Respublikasi oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar vazirligi mirzo ulug’bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti kompyuter ilmlari va dasturlash texnologiyalari yo‘nalishi Biznesda axborot tizimlari asoslari Modulidan

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TA'LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
MIRZO ULUG’BEK NOMIDAGI O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI
Kompyuter ilmlari va dasturlash texnologiyalari yo‘nalishi
Biznesda axborot tizimlari asoslari
Modulidan

AMALIY MASHG'ULOT.

.

Fakultet: Amaliy matematika va intelektual texnalogiyalar
Bajardi: 20-guruh
Zaripova Zulxumor Latifovna
Yigitaliva Gulnora Botirjon qizi
Yo'ldoshev Abdurashid Xolbo'ta o'g'li
Yusupov Umidilla Bohodir o'g'li
Yoqubov G'ayrat Xasanovich.

1-амалий машғулот.
Бизнесда ахборот тизимлари асослари (2 соат)
Ишдан мақсад: Талабаларда бизнесда ахборот тизимлари асослари билан ишлаш Берилган топшириқ асосида ҳар бир қилинган ишларни word вариантда акс эттиринг.
Топшириқ: Реал бизнес жараёнлари концепциясига доир қуйидаги масалаларни индивидуал ёки гуруҳ бўлиб бажаринг.
Ахборот тизими тушунчаси
Кутубхона ахборот тизими. Ахборот тизимини тавсифлашда кутубхона ахборот тизими модели жуда яхши модел ҳисобланади. Ахборот тизимида жуда катта видео, аудио, матн кўринишидаги маълумотлар архивини сақлаш каби хизматлар кўрсатилади. Қуйидаги келтирилган атамаларни кутубхона мисолида тушунтиринг.
a. Кирувчи маълумот - Kutubxona axborot tizimida o'qituvchilar va talabalar uchun ma'lumotlar bazasini boshqarish uchun mo'ljallangan. Bu tizimda foydalanuvchilar elektron kutubxonalar, maqolalar, elektron kitoblar, va boshqa resurslarga kirish imkoniyatiga ega. Bu tizim o'qituvchilar va talabalar uchun kerakli ma'lumotlarni qidirish va foydalanishga yordam beradi. Misol sifatida, o'qituvchilar dars materiallarini topish, talabalar esa ilmiy maqolalarni izlash va ishlab chiqish uchun bu tizimdan foydalanishlari mumkin. Bunday tizimlar o'qituvchilar va talabalar uchun ilmiy ma'lumotlarga tez va qulay kirish imkoniyatini beradi.
b. Жараён - Ma'lumotlar bazasining boshqarilishi, ma'lumotlar tizimini yaxshilash, ma'lumotlarni to'plash va saqlash, foydalanuvchilar uchun ma'lumotlarga kirishni ta'minlash, ma'lumotlar bazasining xavfsizligini ta'minlash, ma'lumotlarni o'zgartirish va yangilash imkoniyatini berish, ma'lumotlar bazasining samaradorligini oshirish va boshqa amallar uchun qo'llaniladi. Ma'lumotlar bazasining boshqarilishi o'qituvchilar va talabalar uchun ilmiy ma'lumotlarga tez va qulay kirish imkoniyatini beradi.
c. Чиқувчи маълумот - Kutubxona axborot tizimida chiquvchi ma'lumot atamasi, kutubxonadagi ma'lumotlarni topish va ularga kirishni ta'minlash uchun foydalanuvchilarga yordam beradi. Bu atama kutubxonadagi ma'lumotlarni tizimga kiritish, ularni to'plash, saqlash va foydalanuvchilarga taqdim etish jarayonlarini boshqarish uchun muhimdir. Bu atama tizimning samaradorligi va foydalanuvchilar uchun ma'lumotlarga tez kirishni ta'minlashda muhim rol o'ynaydi.
d. Сақлаш жойи - Bu atama kutubxonadagi barcha ma'lumotlarni tizimga saqlash uchun kerakli joylarni belgilaydi. Bu joylar kutubxonadagi kitoblar, elektron maqolalar, maqolalar, ma'lumotlar bazalari va boshqa axborotlarni saqlash uchun xizmat qiladi. Bu atama tizimning ma'lumotlarni tizimga to'plab borish va ularga kirishni ta'minlashda muhim ahamiyatga ega.
e. Назорат қилиш - Kutubxona axborot tizimida nazorat qilish atamasi, kutubxonadagi barcha ma'lumotlarni himoya qilish, xavfsizlikni ta'minlash, ma'lumotlarga kirishni cheklash va foydalanuvchilar uchun maxsus ruxsatlarni belgilash bilan shug'ullanadi. Ushbu atama ma'lumotlarni tizimga himoya qilish, ma'lumotlarga xavfsiz kirishni ta'minlash va kutubxona tizimining ishlashini nazorat qilish bilan shug'ullanadi.
f. Тескари алоқа -Kutubxona axborot tizimida teskari aloqa atamasi, kutubxonadagi barcha kompyuterlar, serverlar va tarmoqlar bilan bog'liq ma'lumotlarni himoya qilish, ularga xavfsiz kirishni ta'minlash va xavfsizlik sohasida muammolar yuzaga kelganda ularga tez va samarali javob berish bilan shug'ullanadi. Ushbu atama kutubxona axborot tizimining xavfsizligini ta'minlash, ma'lumotlarni himoya qilish va tarmoqlarning ishlashini nazorat qilish bilan shug'ullanadi.
2. Интернет орқали иш излаш Ахборот манбаларини солиштириш. Янги битирувчи ёки ходим сифатида сиз мақсад қилган ихтисослик(мутахассислик)ка мос касб номини танланг. 1.19-расмдаги ҳар бир элементни ҳаётий мисоллар орқали тушунтиринг. Сизга керакли бўлган маълумотга эга бўлишингиз учун бирорта танишингиздан интервью олишингиз зарур