Режа: Географияда фанлараро интеграциянинг мақсади
Download 28.83 Kb.
|
Geografiyaning boshqa fanlar bilan fanlararo aloqalari
География ва экология
V-синф учун замонавий географиянинг бошқа фанлар билан энг аниқ алоқадорлигини экология ва география мисолида кўрсатиш мумкин. Бу икки фан замонавий илмий анжуманларда доимо ёнма-ён.Иқлимнинг кескин ўзгариши ва жаҳон ҳамжамиятининг муаммога эътибори ортиб бораётганини ҳисобга олиб Глобал исиш, географиянинг экология, иқлимшунослик ва ижтимоий фанлар билан тобора кўпроқ алоқада бўлиши ажабланарли эмас. Зеро, жадал ўзгарувчан дунёда замонавий географиянинг алоқадорлиги гуманитар жиҳатга эга. Буюк географик кашфиётлар даври анча орқада қолганига, узоқ масофаларга сузиб юриш ва чўққиларга чиқиш спорт турига айланганига қарамай, география фани ҳамон фаол ривожланмоқда. Бироқ, бугунги кунда унинг ривожланиши бошқа фанлар, масалан, геофизика, информатика, астрономия ва сиёсацҳунослик билан чамбарчас боғлиқ. Ҳозирги география фанининг бошқа фанлар билан алоқаси 21-асрда география концептуал бирликни йўқотиб, ўз ўрнини инсон ва атроф-муҳитнинг ўзаро таъсирига, минтақавийликка ва катта маълумотлар массивлари билан ишлашга катта эътибор берадиган янги ва тобора хилма-хил соҳаларга бўшатиб бормоқда. Шундай қилиб, биз географиянинг социология, информатика, маданияцҳунослик ва сиёсацҳунослик билан аниқ алоқаси ҳақида ишонч билан гапиришимиз мумкин. Дифференсиациянинг кучайиши табиийдир ва Йер ҳақидаги фаннинг шаклланиши ва ривожланиши давомида кузатилади. Бироқ ҳозирги тенденция география фанини дифференсиациялаш билан бирга, унинг бошқа фанлар билан интеграциялашувини ҳам ўз ичига олади. Сунъий йўлдошлар, сейсмологик ва метеорологик стансиялар каби замонавий техник воситалар олимларга қайта ишланиши керак бўлган жуда катта ҳажмдаги маълумотларни тақдим этади. Ва бу эрда информатиканинг замонавий тармоғи катта маълумотлар деб аталадиган катта маълумотларга ихтисослашган географлар ёрдамига келади. Социология, иқтисод ва иқтисодий географиянинг кесишмасида шаҳаршунослик деб аталадиган янги йўналиш вужудга келади. Ушбу билим тизими яшаш учун энг қулай шаҳар маконини қуришга қаратилган. Шу мақсадда Йевропа ва Америкадаги тадқиқотчилар томонидан тўпланган кўп йиллик тажрибадан фойдаланилади. Маҳаллий географик шароитларни адекват тушунмасдан туриб, бундай шаҳар қурилишини амалга ошириш мумкин эмас, бу эса замонавий географиянинг бошқа фанлар билан алоқаси катта аҳамиятга эга эканлигини яна бир бор кўрсатади. Мисол учун, баъзи тадқиқотчилар Арктика доирасидан ташқарида жойлашган шаҳарларда велосипед йўллари қуришни номақбул деб ҳисоблашади. Шунингдек, шаҳар, вилоят ва умуман мамлакатнинг иқтисодий ва ижтимоий ривожланиш даражаси тўғрисидаги аниқ маълумотларсиз шаҳаршуносликни амалга ошириб бўлмайди. Ҳозирги замон географиясининг бошқа фанлар билан алоқаси халқаро бозорда рақобат кучайиши муносабати билан тобора муҳим аҳамият касб этмоқда. Аммо маҳаллий аҳолидан ташқари, сайёҳлар учун юқори сифатли шаҳар муҳити ҳам муҳимдир, чунки туризм глобал иқтисодиётда тобора муҳим аҳамият касб этмоқда, бу бошқа нарсалар қаторида географик, иқлимий ва маданий хусусиятларни ўрганувчи рекреацион географияни ҳам ўз ичига олади. Download 28.83 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling