Reja: Matematika o‘qitishda kuzatish, tajriba va taqqoslash metodlari
Download 42.54 Kb.
|
O`zbekiston respublikasi
R1 : “Belgilangan vaqtda butun masofani bosib o‘tishi uchun teplohod qolgan masofani h km tezlikda suzib o‘tishi kerak”
Masalani yechishning analitik usuli h km tezlikning qanday parametr (miqdor)larga bog’liq ekanligini topishni talab etadi. Bu miqdorlarga yo‘l, ketgan vaqt va yo‘lni bosib o‘tilgan qismidagi tezliklar kiradi. Endi quyidagi predikatlarni kiritamiz: R2 : “Qolgan masofa”, R3: “Qolgan masofani bosib o‘tishi uchun kerakli vaqt” va boshqa predikatlarni yechimdagi tahlilni quyidagi shemada keltiramiz :
2-rasm. Teplohod harakati tahlili. Endi analitik usulni isbotlashga doir masala tadbiqini ko‘ramiz. 3-masala. Uchburchak ichki burchaklarining yig’indisi π ga teng ekanligini isbotlang. SIsbot. Mahlumki yoyiq burchak π ga teng (3-rasm). 5 M 4 K 1 3 A V 3-rasm. Uchburchak ichki burchaklarining yig’indisi. M nuqtada yoyiq burchak va SK//AV to‘g’ri chiziqlarni yasaymiz. 2-burchak uchburchakka ham, yoyiq burchakka ham tegishli. 5 bilan belgilangan burchak A burchakka teng, chunki SK//AV ikki parallel to‘g’ri chizikni uchinchi MA to‘g’ri chiziq kesib o‘tganda, bu burchaklar ichki almashinuvchi burchaklardir. 4 bilan belgilangan burchak V burchakka teng, chunki SK//AV ikki parallel to‘g’ri chizikni uchinchi VM to‘g’ri chiziq kesib o‘tganda bu burchaklar ichki almashinuvchi burchaklardir. 5-burchak 4- burchak va 2- burchaklar yig’indisi π ga teng, chunki ular yoyiq burchakni tashkil etadilar. Teng burchaklarni teng burchaklarga almashtirib, 1+ 2 + 3= π ni hosil qilamiz. Teorema isbotlandi. Teoremalarni isbotlashda analitik usulning qo‘llanilishi isbotlanilishi kerak bo‘lgan mulohaza qadamma-qadam mantiqiy fikrlash orqali hulosaga kelish hisoblanadi. SHuningdek analitik usul sintetik usul bilan birgalikda geometrik va matnli masalalarni yechish yo‘lini muhokama (discussion) etishda, (conclusion) hulosa chiqarishda ham keng qo‘llaniladi. Download 42.54 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling