Reja кириш I. Адабиётлар шарҳи II. Асосий қисм

III. ҚАРШИ КУРАШ ЧОРАЛАРИ..
3.1.Kолорадо қўнғизига қарши кимёвий кураш чоралари..
Картошка қўнғизи тарихига назар ташлаганда бу ҳашарот 1820 йиллардан маълум бўлиб, 1848-йилдан бошлаб барча тадбирлар карантин. биологик усул, физик-механик усул, агротехник ҳимоя қулланишига қарамай ҳозирги кунда колорадо қўнғизи картошка етиштириладиган барча минтақаларга учрамоқда. Уларга қарши курашнинг энг самарали усули олдинлари ҳам, ҳозирги кунда ҳам кимёвий усул бўлиб қолмоқда.
Юртимиз шароитида ҳам колорадо қўнғизига қарши бир қатор инсектицидларни синаб кўриш йўли билан, биринчидан ҳашаротни камайтиришга эришилган бўлса, иккинчидан синовдаги пестицидларнинг самарали турлари, нормаларини аниқлашга эришилди. Пестицидларни қўллашда пестицидларнинг ташқи муҳитга чидамли эмульсия ва суспензиялари пуркалди. Ишлов бериш олдидан танлаб олинган ўсимликларда қурт, қўнғизларнинг ўртача миқдори ҳисобланиб, ишлов беришгандан сўнг, 5-10-15-20 кунлари пестицидлар таъсирида нобуд бўлган ҳашаротлар сони яна қайта санаб чиқилиб, Аббот формуласига асосан пестицидларнинг биологик самарадорлиги аниқланди.
Қўлланилган петицидларнинг биологик самарадорлик натижалари жадвалда ҳолида келтирилган бўлиб, улар қўйидаги кўринишда пестицидлар таъсирида колорадо қўнғизи қуртлари вариантлар буйича 64,8-86,3 % гача нобуд бўлиб, қуртлар миқдори ишлов беришдан олдин ўртача 5 ўсимликда 16,6-18,5 донагача қурт бўлган, ишлов бергандан кейин биринчи кузатувда қуртлар вариантларда кескин камайиб, ўртача 0,9-1,7 дона қолган бўлса, назорат (пестицидлар қўлланмаган) майдонда эса, қуртлар сони биринчи кузатувда ўртача 25,6 донадан 64,0 донагача ортиб борганини кўрамиз.
Эталон қилиб олинган Фазолон 2 л/га нормада биологик самарадорлиги 68,4 % ни ташкил этган, бунда асосан 1-2 ёш қуртчалар деярли нобуд бўлганини кузатдик. Тажрибада юқори кўрсаткич эса 2-чи вариант Политрин Ка - 0,1 л/га пуркалган вариантда 86,3 % га кўтарилган.
Лекин пестицидларга қуртлардан кўра қўнғизларнинг бирмунча чидамлилигини қуйидагича тўлиқ кўриш мумкин.
Эталон вариантда ҳалок бўлган (50,1%) исботлаш учун Фазолон препаратининг узоқ таъсир этиши репеллентлик (ҳуркитувчи) кобилиятлари ҳам таъсир этган бўлса ажаб эмас, бошқа вариантларда 55,3-81,4 % қўнғизлар нобуд бўлган.