Режа: Географияда фанлараро интеграциянинг мақсади

1.Географияда фанлараро интеграциянинг мақсади ва вазифалари
Режа:
1.Географияда фанлараро интеграциянинг мақсади
2. Географияда фанлараро интеграциянинг вазифалари
3.Географиянинг бошқа фанлар билан алоқаси
Интеграция лотинча integratio — тиклаш, тўлдириш, интегер — бутун сўзидан олинган. Система ёки организмнинг айрим қисмлари ва функсияларининг ўзаро боғлиқлик ҳолатини ҳамда шундай ҳолатга олиб борувчи жараённи ифодалайдиган тушунча, фанларнинг яқинлашиши ва ўзаро алоқа жараёни.
Интеграция талимининг мақсади сифатида ӯқувчига дунё қисмларининг тизим сифатида ӯзаро боғлиқлигини акс еттирувчи билимларни бериши керак, болани ӯрганишнинг дастлабки босқичларидан бошлаб барча елементлар ӯзаро боғлиқ бӯлган бутун дунёни тасвирлашга ӯргатиш учун мӯлжалланган.
Интеграция - у қисмларни бир бутунга айлантириш учун уларни бирлаштириш , қӯшиш ёки бир-бирига алмаштириш харакатидир. Бугунги кунда интеграция сӯзи асосан ижтимоий,минтақавий, иқтисодий, диний, ирқий интеграция ва бошқалар каби турли сохаларни қамраб оладиган ижтимоий тушунча сифатида ишлатилади. Мисол учун иқтисодий интеграция – турли корхона ва тармоқларнинг , шунингдек мамлакатларнинг ишлаб чиқариш сохасида бир-бирига яқинлашуви , улар орасида узвий иқтисодий алоқалар ӯрнатилиши, мамлакатлар аро ягона умумий хӯжаликнинг шакилланиш жараёни. Иқтисодий интеграция бутун бир мамлакатлар миллий хӯжаликлари даражасида, шунингдек корхоналар, фирмалар , кампаниялар, карпарациялар даражасида хам кузатилади. Иқтисодий интеграция ишлаб чикариш – техналогик алоқаларинг кенгайиши ва чуқурлашувида, ресурслардан хамкордикда фойдаланиш, капиталларни бирлаштириш хамда иқтисодий фаолиятни амалга ошириш жараёнинда бир-бирига қулай шароитларни яратишда, ӯзаро тӯсиқларни олиб ташлашда номоён бӯлади.
География ва бошқа фанлар
Қизиғи шундаки, XVII-асргача Йер фани ягона ва яхлит эди. Аммо вақт ўтиши билан янги билимлар тўпланиб боргани сари уни ўрганиш объекти тобора мураккаблашиб, табақаланиб борди. Тез орада биология географиядан, кейин эса геологиядан ажралиб чиқди. Кейинчалик яна бир қанча ер фанлари мустақил бўлди. Бу вақтда турли компонентларни ўрганиш асосида географик конверт географиянинг бошқа фанлар билан алоқалари шаклланади ва мустаҳкамланади. Бугунги кунда география фанининг тузилиши камида эллик хил фанни ўз ичига олади. Уларнинг ҳар бири ўзига хос тадқиқот усулларига эга. Умуман олганда, география иккита катта бўлимга бўлинган:
1. Физик география.
2. Ижтимоий-иқтисодий география.
Биринчиси - ўқиш табиий жараёнлар ва объектлар, иккинчиси - жамият ва иқтисодиётда содир бўладиган ҳодисалар. Кўпинча таълимотнинг турли бўлимларидаги иккита тор фанлар ўртасидаги боғлиқлик умуман кузатилмаслиги мумкин.
Бошқа томондан, географиянинг бошқа фанлар билан алоқалари жуда яқин. Шундай қилиб, у учун энг яқин ва "маҳаллий":
• физика;
• биология;
• екология;
• математика (хусусан, геометрия);
• тарих;
• иқтисодиёт;
• кимё;
• картография;
• социология;
• демография ва бошқалар.
Бундан ташқари, географиянинг бошқа фанлар билан туташган жойида кўпинча мутлақо янги фанлар шаклланиши мумкин. Шундай қилиб, масалан, геофизика, геокимё ёки тиббий география пайдо бўлди.
Физика ва география фанлар ўртасидаги боғлиқлик.
Бу атама XV-XVI асрда яшаган қадимги юнон мутафаккири Арасту асарларида учрайди. Шунинг учун география ва физика ўртасидаги боғлиқлик жуда яқин.
Атмосфера босимининг моҳияти, шамолнинг келиб чиқиши ёки музлик релйеф шаклларининг шаклланиш хусусиятлари - бу мавзуларнинг барчасини физика дарсларида олинган билимларга мурожаат қилмасдан очиб бериш жуда қийин. Баъзи мактаблар ҳатто физика ва география ўзаро узвий боғлиқ бўлган дирижёрликни машқ қиладилар. Бу икки фаннинг доирасидаги алоқаси мактаб таълими талабаларни чуқурроқ тушунишга ёрдам беради ўқув материали ва билимингизни мустаҳкамланг. Бундан ташқари, у мактаб ўқувчилари учун "қўшни" фан учун воситага айланиши мумкин. Мисол учун, илгари физика билан унчалик тил бириктирмаган талаба география дарсларидан бирида бирданига уни севиб қолиши мумкин. Бу бошқа энг муҳим жиҳати ва фанлараро алоқаларнинг афзалликлари.