Reja mttda boshlang’ich kompyuter savodxonligi fani haqida tushuncha

"Tabassum" o'yini"
Hayrli kun!
Hayrli kun!
Keling, birgalikda qo'l tutaylik.
Va biz bir-birimizga tabassum qilamiz
Keling, bir zum ko'zimizni yumib, musiqa tinglaymiz.
Hozir kayfiyatingiz qanday?
Va qanday qilib, nima uchun deb o'ylaysiz (musiqa quvnoq, qushlar kuylaydi. Bahor keldi)
Syurpriz "Sehrli xat"
Ey bolalar, qaranglar, bu nima? (xat). Bu maktub bahordan keldi, u sizdan unga yordam berishingizni so'raydi va sizni vazifalarni bajarishga taklif qiladi.
20.Mavzu: Yer sayyorasi – umumiy uyimiz ta’limiy-didaktik o’yini
Pedagog: Tabiat dunyosi o'simliklar, hayvonlar, qushlar, hasharotlar, baliqlar; u xilma-xil va noyobdir. Har bir insonning o'z uyi bor. Har bir hayvonning o'z uyi bor. Va hasharotlar, gullar, daraxtlarning o'z uyi bor.
Yoniq yer ko'p turli irqlar soyalar va turli hayvonlar yashaydi. Va, albatta, butun sayyorada odamlar, turli irqlarga mansub odamlar bor. Va bunday odamlarning yashashi juda qiziq Yer.
Va bizni nima deb atash mumkin umumiy uy? (Yer) Qarang, globus, bu bizning sayyoramizning maketi Yer... Globus odamlar tomonidan ixtiro qilingan va yaratilgan. Dunyoga nazar tashlasak, sayyoramiz haqida ko'p narsalarni bilib olishimiz mumkin. Masalan, qanday shakl Yer? Unda yer bormi? Sayyoramizda suv ko'pmi?
Mana, biz o'tloqdamiz, Yer katta chiroyli gilamga o'xshaydi. Maysalar orasidan hasharotlarning chiyillashi eshitiladi, gullar ustida kapalaklar uchib yuradi, asalarilar guvillaydi. Endi o'rmon bo'ylab sayr qilaylik (rasm)... Qudratli eman va nozik archa va jingalak qayin bor. O'rmonda qushlarning ovozi eshitiladi (musiqa hamrohligi)... Bu yerda yuzlab turli hayvonlar yashaydi. Mana katta o'rmon dunyosi!
Mana daryo keladi (rasm, musiqa hamrohligi)... U suvni muammosiz olib yuradi. Suzish, baliq ovlash, qayiqda sayr qilish qanchalik yoqimli! Va unda qancha turli baliqlar, qurbaqalar, suv qo'ng'izlari bor!
Daryoning ham o‘z hayoti, o‘z dunyosi bor!
Cho'qqilari bilan bulutlarga cho'zilgan tog'lar naqadar go'zal!
Dunyo boy va rang-barang!
bizning sayyoramiz Yer- barcha sayyoralarning eng chiroylisi. Hozirgina Yerda hayot bor, xilma-xil tabiat: osmon, quyosh, oy, yulduzlar, tog'lar, daryolar, dengizlar, daraxtlar, baliqlar va albatta biz siz bilan, ya'ni odamlarmiz.
Bolalar, odam yashashi mumkinmi? Yer yolg'iz? Na qushlar, na hayvonlar... Albatta yo'q! Garchi odam bo'lsa ham Yer u eng aqlli mavjudotdir. U hammadan aqlli va kuchliroq, lekin bu uning muammosi. Inson kuchliroq bo'lgani uchun u o'limga sabab bo'ldi tabiat: ifloslangan suv havzalari, tutunli havo, ko'plab hayvonlar va qushlarning o'limi. Agar inson hammadan aqlli va kuchli bo‘lsa, u o‘zining barcha bilim va ko‘nikmalarini sayyoramiz tabiatini muhofaza qilish va muhofaza qilishga yo‘naltirishi kerak. Yer... Axir bu dunyo har birimiz uchun yaratilgan. Shunday ekan, biz yigitlar bu dunyoni sevishimiz, sayyoramizni sevishimiz kerak Yer.
Oyin "Sayyoramizni to'ldirish".
Whatman qog'ozida bolalar soniga ko'ra boshqotirmalarga kesilgan eskiz mavjud. Bolalar bo'yashadi, keyin ulanadilar "Aholini to'ldirish" hayvonlar va qushlar, baliqlar va odamlarni qo'llash turi bo'yicha. Biz ko'rib chiqamiz, nom beramiz. Qo'llar bilan aylanada turish (bizning sayyoramiz dumaloq)... Agar janjal qilsangiz (misol) sayyoramizning bir qismi buzilgan.
