Reja: Identifikatsiyalash masalasini qo‘yilishi

Mavzu: Matematik modelda chiziqlantirish.

Reja:
1.Identifikatsiyalash masalasini qo‘yilishi
2.Parametrlarning nuqtali baholarini toppish uchun eng kichik
Kvadratlar va maksimal haqiqatnamolik usullarining qo’llanishi
3.Izlanayotgan param etrning bahosiga ketma-ket yaqinlashish
usuli
Identifikatsiyalash masalasini qo‘yilishi
Obyektni matematik tavsifini identifikatsiyalash jarayonnimatematik modelini monandligini qurishda asosiy bosqich bo'libhisoblanadi va shuning uchun o‘zi bilan birga kimyo texnologikjarayonlarni matematik modellashda markaziy masalalardan biribo‘lib hisoblanadi. Yuqorida ko‘rsatib o‘tilgandek bunday
jarayonlarning ko‘pchiligi fazo va vaqt bo‘yicha taqsimlangan ko‘p
fazali ko‘p komponentli muhitni ifodalaydi. Bunday jarayonlamingmuhim alohidaliklari ularning massa va issiqlik o‘tkazishapparatlaridagi jarayonlarning gidrodinamik holati aniqlangan -stoxastik tabiatli boMgani bilan belgilanadi. Buning natijasi sifatidamatematik modellarning parametrlari jarayonni o‘tishini stoxastikalohidaliklarini akslantiradi va statistik metodlar bilan aniqlanadi.
Hozirgi vaqtda parametrlari bo‘yicha chiziqli bo‘lgan matematik modellami baholash nazariyasi ko‘proq ishlab chiqilgan.
Lekin kimyo texnologik jarayonlaming ko‘pchiligi parametrlaribo‘yicha nochiziqli bo‘lib hisoblanadi, bu o‘z navbatida ulamiidentifikatsiyalash masalalarini yechishda ancha qiyinchiliklartug'diradi. Shuning uchun nochiziqli modellarni identifikatsiyalashni yoki taxminiy baholash yordamida, yoki kimyo texnologikjarayonni dastlabki modelini chiziqlantirish yoMi bilan amalgaoshiriladi. Ushbu bobda ham chiziqli va ham nochiziqli matematikmodellami identifikatsiyalash metodlari ko‘rib chiqiladi.
NomaMum parametrlami baholash bilan bir qatorda identifikatsiyalash masalasi kimyo texnologik jarayonni modeli bo‘yichahisoblanadigan holat o‘zgaruvchilarini tajriba asosida kuzatiladiganqiymatlari bilan taqqoslanishini ko‘zda tutsa, bu bobda undantashqari modelni real obyektga mos kelishi (monandligi) ni o'matishmetodlari ham ko‘rib chiqiladi.
Statsionar modeliar uchun modelni identiflkatsiyalash aniqko‘rinishdagi F funksional operatomi yoki dinamik modellar uchunFxoperatorini aniqlashga keltiriladi:
y E = F_(X,a)
y £(0 = F,(X(t),a(t\t) ,
bu yerda,
t - vaqtni bogiiq boimagan o‘zgaruvchisi;
X - kirish ta’sirlarining vektori;
a - matematik modelning koeffitsiyentlari.
Identifikatsiyalash masalasi tenglamalar sistemasini matematiktavsifini strukturasini va jarayonni bir xil kirish ta’sirlarida (X ) vamodelni chiqish o‘zgaruvchilarini eng yaxshi mos kelishini ta’minlaydigan ularning koeffitsiyentlarni aniqlashdan iborat. Identifikatsiyalash protsedurasi modelni modellanayotgan obyektgamonandligini (mosligini) ta’minlaydi
Tajriba yoki tajribaviy - analitik usullar yordamida qurilganmatemalik modellar qiymati tajriba malumotlari bo‘yichaaniqlanadigan nomalum o‘zgarmaslardan tashkil topadi. Agarfoydalanilayotgan modellar izlanayotgan parametrlarga nisbatanchiziqli boTsa, unda ularni baholash masalasi chiziqli regressiyaanalizi usuli bilan, ba'zida eng kichik kvadratlar usuli bilan osonyechiladi.