362
Ishlab chiqarish omillari nisbati (Xeksher-Olin) nazariyasi –
xalqaro savdo yo‘nalishi ishlab chiqarish omillarining qiyosiy narxlariga
nisbatan shakllanishini asoslovchi nazariya.
Ishlab chiqarish funksiyasi – ishlab
chiqarish omillarining har
qanday to‘plami bilan shu omillar yordamida eng yuqori imkoniyat
darajasida mahsulot ishlab chiqarish hajmi o‘rtasidagi bog‘lanishni
ifodalovchi funksiya.
Ishlab chiqarish hajmi va yalpi xarajatlarni taqqoslash metodi –
ishlab chiqarishning muvozanatli
hajmini yalpi xarajatlar, milliy
mahsulotga teng bo‘lgan real sof milliy mahsulot hajmini aniqlash orqali
hisoblanadigan usul.
Ishsiz – mehnatga layoqatli bo‘lib,
ish topa olmay mehnat bir-
jalarida ro‘yxatda turgan kishilar.
Ishsizlik – ish kuchi taklifini unga bo‘lgan talabdan ortib ketishi
tufayli iqtisodiy faol aholining ma’lum bir qismining ish topa olmasligi.
Ishchi kuchi – insonning jismoniy va aqliy qobiliyati bo‘lib, uni
insondan ajratib bo‘lmaydi. Shu qobiliyatni
ijobiy ishlatilishi mehnat
jarayoni deb ataladi.
Iqtisodiyotni tartibga solishning klassik nazariyasi –
iqtisodiyot
o‘zini-o‘zi bozor mexanizmi va bozor regulatorlari asosida tartibga
soladi, ular yordamida mamlakat o‘z resurslarini to‘la ishga soladi.
Iqtisodiyotni tartibga solishning monetar modeliga ko‘ra–
(Кeynschilik)da davlatning iqtisodiyotga
aralashuvi eng kam darajada,
muomaladagi pul miqdorini tartibga solish doirasida bo‘lishi zarur. Bu
narx darajasi muomaladagi pul miqdoriga bog‘liq, degan fikrni ilgari
suruvchi va monetar qoidaga asoslanuvchi konsepsiya.
Do'stlaringiz bilan baham: