyicha harakatlanadigan musbat zaryadlar yoki teskari yoʻnalishda harakatlanadigan manfiy zaryadlar tomonidan olib borilishidan qatʼi nazar, elektr toki haqida gapirish kifoya. Ushbu makroskopik nuqtai nazar elektromagnit tushunchalar va hisoblarni soddalashtiradigan taxminiy koʻrinishdir.
Mikroskopik nuqtai nazarda, elektr tokini oʻtkazishning koʻplab usullari borligini koʻrish mumkin, jumladan: elektronlar oqimi; musbat zarralar kabi harakat qiladigan elektron kovaklar oqimi; va elektrolitik eritmada yoki plazmada qarama-qarshi yoʻnalishda oqadigan musbat va manfiy zarralar (ionlar yoki boshqa zaryadlangan zarralar) oqimi.
Eʼtiborli boʻlish kerak boʻlgan joyi shundaki, metall simlarning umumiy va muhim holatida elektr toki yoʻnalishi haqiqiy zaryad tashuvchilarning (yaʼni elektronlar) siljish tezligiga qarama-qarshidir. Bu esa fizikani yangi oʻrganuvchilar uchun chalkashlik boʻlishi mumkin.