ancha past, shuning uchun ularni alanglanishi oson. Arornatik
uglevodorodlar boshqa uglevodorodlar sinfiga nisbatan zaharli
hisoblanadi. Qonni zaharlash xususiyatiga ega.
Aromatik uglevodorodlami olish rnan'bai neft rnahsulotlarini
piroliz va riformingjarayoni hamda toshko'rnimi kokslashdir.
Neft mahsulotlarini aromatlashtirish. Avval aytilganidek,
pirolizning suyuq mahsulotlari tarkibida arornatik uglevodorodlar
bo'ladi, keyin ular ajratib olinadi.
Benzinni piroliz qilish natijasida 20-25% srnola hosil bo'ladi,
smola tarkibi 85-95% arornatik uglevodorodlardan iborat. C3-C4
uglevodorod gazlarini piroliz qilish natijasida esa 5-8% smola hosil
bo'ladi. Piroliz natijasida olingan suyuq mahsulotlami birlarnchi qayta
ish lash natijasida 4 ta fraksiya ajraladi:
1) «bosh» fraksiya, uning tarkibi Cs dan iborat parafin va
olefinlardan iborat;
2) «yengil» moy fraksiyasi (75-180°C), uning tarkibi monosiklik
aromatik uglevodordlar bilan olefin va parafinlar aralashrnasidan iborat;
3) «o'rtacha» moy fraksiyasi (l80-300°C);
4) qoldiq, benzol koksi olish uchun qo'lIaniladi.
Katalitik riforming. Riforming jarayoni, haydalgan benzinni
oktan sonini oshirish va arornatik uglevodorodlar olish uchun
qo'llaniladi. Katalitik kreking jarayonida alyumosilikat katalizatorlar
qo'llanilsa, katalitik riformingda esa bifunksiyali katalizatorlar
qo'llaniladi. Vlar orasida g'ovaksimon alyuminiy oksidga shimdirilgan
platina katalizatori platformingda muhim ahamiyatga ega, oxirgi
vaqtlarda esa kislota turidagi tashuvchiga shirndirilgan glatina-reniy
katalizatorlari qo'llanilmoqda. Ushbu ikki jarayon 470-540 C da bosirn
ostida, vodorod ishtirokida olib boriladi. Arornatik uglevodorodlar
Do'stlaringiz bilan baham: |