Режа: Ўзбекистон Республикаси бухгалтерия ҳисобининг миллий стандарти 1-сон БҲмс тўғрисида тушунча

МАВЗУ. БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИНИНГ ПРИЦИПЛАРИ (ТАМОЙИЛЛАРИ)
Режа:

1. 
   Ўзбекистон Республикаси бухгалтерия ҳисобининг миллий стандарти 1-сон БҲМС тўғрисида тушунча.
   
2. 
   Бухгалтерия ҳисобининг миллий стандартлари (тамойиллари)нинг моҳияти ва аҳамияти.
   

1. 
   Ўзбекистон Республикаси бухгалтерия ҳисобининг миллий стандарти 1-сон БҲМС тўғрисида тушунча.
   

BXMSning birinchi sonida buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobotning prinsiplari баён этилган.
Buxgalteriya hisobi - iqtisodiy fanlardan biri bulib, uning nazariyasi buxgalteriya hisobini tashkil etish texnikasi, predmeti va usulini o‘rgatadi.
Korxonalar, muassasalarda yuritiladigan buxgalteriya hisobi «O‘zbekiston Respublikasida buxgalteriya hisobi to‘g‘risida»gi Qonuniga asoslanib olib boriladi.
Hozirgi kunda buhgalteriya hisobi 3 ta yonalishda o’rganiladi:
1-Moliyaviy hisob, 2-Boshqaruv hisobi, 3-Soliq hisobi
Buxgalteriya hisobi asosan qo‘yidagi funkitsiyalarni bajaradi:
a) xalq xo‘jalik hisobi tarmoqlari korxona, tashkilot va muassasalarda sodir bo‘layotgan xo‘jalik jarayonlarini kuzatib borish;
b) kuzatish orqali olingan ma’lumotlarni miqdoriy ko‘rsatmalarda ifodalash;
v) korxona, tashkilot, muassasa xo‘jalik faoliyatlarini kuzatish natijalarini mahsus hujjatlarda qayd etish;
g) mahsus hujjatlarda aks ettirilgan ma’lumotlarni umumlashtirish va guruhlashtirish, xo‘jalik jarayonlari ustidan nazorat o‘rnatish va ularga ta’sir etish.
Ho‘jalik yurituvchi sub’ektlarda yuritilayotgan hisob siyosati o‘ziga xos prinsiplarga amal qilmog‘i kerak. BXMSning birinchi sonida buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobotning prinsiplari sifatida qo‘yidagilar keltirilgan:

1. ikki yoqlama qayd etish usuli bilan hisob yuritish.

2. uzluksizlik.

3. xo‘jalik muammolari, aktivlar va passivlarni baholash.

4. ishonchlilik.

5. extiyotkorlik.

6. mazmunning shakldan ustunligi.

7. ko‘rsatkichlarning kiesiyligi.

8. moliyaviy hisobotning betarafligi.

10. aktivlar va majburiyatlarning xaqikiy bahosi.

11. hisobot davri daromadlari va xarajatlarining mosligi.

12. tushunarlilik.

13. ahamiyatlilik.

14. muhimlik.

15. xaqqoniy holis taqdim etish.

16. tugatilganlik.

17. izchillik.

18. o‘z vaqidalik.

19. offsetting (moddalarning o‘zaro qoplanishi).

20 . xolislik.

Ўзбекистон Республикаси бухгалтерия ҳисобининг миллий стандарти 1-сон БҲМС - Ҳисоб сиёсати ва молиявий ҳисобот Ўзбекистон Республикаси Молия вазирининг ўринбосари Э.Ф. Гадоев томонидан 26.07.1998 й. 17-17/86-сон билан тасдиқланган ва Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги томонидан 1998 йил 14 августда 474-сон билан давлат рўйхатидан ўтказилган
Умумий қоидалар
1. Мазкур Бухгалтерия ҳисобининг миллий стандарти (БҲМС) «Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикасининг Қонунига асосан ишлаб чиқилган ва Ўзбекистон Республикасида бухгалтерия ҳисобини норматив тартибга солиш элементи бўлиб ҳисобланади. Мазкур стандарт бошқа БҲМСлар билан биргаликда қўлланилади.