Resurslarning cheklanganligi va

Yalpi taklif va unga ta’sir etuvchi omil. Tayanch iboralar: yalpi taklif, AS egri chizig’i. pul miqdori nazariyasini tenglamasi, baho va bahodan boshqa omillar.

Yalpi taklif hajmiga ta’sir qiluvchi omillar. Yalpi taklifga narxdan tashqari bir qator omillar ta’sir ko’rsatadi. Bu omillardan bir yoki bir nеchtasining o’zgarishi yalpi taklifning o’zgarishiga sabab bo’ladi. Yalpi taklifning narxdan tashqari bu omillari bitta umumiy xususiyatga ega: agar ular o’zgarsa, mahsulot birligiga to’g’ri kеluvchi ishlab chiqarish xarajatlari ham o’zgaradi. Natijada yalpi taklif egri chizig’i joyini o’zgartiradi.
Yalpi taklif – iqtisodiyotda har qanday mumkin boʻlgan narxlar darajasida ishlab chiqaruvchilar ishlab chiqarishga tayyor bolgan milliy ishlab chiqarishning real hajmi.
Pulning miqdoriy nazariyasi - pulda pul taklifi bahoning darajasini aniqlaydi va pulning o'zgarishi narxlarda mutanosib o'zgarishlarga olib keladi.
Boshqacha qilib aytadigan bo'lsak, pulning miqdoriy nazariyasi pul taklifida ma'lum bir foizning o'zgarishi inflyatsiya yoki deflyatsiya darajasiga tenglashishini ko'rsatadi.
Bu kontseptsiya odatda pul va narxlarni boshqa iqtisodiy o'zgaruvchanliklarga bog'liq bo'lgan tenglama orqali joriy qilinadi, endi tushuntiriladi.
Miqdoriy tenglama va darajalar formasi
Yuqoridagi tenglikdagi har bir o'zgaruvchining nimani anglatishini ko'rib chiqaylik.
M iqtisodiyotda mavjud bo'lgan pul miqdorini ifodalaydi; pul ta'minoti
V - bu pulning tezligi, bu ma'lum bir davrda necha marta o'rtacha, valyuta birligi tovarlar va xizmatlar uchun almashinadi
P iqtisodiyotda umumiy narx darajasi (masalan, YaIM deflyatori bilan o'lchanadi)
Y - iqtisodiyotda haqiqiy ishlab chiqarish darajasi (odatda real YaIM deb ataladi)
Tenglama o'ng tomonida iqtisoddagi (nominal YaIM sifatida tanilgan) dollarning umumiy qiymati (yoki boshqa valyutani) anglatadi. Ushbu chiqim pul yordamida sotib olinganligi sababli, dollar qiymatining valyutaning qanchalik tez-tez o'zgarishi mumkin bo'lgan valyutaning miqdoriga teng bo'lishiga sabab bo'lishi mumkin. Ushbu miqdor tengligi aniq aytilgan.
Ushbu miqdor miqdori tenglamaga "pul shaklida" deb nomlanadi, chunki u pullar darajasini narxlar darajasiga va boshqa o'zgaruvchanlarga bog'liq.

Miqdori tenglama misoli

Keling, 600 birlik mahsulot ishlab chiqariladigan juda oddiy iqtisodiyotni ko'rib chiqaylik va har bir ishlab chiqarish birligi 30 dollarga sotadi. Ushbu iqtisod tenglamaning o'ng tomonida ko'rsatilgandek, 600 × 30 $ = 18000 AQSh dollari ishlab chiqaradi.

Keling, bu iqtisodiyotning 9000 dollarga teng pul taklifiga ega ekanliklarini tasavvur qiling. Agar u 18,000 AQSh dollari miqdorida mahsulot sotib olish uchun 9,000 AQSh dollari miqdorida valyutadan foydalansa, unda har bir dollar o'rtacha ikki barobarga o'zgarishi kerak. Tenglama chap tomoni shu.
Umuman olganda, boshqa 3 miqdorda berilgan bo'lsa, tenglamada biron bir o'zgaruvchini hal qilish mumkin, bu faqat biroz algebra oladi.