Reja: I bob. Tinish belgilari va ularning o‘rganilishi

Qahramonning o‘ta kuchli hissiy holati, hayajoni tufayli uning nutqida yuzaga keladigan uzilishlarni kesish atamasi ostida o‘rganish mumkin.

• 
  Qahramonning o‘ta kuchli hissiy holati, hayajoni tufayli uning nutqida yuzaga keladigan uzilishlarni kesish atamasi ostida o‘rganish mumkin.
  
• 
  U tasalli berishga shoshildi:
  
• 
  — E, hali ko‘rmagandek bo‘lib ketasiz!
  
• 
  Yigit bosh chayqadi:
  
• 
  — Qaydam...
  
• 
  — Hadeb o‘ylab siqilavermang-da! Bu yerda qancha odam davolangan! Tog‘ havosi...
  
• 
  Bemor yigit kuchli hissiyotlarni boshdan kechirayotgan bo‘lsa-da, o‘z ahvolini aytgisi kelmaganini ko`ramiz.
  

Dialogik nutqning tarkiblanishini kuzatish jarayonida yana ulab ketish deb atash mumkin bo‘lgan hodisaning yuzaga kelishida ham ko‘p nuqtaning ishlatilishini kuzatish mumkin:

• 
  Dialogik nutqning tarkiblanishini kuzatish jarayonida yana ulab ketish deb atash mumkin bo‘lgan hodisaning yuzaga kelishida ham ko‘p nuqtaning ishlatilishini kuzatish mumkin:
  
• 
  E, yo‘q, o‘qiydag‘on bolamas u. Xafa bo‘lma, omma, senga ham topshirmayman.
  
• 
  — Siz meni ham...
  
• 
  — Yo‘q, sen o‘g‘ri emassan. (T.Malik)
  

Tinish belgilari bilan

hosil qilinadigan
vositalar
Punktuatsion
kiritma
Sukut (jim qolish)
Ulab ketish
Kesish

III BOB. TADQIQOTNING AMALIYOTGA TATBIQI

Tinish belgilari mavzusi O`rta umumta`lim maktablarining 5-,8-,9-sinflarida sintaksis bo`limi mavzulari bilan bog`lab o`rgatiladi.

Akademik litsey va kasb-hunar kollejlarining 1-bosqichida tinish belgilari, ularning tarixi, ishlatilishi haqida batafsil

(5 soat) ma’lumotlar beriladi.

Xulosalar

Tinish belgilari yozma nutqni to‘g‘ri, ifodali, mantiqli bayon qilishda, uni ixchamlashda, yozma nutq qismlarining o‘zaro mazmuniy munosabatlarini ko‘rsatishda muhim yozuv vositasi sifatida ishlatiladi.