Reja: suvda hamda quruqlikda

Ahamiyati. Suvda hamda quruqlikda yashovchilar – foydali hayvonlar. Qurbaqa o‘simliklarga ziyon yetkazadigan hasharotlarni qirib, katta foyda keltiradi. Qurbaqa bir kechada 100 tagacha, 9 oy davomida uch mingtagacha hasharotni yeydi. Baqa zarar kunanda hasharotlar (chivinlar)ning suvdagi lichinkalarini va suv bo‘yidagi hasharotlarni qirib foyda keltiradi. Baqaning o‘zi ham turli hayvonlar uchun oziq bo‘ladi. Baqadan tibbiyot va biologiyada laboratoriya hayvonlari sifatida ham foydalaniladi.

Xulosa

Dastlabki suvda hamda quruqlikda yashovchilar bundan 300 mln yil ilgari chuchuk suvda yashovchi panjaqanotlilardan kelib chiqqan. Haqiqatan ham, qadimgi panjaqanotlilarning suzgichlari skeleti suvda hamda quruqlikda yashovchilar oyoqlari skeletiga o‘xshab ketadi. Qadimgi panjaqa notlilar o‘pka bilan nafas olgan. Ular chuchuk suvli sayoz daryo va ko‘llarda yashagan. Suv qurib qolganida esa muskulli suzgichlari yordamida boshqa suv havzasiga o‘rmalab o‘ta olishgan. O‘pkali panjaqa notlilardan qadimgi dumlilar, ulardan dumsizlar kelib chiqqan. Qurbaqa bir kechada 100 tagacha, 9 oy davomida uch mingtagacha hasharotni yeydi. Baqa zarar kunanda hasharotlar (chivinlar)ning suvdagi lichinkalarini va suv bo‘yidagi hasharotlarni qirib foyda keltiradi. Baqaning o‘zi ham turli hayvonlar uchun oziq bo‘ladi. Baqadan tibbiyot va biologiyada laboratoriya hayvonlari sifatida ham foydalaniladi.

Foydalanilgan adabiypotlar.

1. 
   Dadaev S., Saparov K - Zoologiya. Iqtisod-Moliya Toskent 2010.
   
2. 
   Zaxvatkin YU.A. Kurs obщey entomologii.–M.: Agropromizdat, 1986.
   
3. 
   Olimjonov R.A. Entomologiya. – Toshkent: «O‘qituvchi», 1977.
   
4. 
   Ross G., Ross CH., Ross D. Entomologiya. – M.: «Mir», 1985. (ingliz tilidan tarjima).
   
5. 
   Norboev Z.N. Umurtqasiz hayvonlar zoologiyasidan amaliy mashg‘ulotlar. Toshkent -1991
   
6. 
   Dadaev S.,To’ychiev., Haydarova P-Umurtqalilar zoologiyasidan laboratoriya mashg’ulotlari.O’zbekiston
   
7. 
   faylasuflari milliy jamiati nashrioti. Tt-2006.222b
   

 

Internet saytlari

 

1. 
   www.gov.uz-O‘zbekiston Respublikasi xukumat portali.
   
2. 
   www.lex.uz- O‘zbekiston Respublikasi Qonun xujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi.
   
3. 
   www.cips.msu.edu /Landislab/ www.msu.edu/
   
4. 
   www.zoology.com/pat/animal.html.
   
5. 
   www.entomology.com/pat/insects.html.