Reja: Kirish. O’rta asr davrining kelib chiqishi

Farididdin Attor. Farididdin Attor (1145-1221- Nishopur) shoir, nosir va orif zotdir. Otasi attor va tabib bo‘lib, shoirning Attor nomi bilan mashhur bo‘lishi va uni adabiy taxallus qilib olishi shu bilan bog‘liq. Yoshligida ilm olishga qiziqqan Muhammad adabiy, diniy, hikmatu kalom, nujum, tib va dorishunoslik fanlarini chuqur o‘zlashtirib, o‘z davrining peshqadam kishilaridan bo‘lgan.
F. Attor Najmiddin Kubroning muridi shayxlar shayxi Majdiddin Bag‘dodiy qo‘lidan darveshlik xirqasini kiyib, kubraviya tariqatining davomchisi bo‘lgan. (J.Rumiyning otasi ham Majdiddin Bag‘dodiy muridlaridan edi).
F.Attor juda sermahsul shoir bo‘lib, 40 dan 190 gacha asar yozgani naql qilinadi. Ular orasida “Mantiq ut-tayr”, “Ilohiynoma”, “Asrornoma”, “Javhar uz-zot”, “Ushturnoma” asarlari mashhurdir.
Attor J.Rumiyga “Asrornoma” asarini taqdim etib, Rumiyning kelajagini bashorat qiladi. Navoiy bolaligida “Mantiq ut-tayr” ni yod olib, umrining oxirlarida unga javob o‘laroq “Lison ut-tayr” asarini bitgan. Bulardan Attor daho bolalarni ilhomlantirib, yetishtirish xususiyatiga ega ekanligi ayon bo‘ladi.
Jaloliddin Rumiy: “Attor ruh ediyu Sanoiy uning ikki ko‘zi. Biz Sanoiy va Attor izidan keldik”, degan iqrori bejiz emas.


Foydalanilgan adabiyotlar

1.Qo’chqortoev I. Turkiy filologiyaga kirish. Toshkent.

2.Abdurahmonov G’. Rustamov A. Qadimgi Turkiy til.T.1982 y.

Baskakov A. Vvedenie v izuchenie tyurkskix yazqkov. M.1969

3.Ergashev Q., Hamidov H. O’zbekiston tarixi. O’quv qo’llanma. T.: 2015.

4. www.ziyonet.uz

Xulosa
Bu davrda asarlarida tasviri asosiy ob'ekt tuyg'ulari va fikrlari, uning harakatlari, uning dunyo bilan bo'lgan kishidir. folklor kelib, ularning ijodi va go'zal fantastik elementlar mualliflar foydalanish, shuningdek, ko'rgazmali. O'rta asr jamiyatining butun tuzilishi, odatda (atama sifatida "feodal" - Award vassal) feodalizm deyiladi. Va bu qaramay, bu muddat ijtimoiy davri qurilma to'liq tavsifi bilan ta'minlash emas, deb. bu vaqt deb tasniflangan lozim asosiy xususiyatlari:

• 
  aholisi mutlaq ko'pchilik qishloqlarda konsentratsiyasi;
  
• 
  ning afzallik borliq dehqonchilik ;
  
• 
  hamjamiyatida katta er egalarining mavqei;
  
• 
  shohlar va hizmetlilerim hokimiyat o'rtasidagi ajralish;
  
• 
  Xristian dinining hukmronligi;
  
• 
  Robbiga shaxsiy qaram bo'lgan dehqon er egasi Ozod bo'lmagan vaziyat;
  
• 
  jamiyatda buzuqlikdan, shahvat va boylik jamg'arish yo'qligi.
  

Sharq va G’arb adabiyotining shakllanishida inson tafakkuri o’zgarishi bilan sodir bo’la boshlaydi. Albatta o’rta asrlarda ijod qilgan sharq va g’arb mamlakatlari shoirlari, faylasuflari bizga juda katta meros qoldirib ketishgan.Shuning uchun ham biz ularni ko’zimizga surtib foydalanishimiz va e’zozlashimiz kerak.