Reja: Tashkilot tuzilmasi va uning shakllari

Yo’nalishli-funksional (shtabli) tashkiliy tuzilma ustunlik va kamchiliklari

Ustunliklar
1) Xodimlarning ixtisoslashishi bilan bog’liq qarorlar va rejalarning yanada chuqur tayyorlanishi;
2) Bosh yo’nalish menejerini muommolarning teran tahlilidan ozod etish;
3) Maslahatchilar va ekspertlarni jalb etish imkoniyati.
Kamchiliklar
1) Ishlab chiqarish bo’linmalari o’rtasida gorizontal darajada qalin o’zaro aloqalar va o’zaro ta’sirlarining yo’qligi;
2) Yetarlicha aniq bo’lmagan javobgarlik, zero qarorni tayyorlovchi odatga ko’ra uning ijobat etilishida qatnashmaydi;
3) Vertikal bo’yicha haddan ziyod rivojlangan o’zaro ta’sir tizimi, aynan: boshqaruv ierarxiyasi bo’yicha bo’ysunish, ya’ni haddan ziyod markazlashtirishga bo’lgan tamoyil.

Matritsali tuzilmaning ustunlik va kamchiliklari

Ustunliklar
1)Tashkilotning o’zgarayotgan ichki va tashqi sharoitlariga tez reaksiya bildirish va moslashish imkoniyati;
2)Funksional tuzilmalar bilan faol o’zaro ta’sirda bo’luvchi dasturiy bo’linmalarni shakllantirish hisobidan ma’muriy-boshqaruv hokimiyatining ijodiy faolligini yuksaltirish;
3)Mehnat faoliyati turli hillarini ixtisoslashtirish hisobidan kadrlardan ratsional foydalanish.
Kamchiliklar
1)Bo’ysunishning murakkab tuzilmasi natijasida topshiriqlar ustuvorliklarini belgilash va ularning bajarilishi uchun vaqtni taqsimlash bilan bog’liq muommolar yuzaga keladi;
2)Dastur rahbarlari o’rtasida nosog’lom raqiblik “ruhi” mavjudligi;
3)Maqsadlar bo’yicha boshqaruv vazifalari o’rtasidagi kuchlar “o’zaro nisbati” ni doimiy nazorat qilish zaruriyati;
4)Yangi dastur bo’yicha ishlar uchun kerakli ko’nikmalarni egallashda qiyinchiliklar.

Boshqaruvda tashkiliy tuzilmalarni takomillashtirishda quyidagi metod va uskunalar qo’llaniladi:

Tashkiliy munosabatlar tasvirining grafik metodlari
Tashkiliy tahlil
Tashkiliy me’yorlash
Tashkiliy loyihalash