Biz yigitlar bu dunyoni, sayyoramizni sevishimiz kerak Yer... Va buning uchun biz janjal emas, balki do'st bo'lishimiz kerak.
Kechqurun davomiyligi- 45 daqiqa.
Manzil: faollar zali.
Roʻyxatdan oʻtish: sahna va zal devorlariga tabiatni asrashga chaqiruvchi devor gazetalari, plakatlar, aforizmlar joylashtiriladi; musiqa (kechqurun tashkilotchilarining tanloviga ko'ra).
Uskunalar: hakamlar hay'ati a'zolari va tanlov ishtirokchilari uchun jadvallar.
Salom, do'stlar! Salom tabiat! Salom dalalar, o'rmonlar, daryolar, ko'llar! Salom qushlar!
Agar biror kishi har kuni nafaqat qarindoshlari va do'stlari, balki atrofidagi barcha tirik mavjudotlar bilan shunday salomlashsa, ehtimol biz hech qachon ko'rmaydigan barcha hayvonlar va o'simliklar hali ham Yerda yashaydi, chunki odamlar ularni yo'q qilgan.
Tabiatning buzilishi bugungi kungacha davom etmoqda. Shu bilan birga, odamlar turli maqsadlarni ko'zlaydilar: kimdir noyob hayvon yoki uning mo'ynasini sotish orqali ko'proq pul olishni xohlaydi; kimdir zavq uchun ov qiladi, kimdir o'ylamasdan gullarni yulib tashlaydi, tayoq bilan qurbaqani o'ldiradi, qushga tosh otadi, shu tarzda zavqlanadi. Eshitganingizda esa: inson tabiat podshosi, deb so‘raysiz: “Tabiatsiz – havosiz, suvsiz, sayr qiluvchi qushlarsiz, o‘tloqlar hidisiz, barglarning shitirlashisiz – odamsiz u nima?”
Bularning barchasi tabiatan odamlarga saxiylik bilan berilgan va buning evaziga hech qanday to'lov talab qilmaydi, faqat bizdan o'zimizga nisbatan ehtiyotkor, mehribon munosabatni kutadi.Bolalar, bizning bugungi tadbirimiz tabiatni asrashga bag'ishlangan. Butun insoniyat tadqiqotchi olimlarning yomonlashuvi haqidagi ma'lumotlaridan xavotirda ekologik vaziyat yer sharida. Biz hayvonlar, o'simliklar, ko'llar, daryolar va o'rmonlar - bizni o'rab turgan barcha narsalarga g'amxo'rlik qilishni o'rganishimiz kerak.
Biz tabiat sirlarini tushunishga harakat qilishimiz kerak. Keling, yaxshiroq bilib olaylik dunyo, va bilib olganimizdan so'ng - biz uni chinakam sevamiz va sevib qolganmiz - biz g'amxo'rlik qilamiz.
Bugungi ekologik kechamiz ham ana shu maqsadga bag‘ishlandi. Unda har biri 5 nafar ishtirokchidan iborat 3 ta jamoa hamda tomoshabinlar va muxlislar ishtirok etmoqda. (Taqdimotchi kechani olib borishda yordam beradigan jamoalar, hakamlar hay'ati a'zolari va talabalar bilan tanishtiradi, tanlov topshiriqlarini hakamlar hay'ati a'zolari tomonidan baholash shartlarini o'qiydi).Jamoalar 1-tanlovga - ekologik testga taklif qilinadi. Har bir jamoa 10 daqiqa ichida test savollariga javob berishi va uni hakamlar hay’atiga topshirishi kerak. Ishtirokchilar topshiriqlarni bajarayotganda, biz tomoshabinlar bilan o'yin o'ynaymiz. Muxlislar o'z jamoasining aktiviga to'g'ri javob berganliklari uchun to'plangan ochkolarga ega bo'lishadi.Hammasidan Tabiiy boyliklar sayyoramizning eng katta boyligi yerdir. U bizning hamshiramiz. Biz yerni asrashimiz, asrab-avaylashimiz, unumdorligini oshirishimiz kerak. Yer esa bugun kesilgan, oyoq osti qilingan. Unga chiqindilar (sanoat, radiatsiya) ko'miladi, maishiy chiqindilar tashlanadi. Masalan, 90 yildan keyin qalay tuproqda, 2-10 yildan keyin qog'oz, 100 yildan keyin sigaret filtri, 200 yildan keyin polietilen paket parchalanishi mumkin."Suv! Sizning ta'mingiz, rangingiz, hidingiz yo'q, sizni tasvirlab bo'lmaydi, siz nima ekanligingizni tushunmay, zavqlanasiz. Siz hayot uchun shunchaki zarur emassiz, siz hayotsiz! ” Mashhur frantsuz yozuvchisi, uchuvchi Antuan de Sent-Ekzyuperi suv haqida shunday gapirgan. Afsuski, suvning holati nafaqat olimlarni, balki Yerimizdagi barcha odamlarni tashvishga solmoqda.
