Reja: kirish baqilajon turlari va navlari

Poyasi tik oʻsuvchi va shoxlanuvchi, baquvvat, balandligi odatda 40-150 sm boʻladi, koʻpchilik xollarda tikanlar bilan qoplangan boʻladi. Barglari yirik (uzunasiga 7…35 sm), oval, tuxumsimon, yoki choʻziq-tuxumsimon shaklda. Barg plastinkalri qalin, yumshoq, tuklar bilan qoplangan. Gullari ikki jinsli, binafsha rangli, diametri 2,5-5 sm, poyada yakka yoki toʻpgul (2-5 tagacha) boʻlib joylashadi. Changchilari sariq rangli, ikki kamerali. Baqlajon fakultativ oʻzidan changlanuvchi oʻsimlik, qisman hasharotlar yordamida chetdan changlanishi mumkin. Mevasi koʻp kamerali rezavor. Shakli silindrsimon, tuxumsimon, sharsimon boʻlib, vazni 50 gramdan 2000 gramgacha boʻlishi mumkin. Mevalari naviga qarab texnik pishganida toʻq binafsha, sirti yaltiqoq boʻladi, biologik pishganida yashil-kulrang, och qoʻngʻir yoki sariq-jigar rang boʻlishi mumkin. Ichki qismi (goʻshti) zich, oʻrtasha zichlikda yoki boʻsh boʻladi, rangi oq, yoki qaymoq rangli boʻlishi mumkin. Vegetatsiya davomida baqlajon oʻsimligi qulay sharoitlar tugʻilganda 150-200 tagacha gul hosil qiladi, ammo ularning aksariyat qismi (60-70 %) toʻkilib ketadi. Odatda bir oʻsimlikda 3-15 ta meva boʻladi. Isteʼmol uchun texnik pishgan mevalari ishlatiladi. Urugʻlari yumaloq, tekis, toʻq sariq yoki och jigar rangda, sirti tekis. Bitta mevada urugʻ soni 150-200 ta, 1000 tasinig ogʻirligi 3,5-5,0 gram, 1 gramida esa 150-250 urugʻ boʻladi. Unuvchanligini 3-5 yilgacha saqlaydi. Ildiz tizimi koʻchatligida nimjon boʻlib soʻng tez oʻsib kuchli tarmoqlanadi. Asosan tuproqning 30-40 sm qalinligida rivojlanib, ayrim ildizlari 1,5 metr chuqurlikka kirib boradi. Ildizlari tuproqdagi namlik, oziq moddalar va havoning tanqisligiga juda taʼsirchan.
Baqlajon pomidor va qalampirga nisbatan issiqsevar oʻsimlik. Vegetatsiya davri ham birmuncha uzun. Urugʻlari harorat 13-14°C va namlik etarli boʻlganda 4-5 kunda unib chiqadi. Oʻsimligi normal oʻsib rivojlanishi uchun maqbul harorat 20-30°C. Harorat 15°C dan past boʻlganida oʻsishi sustlashadi, 10°C da esa umuman toʻxtaydi, gul va meva tugunchalari toʻkiladi. Baqlajon yorugʻsevar, qisqa yoki neytral kun oʻsimligi. Baqlajon tuproqdagi namlik va oziq moddalarga talabchan. Baqlajon oʻsuv davriga qarab tezpishar, oʻrtapishar va kechpishar navlarga boʻlinadi. Urugʻ unib chiqqangan soʻng tezpishar navlar 110-120 kunda; oʻrtapishar navlar 120-140 kunda; kechpishar navlar 140 kundan koʻp muddat ichida pishadi.
Dunyoda baqlajon chiqishi (gektariga kilogramm).
Namlikni yaxshi oʻtkazuvchi qumloq tuproqlar baqlojon uchun maqbul xisoblanadi. Tuproqning yaxshi tayyornanishi baqlajon ildizi intensiv oʻsishi va rivojlanishiga yordan beradi. Yomon drenajli tuproq sharoitlarida baqlajon ildiz umumiy yozasi qisqaradi, oʻsimligi sust oʻsadi va natijada hosildorlik ham pasayadi. Tuproq odatda 20 cm chuqurlikda haydaladi. Baqlajon uchun maqbul tuproq pH 6.0 dan 6.5 gacha, shuningdek tuproq mineral oʻgʻitlar, ayniqsa fosforga boy bo'lishi zarur.
