Reptiliyalar (suduralib yuruvchilar sinfi)

Ilon chaqqanda nima qilish kerak? 
• Zaharli ilonlar chaqqanida zahar jarohatlangan joydan qo‘l bilan 
siqib yoki og‘iz bilan so‘rib qon bilan birga chiqarib tashlanadi. 
• So‘ngra jarohatga margansovka, sirka yoki sodali suv bilan ho‘llangan 
bint yoki paxta bosiladi. 
• So‘ng zaharga qarshi zardob qabul qilish uchun tezda shifoxonaga 
murojaat qilish zarur. 

---

Toshbaqalar turkumi 
• Tanasining orqa va qorin tomondan suyak hamda muguzdan iborat mustahkam 
kosa – qalqon bilan qoplangan. 
• Kosa  
• Tili yo‘g‘on va go‘shtdor, tishlari rivojlanmagan 
• Jag‘lari shoxsimon plastinkalar bilan qoplangan.
• Ko‘zi va hid bilish organlari yaxshi rivojlangan. 
• Bo’yin va dum umurtqalari kosa bilan harakatchan birikkan.
• Dengiz toshbaqasi – oyoqlari eshkakli, og’irligi 300 kg. 
• Botqoq toshbaqasi – Yevropaning janubida uchraydi. 
• Terili toshbaqa - Uzoq sharqda tarqalgan, kosasi bo’lmaydi 
• O’rta Osiyo toshbaqasi – beda, bug’doylar bilan oziqlanadi. 
Qovurg’alar
Umurtqalar 
O’mrov  
Bilan tutashgan 

---

Timsoxlar turkumi 
• Orqa oyoqlari barmoqlari orasiga parda tortilgan.
• Ko‘zlari va burun teshiklari boshi ustidagi maxsus bo‘rtiqchalarda joylashgan. 
• Ularning o‘pka bo‘shlig‘i to‘siqlar bilan ko‘plab kameralarga bo‘lingan. 
• Yuragi to‘rt kamerali qoni yurakdan chiqqandan so’ng aralashib ketadi.
• Kubada timsohlar maxsus hovuzlarda ko‘paytiriladi. 
• Amerikada - alligatorlar 
• Hindistonda – gaviallar 
• Afrikada – nil timsoxi 

---

Evolutsiyasi 
• Ajdodi suvda hamda quruqlikda yashovchilar. 
• Amfibiyalarning terisi qalinlashib borgan 
• O‘pkasi kengaygan .
• Teri nafas olishda ishtrok etmay qo’ygan 
• Tuxumlarining po‘sti ham qalinlashgan 
Suduralib yuruvchilar
kelib chiqqan 

---

Lector:
 Javlonbek Haydarov