Rentgen apparatning tuzilishi

Flyurografiya - turli formatdagi (70x70, 100x100 va 110x110 mm) filmdagi floresan ekrandan tasvirni suratga olish usuli. Shunday qilib, flyurografiyada bilan tasvirni har doim mayda hajmda bulishi farqlanadi (rasm 7).
Flyurografiyaning asosiy maqsadi aholida yashirin o'pka kasalliklarini aniqlash uchun ommaviy (profilaktik) tekshiruv o'tkaza olish qobiliyatidir. Asosiy flyuorografiya afzalliklari rentgenografiyadan ishlash tezligi, va kata hajmda tekshiruv o'tkazish imkoni.
Kamchiligi – kamroq piksellar soni va shunga mos ravishda kamroq ma'lumot. Hamda plyonkaning juda kichikligi.

Flyurografik qurilmalar juda ixchamdir, ular yuk mashinasining tanasiga o'rnatilishi mumkin. Bu rentgen apparatlari mavjud bo'lmagan joylarda aholini ommaviy tekshirish imkonini beradi.

8. 
   KT va MSKT apparatlari tuzilishi va ishlash prinsipi
   

KT apparatda - rentgen trubka aylana bo'ylab harakat qiladi. Nurlar tekshirilayotgan bemorning to'qimasidan o'tib, rentgen nurlari to'qimalarning zichligi va atom tarkibiga mos ravishda zaiflashadi. Shu bilan birga, rentgen nurlari elektr signallariga (raqamli rentgenologiya printsipiga muvofiq) aylantiradigan maxsus detektorlar tizimi tomonidan aylantiriladi va natijada tasvir paydo bo'ladi.
Rentgen trubka bemorning atrofida 360°to'liq aylantirib turli burchaklarida tasvirga oladi. Natijada barcha detektorlardan kelgan signallar kompyuter xotirasiga kiritiladi, keyin kompyuterda qayta ishlash yordamida tekis tasvir yaratiladi. Bir kesma olgandan so'ng, ular bemorning stolini 0,3-10 mm ("qadam" da) – tadqiqot vazifalariga qarab, keyingi bosqichga o'tadi. Keyingi ko'rish uchun stolni ko'chirish uchun zarur bo'lgan ma'lum vaqt (5-15 soniya) talab etiladi. Shuning uchun, bu Ktsystems ham "qadam-baqadam" deb ataladKTning afzalliklari:Umumlashgan tasvirning yo'qligi
Tananing o'rganilayotgan qismining ichki tuzilishi haqidagi ma'lumotlar uch o'lchamli shaklda
Skanerlash (post-Processing) tugagandan so'ng tasvirni qayta ishlash va sozlash qobiliyati – yorqinligi, kontrasti,
Gradation sozlamalari- qiziqtirgan soha anatomiyasini yaxshiroq ko'rish uchun oyna sozlamalari (oyna).
KTning kamchiliklari quyidagilarni o'z ichiga oladi:
Nisbatan nurlanish dozasi – bu holat KTni faqat qat'iy ko'rsatmalarga muvofiq (homilador ayollar);
Qattiq tuzilmalardan, ayniqsa, metall – bo'g'imlarning protezlaridan, begona jismlardan va boshqalardan artefaktlarning paydo bo'lishi.
Nisbatan past yumshoq kontrastli piksellar.
keyinchalik 16 seriyali MSKT yaratildi va 2003 yilda qatorlar soni 64ga yetdi. 2007da MSCT 256 va 320 qator detektorli elementlar bilan paydo bo'ldi. Bunday tomograflarda 0,5-0,6 mm qalinlik bilan bir necha soniya ichida yuzlab va minglab tomogramlarni olish mumkin. Tekshiruv vaqtini qisqartirish va tasvir sifatini yaxshilash bilan bir qatorda, MSKT yordamida koronar tomirlar va yurak bo'shlig'ini o'rganish imkoniyati yaratildi.

9. 
   MSKT ko'rsatmalar va qarshi ko'rsatmalar. Afzal va kamchiliklari
   

MSCT ning an'anaviy spiral KTga nisbatan afzalliklari
vaqtinchalik piksellar sonini yaxshilash

