Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Soliqlarning vazifalari 

taqsimlash vazifasi – milliy daromadni taqsimlash va 
qayta taqsimlash orqali amalga oshiriladi; 

fiskal vazifasi – davlat xarajatlarini moliyalashtirishda 
ko‘rinadi; 
 

ijtimoiy vazifasi – ijtimoiy tanglikni yumshatishga 
qaratiladi; 
 

tartibga solish vazifasi – iqtisodiyotni va iqtisodiy 
faollikni tartibga solishda namoyon bo‘ladi; 
 

rag‘batlantirish – iqtisodiy faoliyat va uning natija-
Кamomadni 
qoplashning 
boshqa yo‘llari
 Budjetga soliq bo‘lmagan to‘lovlarni ko‘pay-
tirish. Ular turli-tuman. Hozirgi paytda budjetga 
sezilarli darajada daromad keltiradigan soha chet 
el turizmi bo‘lib qoldi. 
 Moliyalashtirishdan kreditlashga o‘tish. 
 Zarar ko‘ruvchi korxonalarni tugatish, dotat-
siyalarni kamaytirish, soliq tizimini o‘zgartirish; 
 Mahalliy budjet rolini oshirish;
 Xarajatlarni kamaytirish yo‘llarini topish. 

---

203 
laridan manfaatdorlikni ta’minlashda ko‘rinadi (soliq imti-
yozlari orqali); 
Davlat sarflari va shunga mos ravishda soliq tushumlari mutlaq 
hajmining o‘sishini taqozo qiluvchi omillar 

aholi sonining o‘sishi; 

urbanizatsiya va ijtimoiy soha xizmatlari sifatiga talabning 
ortishi; 

atrof-muhitning ifloslanishi; 

daromadlar tengsizligini qisqartirish dasturlarini amalga 
oshirish talabi; 
* boshqarish, mudofaa va davlat xavfsizligini ta’minlash xara-
jatlari hajmining o‘sishi. 
Soliq solishning umumiy tamoyil (prinsip)lari 
Umumiylik
Tashkiliy-huquqiy 
shaklidan qat’i 
nazar, hamma iqtisodiy subyektlar 
daromadlaridan soliq to‘lashi kerak. 
Majburiylik 
Soliqni qabul qilingan qonunlar aso-
sida barcha subyektlar belgilangan 
muddatda to‘lashi shart.
Hammani 
deyarli 
teng 
sharoitga 
qo‘yadigan tarzda soliq stavkalari va 
 
soliqlardan yagona umumdavlat siyosatini amalga 
oshirish vositasi sifatida foydalanish;
 
soliq undirishning majburiyligi (manbalaridan qat’i 
nazar barcha daromadlardan); 
 
soliq stavkasining rag‘batlantiruvchilik rolini ta’min-
lash (samarali ishlovchi hamda xo‘jalik yuritishning ilg‘or 
shakllarini qo‘llagan korxonalar uchun); 
 
moliyaviy nazorat (soliq to‘lash bo‘yicha majbu-
riyatlar ustidan)ni amalga oshirish. 
Soliqlar yordamida tartibga solishning umumiy qoidalari 

---

204 
Adolatlilik
soliq imtiyozlari belgilanadi. Кam 
daromad oladigan korxona (firma), 
aholi 
guruhlariga 
soliq 
stavkasi 
pasaytirilgan darajada belgilanadi.
Teng miqdorda daromad oluvchilar bir 
xil miqdorda soliq to‘lashi lozim. 
 
Naflilik
Har xil soliq to‘lovchilardan, ularning 
soliqlar hisobiga moliyalashtiriladigan 
dastur 
mablag‘laridan 
foydalanish 
darajasiga qarab turlicha soliq undiri-
lishi kerakligini bildiradi. 
Soliq 
og‘irligining 
tengligi va 
to‘lovga 
layoqatlilik
Barcha bir turdagi soliq to‘lovchilar 
daromadi va foydasidan olinadigan so-
liqning ulushi, stavkalari tengligi ta’-
minlanishi kerak.
Soliq miqdori soliq to‘lovchining boy-
ligi va daromadlari darajasiga mos 
kelishi, ya’ni daromadlarning adolatli 
taqsimlanishini ta’minlashi zarur. 
Barqarorlik 
Ma’lum vaqt mobaynida soliq turlari 
va soliq stavkalari barqaror bo‘lishi 
kerak.