3. Рsixomotorli soha. Bunga u yoki bu motorli, manipulyativ faoliyat turlarini, asab muskullarni markazlashtirish ko‘nikmalarini shakllantirish bilan bog‘liq maqsadlar kiritiladi. Misol uchun, mehnat ta‘limi dasturida belgilangan o‘quv maqsadlari aynan shu sohaga tegishlidir. - 3. Рsixomotorli soha. Bunga u yoki bu motorli, manipulyativ faoliyat turlarini, asab muskullarni markazlashtirish ko‘nikmalarini shakllantirish bilan bog‘liq maqsadlar kiritiladi. Misol uchun, mehnat ta‘limi dasturida belgilangan o‘quv maqsadlari aynan shu sohaga tegishlidir.
- Baholash. Bu toifa muayyan maqsad uchun u yoki bu materiallarning ahamiyatini baholash ko‘nikmalarini nazarda tutadi. Talaba mulohazasi aniq mezonlarga tayanishi zarur. Baholash sifatida ichki bilish va ishonchlar (argumentlash, mantiq) hamda tashqi mezonlar (standartlar, qoida, me‘yorlar)ga tayaniladi. Mezonlarni talabaning o‘zi aniqlashi yoki tashqi tomondan berilishi mumkin. Bu daraja oldingi toifalar bo‘yicha o‘quv natijalariga erishganligi to‘g‘risida xulosa chiqaradi.
- Shunday qilib, har qanday o‘quv predmeti maqsadlarini ushbu taksono-miya asosida aniqlashtirish mumkin. Buning uchun o‘quv predmetlarining mavzu(bo‘lim)lari vertikal ustunga yoziladi. Talabalarning aqliy faoliyati turlari esa gorizontal ustunda qayd etiladi. Ular mantiqiy asosda ma‘lum chorrahada kesishadi va joriy o‘quv maqsadiga erishish darajasi (bilish, aniqlash, qo‘llash, tahlil) aniqlashtiriladi.
- Maxsus adabiyotlarda Blum taksonomiyasining turlicha modifikatsiyalari keltiriladi. Gap shundaki, bu taksonomiya shubhasiz, afzalliklarga ega bo‘lishi bilan ba‘zi bir nuqsonlardan xoli emas. Masalan, kognitiv sohasi bo‘yica o‘quv maqsadlarini tizimlashtirishga da‘vo qilayotgan taksonomiyani bilish, tafakkur, xotira kabi darajalarida qaralmagan, ba‘zi bir o‘quv maqsadlari aqliy faoliyatning turlicha darajalarida takrorlanadi. Shunga qaramasdan o‘quv maqsadlarini fan mavzulari bo‘yicha tasniflash o‘qituvchiga o‘z xususiy pedagogik faoliyatini to‘g‘ri belgilashga, talabalarning nafaqat ichki holatini ifodalashga, balki tashqi namoyon bo‘lishiga, shaxs sifatida shakllanishiga katta imkoniyat tug‘diradi.
- B.Blum taksonomiyasi mavhum tushunchalarni baholashda nimalarga e'tibor qaratish lozim degan savolni yoritishga yordam beradi. Agar o’qituvchi mavhum tushunchalarni qo'llagan bo'lsa B.Blum taksonomiyasidan foydalanishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