uzunlamasına z o'qi bo'ylab fazoviy o'lchamlarini yaxshilash

skanerlash tezligini oshirish

kontrastli piksellar sonini yaxshilash

signal-shovqin nisbatini oshirish

rentgen naychasidan samarali foydalanish

anatomik qamrovning katta maydoni

bemorga radiatsiya ta'sirini kamaytirish

10. 
    MRT apparati tuzlishi. Afzal va kamchiliklari. Qarshi korsatmalar absolyut va nisbiy.
    

Магнит резонанс (МР) интероскопияси. Тўқималарни
биомолекулаларнипг функционал даражасида текширишнинг янги усули. Бу усул билан одамнинг бутун гавдаси (МР-спектроскопия) ёки исталган қисми (МР-интероскопия) томограммасини олиш мумкин
МР-спектори, спектор тагидаги майдонда аникданган намуна
ядроларн сони (Р), вақт Т^ ва Т2 шундай параметрларки, улар
ёрдамида объект ёки қисмининг кимёвий ва ички тузилишини
аниқлаш, шунингдек объектнинг ичкарисини кўз билан кузатиш
мумкин. Тўқималар параметрларининг физиологик ва патологик
шароитларда фарқланиши кўп касалликлар, жумладан ўсмаларнианиқла шва дифференциа л диагностика ўтказишга имкон берди. Клиник амалнётда магнит резонанс томографияси ёрдамида ўсмаларни аниқлашд а
малигнизация индексидан фойдаланилади , у Т( ва Т2 параметрларини солиштириш
асосида ўрганилади. Бунда норма тўқима индекси 2,0 га яқин, хавфли усмалар индекси 3,0 атрофида ва ундан кўпрок бўлиши мумкии. Клиник диагностикада магнит резонанс интероскопияси аҳамиятга эга, чунки у
патологик жараенни анъанавий патоморфология асосида эмас, балки
молекулаларнинг функционал даражасида ўрганади.

11. 
    Radionuklid ishlash prinsipi Afzal va kamchiliklari
    

Radionuklid tekshirish usullari bemorning organizmiga yuborilgan RFP nurlarini o‘lchash va qayd qilish yoki biologik namunalarni radiometriya qilish printsipiga asoslangan. Shuning uchun radionuklid yoki RFP qo‘llab organizmda moddalar almashinuvini, a`zo va tuzilmalar faoliyatini, qon va limfaning tomirlarda oqish tezligini hamda gazlar almashuvini, sekretorekskretor jarayonlarni o‘rganishda, a`zo va tuzilmalarning anatomotopografik tasvirini olishda qo‘llaniladi.
Radionuklid tekshirishlar boshqa klinik tekshirish usullaridan a`zo va tuzilmalar kasalligida biokimyoviy jarayonlar va anatomik o‘zgarishlar bilan birga ular faoliyatining buzilganini o‘rganishda farq qiladi. Boshqa farqi shundaki, radionuklid tekshirishlar organizmga radionuklid yuborib (IN VIVO) va yubormasdan (IN VITRO) o‘tkaziladi.Radionuklid tekshirishlar shartli ravishda to‘rt guruhga bo‘linadi.
Birinchi guruhga kasallik tashhisini qo‘yishni ta`minlaydigan usullar, ya`ni yod almashuvini radionuklid usuli bilan tekshirib, qalqonsimon bez kasalligining tashhisini qo‘yish; uglyevod almashuvini tekshirib, qandli diabet va surunkali pankreatit tashhisini qo‘yish; skeletni pirofosfat yordamida ssintigrafiya qilib, xavfli o‘smalarning avj olishini aniqlash kiradi.
Ikkinchi guruhga a`zo yoki tuzilmalar, qisman buyraklar, jigar, o‘t yo‘llari (gepatobiliar tuzilma) faoliyatining buzilganini aniqlashda qo‘llaniladigan radionuklid tekshirish usullari kiradi.
Uchinchi guruhga ichki a`zolar (buyraklar, jigar, qalqonsimon bez, taloq va b.q.)ni skanerlash yoki ssintigrafi yordamida anatomotopografik holatini tekshirish kiradi.
To‘rtinchi guruh o‘pka, yurak-tomir sistemasi, limfa sistemasi, bosh miya, skelet va boshqa a`zolarni tekshirib patologik jarayon borligini, uning darajasini va shikastlanishning tarqalishini aniqlashdan iborat.RADIOFARM PREPARATLAR VA ULARNING QO‘LLANISHI Diagnostika yoki davolash maqsadida qo‘llaniladigan, tarkibida aniqdangan radionuklidi bor kimyoviy qo‘shilmalar radiofarm preparatlar (RFP) deb ataladi. Davolash-profilaktika muassasalariga radiofarm preparatlar talabnoma orqali olinadi. Har bir RFP pasporti bo‘ladi, unda quyidagi asosiy ma`lumotlar ko‘rsatiladi: tayyorlangan vaqti, yaroqlilik muddati, ko‘rsatilgan vaqtga umumiy va solishtirma faoliyati, nurlanish turi va h.k. RFP qat`iy ko‘rsatmalar asosida soni, miqdori va radiasion xavfsizligi normativiga rioya qilinib qo‘llaniladi. Radionuklidni tanlashda quyidagi talablarga radiozaharligining pastligi, yarim parchalanish davrining qisqaligi (T), gamma nurlarni qayd qilishning qulayligi, nurlanish quvvatining 100 keV dan kam bo‘lmasligi va biologik faoliyatiga axamiyat beriladi.
Yod 131 125 izotoplari ksenon selen oltin ksenin v aboshqalar preparatlari

12. 
    Sonografiya fizik asoslari. Rejimlari. Elastografiya va SDK usullarini ahamiyati