Rim yakuniy
Servitut huquqi bu - o'zganing yeridan, mulkidan shartnoma asosida
Download 93.68 Kb. Pdf ko'rish
|
1 2
Bog'liqRim yakuniy
- Bu sahifa navigatsiya:
- XII jadval qonunlariga muvofiq
- Foydalanilgan manbalar
Servitut huquqi bu - o'zganing yeridan, mulkidan shartnoma asosida
foydlanish. 1 Rim huquqida servitut boshqalarning - mulk huquqidan foydalanish imkoniyatini yaratuvchi, hamda vujudga keltiruvchi, taʼminlab beruvchi va mulk egasi boʻlmagan shaxsga xizmat qiluvchi, uning manfaatini amalga oshiruvchi huquq boʻlib, u qonun asosida yoki tomonlarning oʻzaro kelishuvi asosida vujudga keladi. Qoʻshnining hovlisiga, uchastkasiga oʻtib ketgan daraxtning, shox — novdalari 6 futdan oshgan boʻlsa (1 metr 80 santimetrdan) uni kesish lozim boʻlgan. Agar mulk huquqining egasi bunday harakatlarni amalga oshirmasa, qoʻshni uni butunlay kesib tashlash huquqiga ega boʻlgan. Demak Mark Titning daraxtini kesib tashlashdan oldin uchastkasiga o'tib turgan daraxt shoxlarini uzunligini hisobga olishi kerak bo'ladi, agar o'tib turgan daraxt shoxlari 6 futdan oshgan bo'lsa Markda o'tib turgan shoxlarni kesib tashlash huquqi mavjud bo'ladi. Agarda Titning daraxtini shoxlari Markning hovlisiga o'tib turgan qismi 6 futdan oshmagan, ammo Mark daraxt shoxlarini kesib tashlagan bo'lsa Tit Markga qarshi da'vo qo'zg'atishi mumkin bo'ladi. XII jadval qonunlariga muvofiq: Begonaning qasddan kesilgan har bir daraxti uchun 25 assdan to‘lashi ko‘rsatilgan. Ushbu holatda Mark jarima to'lashi kerak bo'ladi. Ushbu holatda Mark Titning daraxtini o'tib turgan shoxlaridan o'zining uchastkasiga tushgan mevalardan chorva mollariga berib boqsa bo'ladi, bu 1 Topildiyev - Rim huquqi darsliki holatda Tit Markga qarshi hech qanday da'vo qo'zg'ata olmaydi, chunki chorva Titning emas Markning uchastkasida boqilgan hisoblanadi. Yuqoridagi holatda Mark qo'shnisi Titning daraxtini shoxlarini kesib tashlamasdan Negator da'vo kiritishi ham mumkin edi. 2 Negator da’vo (actio negatoria) deb, mulk huquqining subyekti o‘z mulkidan foydalanishni o‘z istagi, xohishi va hukmronligi bo‘yicha foydalana olish imkoniyatidan mahrum bo‘lish yoki uning chegaralanishiga aytiladi. Mulkdor o‘z huquqining elementlaridan biri, ya’ni foydalanish elementini to‘liq amalga oshira olmaydi. Shuningdek, negator da’vo — bu mulkdorning egalik qilishdan mahrum etish bilan bog‘liq bo‘lmagan huquqbuzarliklardan himoya qilish munosabatlari bo‘lib, ushbu da’vo mulk huquqining egasidan, qonunsiz ravishda boshqa shaxs tomonidan mulkdorga tegishli bo‘lgan o‘z mulkidan maqsadga muvofiq foydalanishini chegaralab qo‘yilishi deb atalgan. Bunday holatda mulkdor bu chegaralashni bartaraf etish uchun qonunsiz harakat qilib turgan shaxsga da’vo talablarini joriy etgan. Bu yerda mulkdor o‘z mulkiga bo‘lgan va mulk huquqining mazmunini tashkil etadigan beshta elementni ham saqlab qoladi, ammo foydalanish elementini chegaralaganligi uchun beshinchi element mulk huquqini himoya qilish elementiga asosan, chegaralangan huquqini qo‘llab uni dastlabki buzilmagan holatiga keltiradi. 2 S.ISXAKOV - Rim huquqi darsliki 2012 Xulosa: Servitutlarni amalga oshirayotgan paytda XII jadval qonunlarida ko‘rsatilganidek, hovlining devorini qurayotgan vaqtda qo‘shnining uchastkasidan 1 fut (30 sm.) uzoqroqdan, uy-joy qurilayotgan bo‘lsa 2 fut (60 sm.) uzoqroqdan fundament tashlashga katta e’tibor qaratganlar. Ayniqsa, qo‘shnining hovlisiga o‘tib ketgan daraxtning shox-novdalari 6 futdan oshgan bo‘lsa (1 metr 80sm.) uni kesish lozim bo‘lgan. Agar mulk huquqining egasi bunday harakatlarni amalga oshirmasa, qo‘shni uni butunlay kesib tashlash huquqiga ega bo‘lgan. Demak Mark XII jadval qonunlarida belgilangan qoidalarga rioya qilgan holda daraxt shoxlarini kesib tashlagan bo'lsa Titning da'vosi asossiz bo'ladi. Markning binosi Titning binosidan 2 fut uzoqlikda qurilgan bo'lsa Titning talabi asossiz bo'ladi, agar aksi bo'lsa Tit Markga qarshi da'vo qo'zg'atishi mumkin bo'ladi. Foydalanilgan manbalar: 1. S.Isxakov - Rim huquqi darsliki 2. V.Topildiyev - Rim huquqi darsliki Download 93.68 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
1 2
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling