254
2-§. Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solishning zarurligi,
maqsadi va vazifalari
Iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish (IDTTS) qonunchilik,
ijro etish va nazorat qilish xarakteridagi tadbirlar tizimidan iborat.
IDTTS maqsadi:
Ijtimoiy va iqtisodiy barqarorlikni ta’minlash, barqaror iqtisodiy
o‘sishga erishish va uni o‘zgarib turuvchi sharoitlarga moslashtirish
hisoblanadi.
.
Milliy iqtisodiyotda bozor
vositasida bajarish mumkin
bo‘lmagan yoki samarali bajarib bo‘lmaydigan vazifalarni hal
qilish (mudofaani ta’minlash, ichki tartibni saqlash, aholini ijtimoiy
himoyalash);
ishlab chiqarish va iste’mol
oqibatida vujudga keladigan
ijobiy samara va salbiy oqibatlarni bartaraf qilish (tozalash
qurilmalari va uskunalarini o‘rnatish, atrof-muhitni muhofaza
qilish);
foydali iste’molni kengaytirish va sog‘liq
uchun zarar
keltiruvchi tovarlar iste’molini cheklash;
bozorning salbiy oqibatlarini yengillashtirish: ijtimoiy
adolatsizlik, taqsimotdagi tengsizlik kabilar.
Iqtisodiyotga davlatning aralashuvini zarur qilib qo‘yuvchi
omillar
IDTTS
vazifalari
Bozor
tizimining samarali amal
qilishiga imkon tug‘duruvchi huquqiy asosni
yaratish va ijtimoiy muhitni ta’minlash;
raqobatni himoya qilish;
daromad
va boyliklarni qayta taq-
simlash;
resurslarni taqsimlash va qayta
taqsimlash;
iqtisodiyotni
barqarorlashtirish va
iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirish.
255
Mulkchilikka taalluqli qonunlar qabul qilish;
korxonalar huquqiy maqomini belgilash;
mulkchilik (shu jumladan xususiy) huquqini aniqlash;
shartnomalar amal qilishini kafolatlash;
korxonalar, resurs egalari va iste’molchilar o‘rtasidagi
munosabatlarni tartibga soluvchi
qonuniy bitimlarni ishlab
chiqish va shu kabilar.
Do'stlaringiz bilan baham: