Reja: Kompyuterlarning tarmoq tushunchasi

Axborotni uzatish tezligi birliklari :

Bit/sekund – bir soniyada aloqa muhiti orqali uzatiladigan bitlar soni;
Kbit/sekund – bir soniyada aloqa muhiti orqali uzatiladigan minglab 
yaxlitlangan bitlar soni;
Mbit/sekund – bir soniyada aloqa muhiti orqali uzatiladigan millionlab yaxlitlangan bitlar soni;
Gbit/sekund – bir soniyada aloqa muhiti orqali uzatiladigan milliardlab yaxlitlangan bitlar soni.
Qurilish geometriyasi (topologiyasi) bo’yicha AHT lar quyidagicha bo’lishi mumkin:
1.shinali (chiziqli);
2.ilmoqli (xalqali);
3.radialli (yulduzsimon);
4.Aralash (Yulduz-shina);
5.ierarxiya (daraxtsimon);

• 
  Ofislarda lokal tarmoqlarni yaratishda ko’proq shinali topologiya, kamroq ilmoqli va radial topologiya ishlatiladi.
  

Shinali topologiya

• 
  Chiziqli ma’lumotlarni uzatish kanalini ishlatadi, unga nisbatan qisqa biriktiruvchi liniyalar vositasi bilan interfeys plata orqali barcha uzellar ulangandir. Tarmoqning uzatish uzelidan ma’lumotlar shina bo’yicha ikkala tomonga tarqatiladi. Oraliqdagi uzellar kelayotgan axborotlarni translyaciya (olib ko’rsatish) qilmaydi. Ma’lumot hamma uzellarga keladi, lekin axborotni kimga yuborilgan bo’lsa, o’sha qabul qiladi.
  
• 
  Shinali topologiya eng oddiy topologiyalardan biridir. Bunday tarmoqni engil kuchaytiriladi va konfiguraciyalanadi hamda turli xil tizimlarga moslashtiriladi; u alohida uzellarning mumkin bo’lgan nosozliklariga nisbatan turg’undir.
  
• 
  Shinali topologiya tarmog’ini keng ma’lum bo’lgan Ethernet(zernet) tarmog’i va uning bazasida tashkil etilgan, Ofislarda ishlatiladigan, masalan, Net Ware Novell tarmog’i ham ishlatadi.
  

Ilmoqli (xalqali) topologiya

• 
  hamma uzellar aloqa kanallari bilan umumiy yopiq ilmoqqa (halqaga) ulangan. Tarmoq bir uzelining chiqishi keyingisining kirishi bilan ulanadi.
  
• 
  Halqa bo’yicha ma’lumot uzeldan uzelga uzatiladi va har bir uzel yuborilgan axborotni retranslyaciya qiladi.