Boshqirdistonda neft qazib olishning “ilg‘or” usuli (neft olish darajasini oshirish maqsadida neft havzalariga sho‘r suv quyish) tufayli ko‘plab daryo va soylar ariqlarga aylandi, baliqlar yo‘qoldi, er osti buloqlari quriydi yoki ichimlik uchun yaroqsiz holga keldi. ko'plab toza buloqlarni yo'q qilishga. Suvni ifloslantiruvchi moddalar - kimyoviy zavodlar, chorvachilik fermalari va har qanday joyda, shuningdek, suv havzalari yaqinida paydo bo'ladigan ruxsat etilmagan shahar chiqindilari.
Tozalanmagan suvni iste’mol qilgan inson o‘z sog‘lig‘ini xavf ostiga qo‘yadi: hozirgi vaqtda suv quvurlarimizga og‘ir kasalliklarni keltirib chiqaradigan 2100 dan ortiq turli xil ifloslantiruvchi moddalar (shu jumladan bakteriya va viruslar) tarqalib ketgan.
Ruslarning yorqin maqollaridan birida shunday deyilgan: "Quduqqa tupurma, suv ichsa foydali bo'ladi", ruslar ko'p asrlar davomida amal qilib kelgan va biz juda afsusdamiz, buni biz butunlay unutib, e'tiborsiz qoldirdik. .Inson toza havosiz yashay olmaydi. Hozirda u 65,4 million kishi istiqomat qiladigan Rossiyaning 187 ta shahridagi normaga to‘g‘ri kelmaydi. Atmosferada to'xtatilgan qattiq moddalarning kimyoviy kokteyli mavjud: azot dioksidi, benzopiren, formaldegid, fenol, vodorod ftorid, etilbenzol va boshqa ko'plab komponentlar, kasallik keltirib chiqaruvchi nafas olish va asab tizimlari, xotira buzilishi va saraton. Bu bugungi kunda maksimal kontsentratsiyalar 10 MPC dan oshadigan 66 shaharda ko'ngil qo'zg'atuvchi rasm.Jamoalar o‘z javoblarini hakamlar hay’ati a’zolariga taqdim etib, navbatdagi “Og‘zaki so‘z bo‘yicha ekspertlar” tanlovida ishtirok etishga tayyor. xalq ijodiyoti". Ushbu musobaqa 3 ta vazifadan iborat (jamoalarga topshiriq kartalari beriladi):
1. Shaklni o'zgartiruvchini o'qib bo'lgach, maqolni taxmin qiling. Masalan, shakl o'zgartiruvchi: "Fil dumini to'mtolmaydi", taxmin qilingan maqol: "chivin burunni to'mtolmaydi".
2. Tabiat haqidagi 3 ta maqol, matallarni ayting.
3. Tomoshabinlar taxmin qilishlari uchun maqolni pantomima qiling. To'g'ri taxmin qilingan maqol uchun jamoa 3 ball oladi.
Jamoalar tayyorgarlik ko'rayotgan bir paytda biz yaqinda shahar musobaqasi o'tkazilgani haqida xabar bermoqchimiz ijodiy ishlar“Tabiat ekologiyasi – ruh ekologiyasi” mavzusida. Unda talabalarimiz ishtirok etishdi. 11B-sinf o‘quvchisi Marina Romanova o‘z inshosida shunday yozadi: “Barcha tabiat: bog‘dagi daraxt, yangi mikrorayon uylari orasidagi romashka o‘tloqi – bularning barchasi barchamizga tegishli. Biz o'rmonlar, daryolar, suv havzalari - barcha tirik mavjudotlarning ustasi, yerning ajoyib bezaklari. Ammo agar biz xo'jayin bo'lsak, demak, biz himoyachimiz, chunki o'zaro yaxshilik bilan yaxshilikni to'lamasdan bo'lmaydi. O'ylamay kesib tashlangan terak, oyoq osti qilingan bog', o'rmon gullarining "o'lchovsiz" guldastasi - bularning barchasi tabiiy resurslar zahiralariga zarba. Lekin ular cheksiz emas.