Режа: Кўчишлар усулининг моҳияти ва номаълумлари. Системанинг кинематик ноаниклик даражаси. Бир оралиқли статик ноаниқ балкалардаги куч ва кинематик таъсирлар. Бирлик эпюраларини чизиш. Кўчишлар усулининг моҳияти ва номаълумлари

Статик ноаник рамаларни кўчишлар усули билан ҳисоблаш


Режа:

1. 
   Кўчишлар усулининг моҳияти ва номаълумлари.
   
2. 
   Системанинг кинематик ноаниклик даражаси.
   
3. 
   Бир оралиқли статик ноаниқ балкалардаги куч ва кинематик таъсирлар.
   

4. Бирлик эпюраларини чизиш.

Кўчишлар усулининг моҳияти ва номаълумлари.
Статик аникмас системаларни кучлар усули билан ҳисоблашда уларнинг ортикча боғланишларидаги зўрикиш кучлари (момент, бўйлама ва кўндаланг кучлар) номаълум деб кабул килинган эди. Бу зўрикиш микдолари аниклангандан сўнг статик аникмас системанинг кўчишлари ҳисобланади. Бу масалани бошкача йўл билан ечиш мумкин, бунинг учун аввал рамаларда ҳосил бўлган кўчишларни ҳисоблаб, сўнгра унинг ихтиёрий кесимларидаги ички зўрикиш кучларнинг ўзгариш конуни ёзилади ва уларнинг умумий эпюрасини куриш мумкин. Масалан, 16.1 – расмда тасвирланган рама ташки кучлар таъсирида деформацияланиб, унинг тугунлари бурчакли ва чизикли кўчади (16.1 – расм). ₁, ₂ – бурчакли кўчишлар; ₁, ₂ – чизикли кўчишлар; ₁, ₂ – оғиш бурчаклари.


Устуннинг оқиш бурчалларини тугунларнинг горизонтал кўчиш оркали ифодалаш мумкин:
ёки ₁=₁h₁; ёки ₂=₂h₂.
Горизонтал кўчишлар ₁=₂= сабабли ёзиш мумкин. Рамаларни кўчишлар усули билан ҳисоблашда номаълум микдор сифатида улардаги тугунларнинг бурчакли  ва чизикли  кўчишлари кабул килинади. Бу кўчишлар ( ва ) ни ҳисоблашда рама элементларини факат эгилиши эҳтиборига олиниб, уларнинг сикилиши ёки чўзилиши ҳисобга олинмайди.
Рамаларни кўчишлар усули билан ҳисоблашда умумий номаълумлар сонни n уларнинг тугунларини бурилиши ва чизикли кўчишларининг йиғиндисига тенг бўлади.
n=n_+n_, (16.1)
бунда n_ – бикр тугунларнинг бурилиш бурчаклари сони,
n_ – тугунларнинг чизикли кўчишлари сони.