Baqlojon mevalari qovurilgan, tuzlangan, marinadlangan, qaynatilgan, quritilgan holda isteʼmol qilinadi. Texnil pishib etilganida tarkibida 89-94 % suv, 0,6-1,4 % uglevodlar, 2,5-4,0 % kletchatka va mineral tuzlar boʻladi. Mineral moddalardan fosfor, magniy kalsiy, temir, rux, marganets kabi elementlarning tuzlari va asosan kaliy juda koʻp boʻladi. Shuningdek baqlajon mevalari tarkibida oʻziga hos kristall modda — solanin M ni tutadi. Solanin M baqlajon mevalariga achqimtil tam beradi.
Baqlajonlar odamlar orasida mehr bilan "ko'k" deb nomlanadi, bu odatda ularning rangini aks ettiradi va sabzavotlarning xilma-xilligini boshqarishga yordam beradi. Biroq, baqlajon navlari ranglar, yarim tonlar, soyalar va murakkab naqshlarda ko'p. Ya'ni, "kichkina ko'k" ta'rifi endi haqiqatga mos kelmaydi. Maqolaning mavzusi: Rossiyada etishtirish uchun mos bo'lgan eng yaxshi patlıcan navlari, ularning turlari va tavsifi.
Turlarning eng xilma-xilligi baqlajonning binafsha rangiga to'g'ri keladi. Bundan tashqari, binafsha rangning nafaqat soyalari, balki shakli, pishib etish tezligi va iqlim sharoiti ham farqlanadi. Asosan, binafsha rangli meva rangiga ega bo'lgan patlıcanlar markaziy Rossiyaning iqlimida o'zlarini yaxshi his qiladilar.
Birinchi o'rinda har biri 350-400 g sabzavotlarning yuqori hosildorligi bilan ajralib turadigan "Albatros" turadi. Bu qisqa, nok shaklidagi mevalarga ega bo'lgan o'rta mavsumdagi sabzavot. Achchiqlik unga xos emas, go'shti och oq rangga ega. Bu yuqori saqlash sifati va oson tashish bilan ajralib turadi.
Kech pishgan "Arap" balandligi 90 sm gacha o'sadi. Uning mevalari ko'pincha uzunligi 25 sm ga etadi, ular silindrsimon, achchiq aralashmasiz.
Erta pishgan patlıcanlar orasida "Bagheera" ni ajratib ko'rsatish kerak. Bu 300 g gacha bo'lgan oval mevalari bo'lgan gibrid kuchli sabzavot.U nafaqat unumdorligi va ko'pgina qo'ziqorin kasalliklariga chidamliligi, balki achchiqsiz yumshoq qor-oq to'ldirish bilan ham mashhur.
Erta turlar orasida Long Purple baqlajon naviga ham e'tibor qaratish lozim. Birinchidan, bu juda ixcham nav - u kamdan-kam hollarda 50 sm dan yuqori o'sadi.Ikkinchidan, uning vazni 300 g gacha bo'lgan porloq teriga ega bo'lgan go'zal inflorescences va tuxumdonlar mavjud.
O'rta chiziq uchun mos bo'lgan erta pishgan turlarga Don Kixot ham kiradi. Bu issiqxonalarda yaxshi o'sadigan gibrid o'rta kattalikdagi sabzavot. Uzunligi bo'yicha mevalar 45 sm ga etadi, vazni esa 300-400 g gacha o'zgarib turadi.
Gibrid o'rta mavsum kenja turi "Lolita" issiqxonada o'stirilganda mo'l hosil beradi. Buta baland, ko'pincha 2,5 m ga etadi.Sabzavotlarning shakli cho'zilgan, ularning maksimal uzunligi 25 sm, vazni esa 300 g.Go'shti qor-oq, siqilgan, amalda baqlajon urug'ini o'z ichiga olmaydi.
"Mariya" navli sabzavotlarni ekish orqali siz birinchilardan bo'lib cho'zilgan silindrsimon baqlajon hosilini olasiz.
O'rta mavsumning yana bir navi "Nautilus" issiqxonalar uchun duragaylarga tegishli. Butalar uzunligi 30 sm gacha, og'irligi 500 g gacha bo'lgan saber shaklidagi mevalarni o'stirishga moyildir.
Binafsha baqlajonlar galaktikasi "Olmos" bilan to'ldiriladi. Bu silindrsimon mevalar bilan o'rta mavsumda, ixcham sabzavot. Meva hajmi kamdan-kam hollarda 20 sm dan oshadi va vazni 170 g. Uning go'shti yashil, siqilgan, xarakterli achchiqliksiz.