Reja: Fanning maqsad va vazifalari. Metrologiya bo‘yicha asosiy atama va tushunchalar. Fanning maqsad va vazifalari

O‘lchash vositalarini metrologik attestatlash – donalab ishlab chiqarilgan (yoki O‘zbekiston hududiga donalab keltirilgan) o‘lchash vositalarining, ularning xossalarini sinchiklab tadqiq etish asosida, qo‘llanishga huquqli ekanligini metrologik xizmat tomonidan tan olish.
Metrologik xizmatlar, markazlar, laboratoriyalarni akkreditlash – metrologik xizmatlar, markazlar, laboratoriyalarning o‘rnatilgan akkreditlash doirasida o‘lchashlar birliligini ta'minlash bo‘yicha ishlarni o‘tkazishga huquqligini rasmiy tan olish.
Yuridik shaxslarning metrologik xizmatlarini o‘lchash vositalarini kalibrlash huquqiga akkreditlash – yuridik shaxslar metrologik xizmatlarining o‘rnatilgan doirada o‘lchash vositalarini kalibrlashni o‘tkazish huquqini rasmiy tan olish.
O‘lchashlarni bajarish metodikalarini metrologik attestatlash – O‘lchashlarni bajarish metodikasining unga qo‘yilgan metrologik talablarga muvofiqligini baholash va tasdiqlash maqsadida o‘tkaziladigan tadqiqot.
O‘lchashlarni bajarish metodikasi – O‘lchashlar natijalariga avvaldan ma'lum bo‘lgan xatolik bilan erishishni ta'minlaydigan ishlar va qoidalar majmui.
O‘lchash noaniqligi – Tekshirish- bu belgilangan talablarni to‘laqonli ta’minlash uchun obyektiv dalillar yordamida ko‘rikdan o‘tkazishni ta’minash.
O‘lchashlarni bajarish metodikasi
O‘lchashlarni bajarish metodikasi – bu hujjatlashtirilgan operatsiya va qoidalar birlashmasi bo‘lib, ularni bajarish kafolatlangan aniqlikdagi o‘lchash natijalari olishni ta’minlaydi. blar O‘z DSt 8.016:2002 "O‘z O‘DT. O‘lchashlarni bajarish metodikalari. Asosiy nizomlar" da o‘rnatilgan. O‘lchashlarni bajarish metodikasi metrologik attestatsiyaga tortiladi. O‘lchashlarni bajarish metodikasi O‘zstandart tomonidan tasdiqdan va davlat reestridan o‘tgandan keyin qo‘llaniladi. O‘lchashlarni bajarish metodikasi - metrologik nazorat va tekshiruv ob’ektlari hisoblanadi. 3. Me’yoriy hujjatlarning ekspertizasi Normativ texnik va texnologik hujjatlarning ekspertizasi o‘lchashlar birliligini ta’minlashning ajralmas qismi bo‘lib, metrologik nazoratning zaruriy ko‘rinishidir. Metrologik ekspertiza - bu o‘lchashi kerak bo‘lgan parametrlarni tanlash, mahsulot-larni ishlab chiqarish, sinash, ekspluatatsiya, remonti va ularni amaldagi normativ hujjatlar talablariga mosligi bo‘yicha texnik yechimlarning metrologik darajasini taxlil qilish va baholashdir. O‘lchashlarni bajarish uslubiyatini metrologik ekspertizasi – o‘lchash vosiutalarini va usullarini tanlash baxolash va taxlil, o‘lchashlarni o‘tqazish qoida va operatsiyalari va ularning O‘BM da muvofiqligini o‘rnatish maqsadi metrologik qo‘shilgan talablarida aniqlash.
O‘BM lari xujjatlari davlat metrologik tekshiruv va nazorati tadbiq etiladigan doirada metrologik ekspertizaga davlat ilmiy metrologik markazlarda yoki O‘BM xujjatlarini metarka ekspertizasini o‘tkazishga O‘BM attestatlashga texnik vakolatli tashkilotlarga o‘tkaziladi. Davlat metrologiya tekshiruvi va nazorati tadbiq etilmaydigan doirada qo‘llanilmaydigan O‘BM xujjatlari esa, korxona va tashkilotlarga o‘rnatilgan tarkibda metrologik ekspertizadan o‘tkaziladi. O‘BM xujjat metrologik ekspertiza o‘tkazishda metrologik sinovlarning tavsiyalaridan foydalaniladi. Metrologik ekspertizaga tortiladi:
• Davlatlararo, Davlat, tarmoq va O‘zbekiston informatsion fondida registratsiyadan o‘tgan tashkilotlarning mahsulot va xizmatlariga bo‘lgan standartlarning loyihalari;
• Rahbariy hujjatlarning loyihalari;
• Texnik shartnomalarning loyihalari;
• Import bo‘yicha qabul qilingan mahsulotlarni sinash usullari va programmalarning loyihalari;
• O‘lchash vositalarini, shu jumladan standart namunalarini ishlab chiqish texnikaviy topshiriqlarining loyihalari;
• O‘V turini tasdiqlash bo‘yicha sinov usullari va programmalarning loyihalari;
• O‘V ni qiyoslash usulini loyihalari va boshqalar