Reja: Kirish Iste'mol kreditining asosiy tamoyillari. Iste'mol kreditlarining turlari. Iste’mol krediti beruvchi tashkilotning huquq va majburiyatlari. Ta’lim kreditini olish tartibi. Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar Kirish

Yaratish va bekor qilish to'lovlari .

Pul olish huquqi va muddatidan oldin to'lash . Iste'molchilar shartnomani bekor qilishdan oldin to'liq kreditni to'lashni xohlasalar, to'lovni to'lashlari kerak.

Kreditlarni kredit berish imkoniyatlari bilan aralashtirib yubormaslik kerak. Kreditlar o'rta yoki uzoq muddatli operatsiyalar bo'lib, unda qarz beruvchi belgilangan miqdorni taqdim etadi. Kredit vositalari qisqa muddatli likvidlik ehtiyojlarini qoplash uchun ishlatiladi. Ularning chegarasi bo'lsa-da, qarz oluvchi to'liq miqdorni ishlatmasligi mumkin. 
Iste'mol krediti uchun ariza berayotganda, biz uning shartlari va shartlarini bajara olishimizga ishonch hosil qilishimiz kerak. Biz qarzni o'z zimmamizga olishimizga ishonch hosil qilish uchun moliyaviy ahvolimizni sinchkovlik bilan tahlil qilishimiz kerak . Bu bizning daromadimiz va xarajatlarimizdan tashqariga qarashni anglatadi. Shuningdek, biz kreditni to'lashda to'sqinlik qilishi mumkin bo'lgan kutilmagan xarajatlar uchun zaxira yaratishimiz kerak. Shunday qilib, to'lovlarni qoplash uchun miqdorni ajratish juda muhimdir.
Bundan tashqari, biz nozik tishli taroq bilan to'lashdan o'tishimiz kerak. Muddati qancha uzoq bo'lsa, shuncha ko'p foiz to'laymiz. Bunday tuzoqqa yo'l qo'ymaslik uchun biz so'ralgan miqdorni va asosiy shartlarni, masalan, tegishli to'lov muddatini - qarz beruvchi bilan kelishib olishimiz kerak.
Iste'mol kreditlari kafolat bilan ta'minlanmaydi. Qarz oluvchi majburiyatni bajarmagan taqdirda, hech bir shaxs yoki kompaniya to'lov majburiyatini o'z zimmasiga olmaydi. Aslida, mijozlarning joriy va kelajakdagi aktivlari garov sifatida ishlaydi. Shuning uchun biz bunga qodir ekanligimizga ishonchimiz komil bo'lishi kerak.
O‘zbekistonda oliy ta’lim muassasalarida to‘lov-kontrakt miqdori yuqorilig sabab ko‘pchilik oilalar farzandini o‘qitish uchun kredit olishiga to‘g‘ri keladi. Ammo kredit olish tartibini bilmaslik yoki bank xodimining mijozga to‘g‘ri-tuzuk tushuntirmasligi ortidan ko‘p hollarda ortiqcha sarsongarchilik keltirib chiqaradi.
Markaziy bank Matbuot kotibi Akmal Nazarov fuqarolardan kelayotgan savollarga javob qaytarib, ta’lim krediti olish tartibi haqida batafsil ma’lumot berdi.
Ta’lim kreditlari tijorat banklari tomonidan oliy ta’lim muassasalarining kunduzgi bo‘limlariga to‘lov-kontrakt asosida qabul qilingan O‘zbekiston fuqarosi bo‘lgan talabalarning o‘qishi uchun ularning o‘ziga, ota-onalariga yoki vasiylariga berilishi mumkin.
Ta’lim kreditlari, oliy ta’lim muassasalarida o‘qish davri hisobga olingan holda, bakalavriatga qabul qilingan talabalarga — 10 yilgacha, magistratura bosqichi talabalariga — 5 yilgacha bo‘lgan muddatga beriladi.
Hozirgi karantin davrida ta’lim krediti ajratish xizmatini masofaviy ravishda ko‘rsatilishi tijorat banklari tomonidan mustaqil belgilanadi.
Ta’lim kreditini olish uchun qarz oluvchi bankka quyidagi hujjatlarni taqdim etadi:
a) ta’lim krediti berish to‘g‘risidagi ariza;
b) talaba va oliy ta’lim muassasasi o‘rtasidagi to‘lov-kontrakt asosida o‘qish haqida belgilangan tartibda rasmiylashtirilgan shartnoma. Ushbu shartnomada o‘qishning belgilangan muddati va bir yil uchun to‘lov miqdori ko‘rsatilgan bo‘lishi lozim.
g) kreditni qaytarishning ta’minlanishi to‘g‘risida hujjat;
d) imtiyozli ta’lim kreditlari olish huquqiga ega bo‘lgan chin yetimlar, “Mehribonlik uylari”da tarbiyalanganlar, bolalikdan I va II guruh nogironlari, kam ta’minlangan oila farzandlari tegishli tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etadilar.
Kredit qaytmasligi xavfining oldini olish maqsadida qarz oluvchi quyidagi ta’minlash shakllaridan birini bankka taqdim etishi lozim:
• mol-mulk yoki qimmatli qog‘ozlarni garovga qo‘yish;
• uchinchi shaxs kafilligi;
• sug‘urta kompaniyasining qarz oluvchi kreditni qaytara olmasligi xavfi sug‘urta qilinganligi to‘g‘risidagi sug‘urta polisi;
• fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlarining kafilligi (bu hujjat faqat chin yetimlar va “Mehribonlik uylari”da tarbiyalanganlar, bolalikdan I va II guruh nogironlari va kam ta’minlangan oilalardan chiqqanlar uchun so‘raladi).