Reja: Kirish “index” mchJning mulkchilik shakli va faoliyatining iqtisodiy tavsifi

4.“INDEX” MChJ faoliyatini tahlil qilish (SWOT, qiymatlar zanjiri, xarajatlar tahlili, raqobatbardoshlikni baholash)
Kompaniya faoliyati shart-sharoitini baholashning bir nechta usuli mavjud. Eng tarqalgan va tanilganlardan bo’lib SWOT-tahlil (SWOTdan olingan: kuch (strenght), zaif tomon (wrekness), imkoniyatlar (opportunities), havf-xatarlar (threats)) va STEP-tahlil (step dan olingan: ijtimoiy (social), texnik (technical), iqtisodiy (economic), siyosiy (political) omillar) hisoblanadi. SWOT-tahlil asosida tashqi muhit tahlilini o’tkazish uslubini qisqa ko’rib chiqamiz.
SWOT-tahlil ikki qismdan iborat:
1) kompaniya uchun hozir va kelajakda vujudga kelishi mumkin bo’lgan tashqi imkoniyatlar va xavflar o’rganiladi;
2) kompaniyaning kuchli va zaif tomonlari o’rganiladi. Bunda kompaniya potentsial baholanadi.
Kompaniyaning kuchli (yuqori malaka, kompetentlik, mos texnalogiya, xaridorlarda yaxshi obro’ga ega bo’lishi, xarajatlar, raqobat sohasidagi ustunlik, adekvat moliyaviy resurslar va h.k.) va zaif (aniq strategik yo’nalishlarning yo’qligi, eskirgan uskunalar, tor ishlab chiqarish assortimenti, past marketing imkoniyatlari, bozor va raqiblar xaqida tasavvurga ega bo’lmaslik va h.k.) tomonlari, shuningdek imkoniyatlari (yangi bozorlarga chiqish, ishlab chiqarishni kengaytirish, investitsion fondlarning qiziqishi, iste’mol bozorining tyinmaganligi va h.k.) va havf-hatarlari (yangi raqiblarning paydo bo’lishi, o’rinbosar mahsulot sotuvining o’sishi, xukumatning noqulay siyosati, xaridorlar ehtiyojlari va didlarining o’zgarishi, noqulay demografik, iqtisodiy, ijtimoiy va boshqa o’zgarishlar va h.k.) ning aniq ro’yxati tuzilganidan so’ng ular o’rtasidagi aloqalarni o’rnatish uchun SWOT matritsasi tuziladi.

“INDEX” MChJ ning SWOT tahlili⁴

S	W
Kompaniyaning bozordagi mavqei, yani statusi; Milliy bozordagi xizmat ko’rsatish realizatsiyasining yaxshiligi; Muvofiqlik sertifikatlarining mavjudligi; Xizmatlar sohasi bozoridagi faolligi; Bozorda o’zining ko’plab potensial mijozlarga egaligi; Xizmat ko’rsatish salohiyatining oshganligi	Respublikamizning barcha viloyatlarida o’zining xizmat ko’rsatish bo’limlarining mavjud emasligi; Vertikal integtratsiyani judayam murakkablashib ketganligi; Harajatlarning ko’pligi; Tez o’zgaruvchan bozor shartlariga moslashuvchanlik imkoniyatining nisbatan patligi; Boshqa mahalliy va xorijiy kompaniyalarining bozorda o’ziga xos strategik usullarni qo’llashi