Reja: Optik tahlil usullari

15- rasm
Harakatchan faza (suv bilan to’yintirilgan organik erituvchi) qog’ozga shimilib, ma’lum balandlikka ko’tarilgach, xromatogramma kameradan

olinadi va erituvchi yetib borgan tugallanish chizig'i belgilab olinadi. Shundan so’ng xromatogramma quritilib, maxsus tanlab olingan rang beruvchi moddalar bilan qayta ishlanadi, ya’ni ochiltiriladi. Qog'oz xromatografiyasida moddalarning ajralishini hususiyatlaydigan kattalik taqsimlanish koeffitsiyenti Rf deyiladi:

bu yerda: X — harakat (start) boshlanish chizig'idan aniqlanayotgan modda hosil qilgan dog’ning markazigacha bo’lgan masofa, mm; Xf — harakatning boshlanish chizig'idan harakatning tugallanish chizig'igacha bo’lgan masofa, mm (16-rasm). Rf
qog'ozning turiga, haroratga, tahlil olib boriladigan sharoitga, tahlil qilinadigan modda va erituvchining tabiatiga bog'liq. Bir hil moddalar uchun doimiy sharoitda Rf ning
16 -rasm qiymati _o’zgarmas kattalikdir.
Tahlil jarayonida aniqlangan Rf ning qiymati qaysi moddaga to’g'ri kelishi toza moddalar uchun tuzilgan jadvaldagi qiymatlarga solishtirib ko’riladi.
Adsorbent samaradorligini hususiyatlaydigan kattalik — nazariy likopchalar soni quyidagi formula bilan hisoblanadi:

bu yerda: Y — dog’ning eni, mm.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‛YXATI

1. 
   Francis A. Carey. Organic chemistry, University of Virginia, fourth edition- 2012 (darslik)
   
2. 
   Anatol Malijevskґy.Physical chemistry inbrie., 2005(darslik)
   
3. 
   A. Abdusamatov “Organik kimyo” Toshkent – 2005(darslik)
   
4. 
   A. Abdusamatov, S. Zakirov, R.Ziyayev “Fizik va kolloid kimyo” Toshkent -2013. (darslik)