Reja: Matematika haqida tushuncha Geometriya to’g’risida ma’lumot Tenglamalar to’g’risida

3.Tenglamalar to’g’risida
Agar tekislikda ixtiyoriy dekart koordinatalar sistemasi olingan bo`lsa, u holda X va Y o`zgaruvchi koordinatalarga nisbatan birinchi darajali har qanday Ax+By+C=0 (1) tenglama koordinatalar sistemasida to`g`ri chiziqni aniqlaydi, bu yerda A va B lar bir vaqtda nolga teng emas. Teskari tasdiq ham o`rinli: dekart koordinata sistemasida har qanday to`g`ri chiziq (1) ko`rinishida birinchi darajali tenglama orqali tasvirlanishi mumkin.
(1) tenglama to`g`ri chiziqning umumiy tenglamasi deyiladi. (1) tenglamaning xususiy hollarini quyidagi jadvalda keltiramiz.
To`g`ri chiziqning Ox o`qqa og`ish burchagi deb, absissalar o`qini berilgan to`g`ri chiziq bilan ustma –ust tushishi uchun musbat yo`nalishda burish kerak bo`lgan eng kichik burchakka aytiladi.
Istalgan to`g`ri chiziqning yo`nalishi uning burchak koeffitsenti k bilan xarakterlanadi, u to`g`ri chiziqning Ox o`qqa og`ish burchagi y ning tangensi kabi aniqlanadi, ya`ni
k=tgy
Ox o`qqa perpendikulyar bo`lgan to`gri chiziq bundan istisno, chunki uning burchak koeffitsenti yo`q.
Burchak koeffitsenti k bo`lgan va Oy o`qni ordinatasi (boshlang`ich ordinata) k ga teng bo`lgan nuqtada kesib o`tadigan to`g`ri chiziqning tenglamasi ushbu ko`rinishda bo`ladi (5-chizma): y=kx+b.
Umumiy tenglamasi Ax+By+C=0 bilan berilgan to`g`ri chiziqning burchak koeffitsenti y ning x orqali ifodasida x oldidagi koeffitsent kabi topiladi: .
Ikkita nuqtasi A(x_A;y_A) va B(x_B;y_B) bilan berilgan to`g`ri chiziqning burchak koeffitsenti k ushbu formula bo`yicha hisoblanadi:
(2)


4.Matritsa
Matritsa matematikada — ixtiyoriy elementlardan tuzilgan toʻgʻri burchakli jadval. Matritsa elementlari yoʻl (satr)lar va ustunlar boʻylab joylashadi. Satr va ustunlar, koʻpincha, umumiy atama bilan "Matritsaning qatorlari" deyiladi. Matritsa elementlari, odatda, ats juft indekslar bilan belgilanadi. Birinchi /’ indeks Matritsaning a;j element turgan satri raqamini, ikkinchi u indeks esa Matritsaning a.tj element turgan ustuni raqamini bildiradi.