Reja: O'rta guruhda applikatsiya qilishga o'rgatish

 
Tayyorlov guruhida applikatsiya qilishga o'rgatish. 
 
Tayyorlov guruh bolalari bilan dasturda mazmunli applikatsiyalarni berish ko'zda 
tutiladi. Ular ko'cha, akvarium kabi mavzularda, shuningdek, «Bo'g'irsoq» kabi ertaklarga 
illustratsiyalar bajarishlari mumkin. 
Tayyor shakllarni yopishtirish tayyorlov guruhida ham davom ettiriladi. Simmetrik 
shakllardan naqshlar tuzishda ularga turli o'lcham va rangdagi tayyor shakllar beriladi va bu 
guruhda ham katta guruhdagi kabi qog'ozni qo'l bilan yirtish usulidan foydalanish davom etadi. 
Tayyorlov guruh bolalari bilan dasturda mazmunli applikatsiyalarni bajarish ko'zda 
tutilgan. Ular «Ko'cha», «Akvarium» kabi mavzularda, shuningdek, «Bo'g'irsoq» kabi 
ertaklarga illustratsiyalar bajarishlari mumkin. Tayyor shakllarni yopishtirish tayyorlov 
guruhida ham davom ettiriladi. Simmetrik shakllardan naqshlar tuzishda turli o'lcham va 
rangdagi tayyor shakllar beriladi. Va bu guruhda ham katta guruhdagi kabi qog'ozni qo'l bilan 
yirtish usulidan foydalanishi davom ettiriladi. Ikkinchi kichik guruhda bolalarni appilikatsiya 
qilishga o'rgatishga ish uchun beriladigan materiallar va mashg'ulotni tashkil etish 
muhim 
ahamiyatga egadir. Materialning rangi bolalarning diqqatini o'ziga 
tortib, ularni 
chalg'itadi. 
Shuning 
uchun dastlab mashg'ulotlarda 
material alohida paketlarda, 
tushuntirilib bo'lgandan 
so'ng 
tarqatiladi. Tarbiyachi mavzuni 
tushuntirib bo'lgandan so'ng 
material tarqatilib, bolalar 
materialni 
topshiriqqa mos ravishda qog'oz varag'iga 
terib chiqadilar. 
Tarbiyachi 
dastlab 
elementlarning 
yig'ilganligini tekshiradi, shundan 
keyingina bolalarga yelim 
(kley) ishlatish 
uchun ruxsat beriladi. Bu 
guruhda tarbiyachi bolalar bilan 
naturani kuzatish 
namuna 
bilan 
birgalikda olib 
borilishi kerak. 
Namunani 
ko'rayotgan jarayonda tarbiyachi shaklning rangini 
aniq atashi 
va 
barmog'i bilan 
uni 
ko'rsatib, shu shaklning xususiyatlarini bolaga 
aniq 
ko'rsatib 
berishi lozim. Tarbiyachi 
tomonidan 
ishning bajarilishini ko'rsatib berilishi bolalarda turli 
malaka va uquvning vujudga kelishida muhimdir. Shuningdek, tarbiyachi ish tartibini ham 
boshidan ko'rsatib beradi. 
Qanday 
shaklni oldi, qanday 
qilib 
quyib, yelim surtdi va boshqalar. 
Tarbiyachi 
o'zining har bir 
harakatini 
so'z bilan birgalikda olib boradi. 

---

Tayyorlov 
guruhida ishning 
dastur materialiga siluet qirqish 
usuli 
kiritiladi. 
Shuning 
uchun o'rgatish 
usullarining xarakteri bir muncha 
o'zgaradi. 
Naturani 
tahlil qilishda 
tarbiyachi 
barmoq harakati orqali ularning 
diqqatini predmetning 
konturiga tortadi. Bunda harakatni 
qirqish 
qaysi qismdan 
boshlanadigan 
bo'lsa, o'sha qismdan boshlash 
lozim. 
Bu guruhda 
bolalar 
endi predmet konturiga, 
qandaydir detal qirqishga 
o'rganadilar, 
masalan, 
tipratikanni ignalari 
bilan. Albatta, bolalarga 
bu 
qiyin. 
Shuning uchun bu 
ishda ikki bosqichdan foydalaniladi. 
Oldin 
tayyorlangan qog'ozdan umumiy kontur 
qirqiladi. So'ngra 
uning detallari, 
masalan, oyog'i 
yoki 
suzgichlari qirqiladi. 
Ba'zi vaqtlarda 
siluet qirqish 
oldindan 
chizilgan 
kontur 
asosida qirqiladi. 
Bu narsa ko'proq murakkab o'simlik 
elementlaridan 
dekorativ 
shakllar 
tuzishda 
qo'llaniladi. Bu 
guruhda qog'ozni 
ikkiga buklab, qirqishning 
murakkabroq 
usuli bilan tanishtiriladi. 
Masalan, 
archa, 
odam, 
hayvon 
shakllari. Yana bu 
guruhda 
qirqishning 
murakkab usuli - 
qog'ozni bir 
necha marta buklash 
orqali 
qirqishga 
o'rgatish usuli 
o'rgatiladi. Bu usul salfetka, qor 
parchalari 
hosil 
qilishda qo'llaniladi. Tarbiyachi bolalarga 
qog'ozni qanday 
buklash 
kerakligini, 
qirqish 
yo'llarini ko'rsatib beradi. 
Bu 
usuldan bolalar keyin 
dekorativ 
applikatsiya mashg'ulotlarida 
foydalanadilar. Bu 
guruhda hali 
mazmunli 
applikatsiya qilish 
davom ettiriladi. Bunda bolalarni 
shakllarni 
to'g'ri 
joylashtirib, 
yopishtirishga o'rgatadilar. Oldin umumiy fon, keyin 
uzoqdan 
joylashgan, o'rtada va oldinda 
joylashgan 
predmetlar yopishtiriladi. Tayyorlov guruhida 
applikatsiya jamoa 
ishi sifatida 
berilishi mumkin. Masalan, «Egri va to'g'ri» ertagida bolalar 
to'rttadan 
bo'lib, har 
bir guruh 
shu ertakdan ma'lum bir ko'rinishni 
bajarishlari 
mumkin. Bolalar 
shu 
ko'rinish elementlarini qirqib, 
joylashtirib 
qurganlaridan 
so'ng uni qanday 
ketma-ketlikda 
yopishtirish 
kerakligini aniqlaydilar. Biri 
yelim 
surtadi, ikkinchisi uni joylashtiradi, uchinchisi 
latta 
bilan mahkam yopishtiradi. Bu 
ish 
bolalarni o'rtoqlik, jamoatchilik ruhida 
tarbiyalashda 
katta ahamiyatga 
egadir.
Maktabgacha ta'lim 
muassasasining hamma guruhlarida ixtiyoriy 
applikatsiya 
mashg'ulotlari 
o'tkaziladi. Lekin o'rta guruh bolalariga 
o'ylagan 
mazmunlari 
asosida 
tayyor 
shakllar beriladi. Katta guruhlarda bolalar o'zlari o'ylagan mazmunlari asosida qirqadilar. 
6-7 
yoshdagi bolalar oldindan 
qiladigan ishlari 
mazmunining eskizini oddiy qalam bilan 
chizib 
olishlari, 
keyin esa shu eskizning 
detallarini applikatsiya qilishlari 
mumkin.