Rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi amudaryo tuman kasb-hunar maktabi

Unit1 in ‘Unit1.pas’ {Form1}
 
 
 
{$R *.res} 
 
Begin 
 
 
Application.Initialize; 
 
 
Application.CreateForm(Tform,Form1); 
 
 
Application.Run; 
 
End. 
Modul - bu biror bir dastur.Modullar standart konstruksiyaga ega. Object 
Pascalda modul strukturasi umumiy holda quyidagi ko’rinishda bo’ladi:
 
Unit  
 
Interfase 
 
. . . . . . . . . . .
 
Implementation 
 
 
. . . . . . . . . . .
 
Initialization 
 
 
. . . . . . . . . . .
 
Finalization 
 
 
. . . . . . . . . . .
End. 

---

“Rezyume” texnologiyasi uchun ekspert varag’i: 
1-ilova 
1-Qator uchun: 
Matn kiritish dasturlar: 
Afzalligi 
turlari 
2-Qator uchun 
Grafik dasturlar: 
Afzalligi 
turlari 
3-Qator uchun 
Video – audio dasturlar:
 
Afzalligi 
turlari 
DELPHI DASTURLASH TILINING OPERATORLARI. 

---

 
2-ilova 
Read operatori o’zgaruvchilar qiymatlarini ekrandan kompyuter xotirasiga 
kiritish uchun ishlatiladi. U quyidagi ko’rinishlarga ega. 
Read(c1,c2,...,cn); 
Readln(c1,c2,...,cn); 
Readln; 
Write operatori oddiy ma’lumotlarni va o’zgaruvchilar qiymatlarini 
kompyuter ekraniga chiqarish uchun ishlatiladi. U quyidagi 
ko’rinishlarga ega. 
Write(c1,c2,...,cn); 
Writeln(c1,c2,...,cn); 
Writeln; 
 
Misol: Tekislikdagi ikki nuqta orasidagi masofani topish dasturi. 
 
Program XY; 
 
Var 
 
x1,y1,x2,y2,d: Real; 
 
Begin 
 
 
Write(‘Nukta koordinatalarini kiriting:’); 
 
 
Read(x1,y1,x2,y2); 
 
 
d:=Sqrt(Sqr(x1-x2)+Sqr(y1-y2)); 
 
 
Writeln; 
 
 
Writeln(‘Nuktakoordinatalari:’,x1,y1,x2,y2); 
 
 
Writeln(‘Masofa=’,d); 
 
 
Readln; 
 
End. 

---

Kichik guruhlarda ishlash. 
3-ilova 
1-ilova 
Guruhlarga bo’lish. 
O’quv topshirig’ini berish. 
Guruh ishini tashkil qilish. 
Yo’riqnoma berish. 
Savol javob. 
1. Delphida dastur tuzilmasi qanday? 
2. Kiritish operatori haqida gapiring. 
3. Chiqarish operatori haqida gapiring. 
4. Shartli o’tish operatori qanday bo’ladi? 
 
Misol 1.Јuyidagi hisoblashni funksiyani ishlatgan holda 

---

2-ilova 
Misol 2.Quyidagi hisoblashni protsedurani 
ishlatgan holda dastursini tuzing. 
z
tha
th
a
b
th a
b
thx
e
e
x
x







2
2
2
2
2
1
1
(
)
(
)
,
Program Fun1; 
Var a,b,z,c,d,t1,t2,t3: Real; 
Procedure Th(Var x,r: Real); 
 
Var c: Real; 
Begin 
 
c:=exp(2.0*x); 
 
r:=(c-1)/(c+1); 
End; 
Begin 
 
Read(a,b); th(a,t1);
 
c:=a-b; th(c,t2); 
 
d:=Sqr(a)-Sqr(b); th(d,t3); 
 
z:=(t1+Sqr(t2))/Sqr(t3); 
 
Write(‘z=’,z:10:3); 
End. 

---

“Insert” jadvali uchun ekspert varag’i: 
 
“AQLIY HUJUM” usuli qoidasi 
 
Hech qanday birga baholash va tanqidga yo`l qo`yilmaydi! 
Taklif etilayotgan g`oyani baholashga shoshma, agarda u hattoki 
ajoyib va g`aroyib bo`lsa ham –hamma narsa mumkin. 
Tanqid qilma-hamma aytilgan g`oyalar qimmatli teng kuchlidir. 
O`rtaga chiquvchini bo`lma! 
Turtki berishdan o`zingni ushla! 
Maqsad miqdor hisoblanadi! 
 
Qancha ko`p g`oyalar aytilsa, undan ham yaxshi: yangi va qimmatli 
g`oyalarni paydo bo`lishi uchun ko`p imkoniyatdir. 
 
 
Uyga vazifa:
Funksiya va protseduraga oid masalalar 
ishlash
 
Mavzusini “Insert” jadvalida muhokama qiling. 
  
- 
+ 
? 

---

1-ilova
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2-ilova 
Arxivlash dasturlarining vazifasi takrorlanadigan shunday 
bo‘laklarni topib, ularning o‘rniga boshqa biror ma’lumotni yozish 
hamda ularning ketma-ketligini aniq ko‘rsatishdan iboratdir. Bunday 
ko‘rinadiki, turli fayllar uchun ularning siqilganlik darajasi turlicha 
bo‘ladi
Arxiv 
faylyagona faylga birlashtirilgan bir yoki bir necha 
faylning siqilgan holdagi ko‘rinishi bo‘lib, undan kerakli 
hollarda fayllarni dastlabki ko‘rinishda chiqarib olish mumkin. 
Arxiv fayli undagi fayllar nomlarini ko‘rsatuvchi mundarijaga 
ega bo‘ladi 
Odatda odamlardan yoki predmetlardan chiqadigan 
va zarar etkazadigan tahdidlar quyidagi sinflarga 
bo’linadi: ichki yoki tashqi va strukturalangan 
(ma’lum ob’ektga qarshi) yoki strukturalanmagan 
("kimga Xudo beradi" qabilida adreslanuvchi). 
Masalan, kompyuter viruslari "tashqi 
strukturalanmagan tahdidlar" sifatida turkumlanadi 
va tamomila oddiy hisoblanadi 

---

HARFLAR O’YINI 
 
1-ilova 

---

2-ilova 
Kompyuter virusi o‘lchami bo‘yicha katta bo‘lmagan maxsus 
yozilgan dasturdan iborat bo‘lib, u o‘zini boshqa dasturlarga 
«yozib qo‘yilishi», shuningdek, kompyuterda turli noxush 
amallarni bajara olishi mumkin. Bunday dastur ishlashni 
boshlaganda dastlab boshqaruvni virus oladi. 
Virus dasturi ko‘rinmaydigan bo‘lishi uchun u juda kichik bo‘lishi kerak. Shuning 
uchun ham ularning ko‘pchiligi assembler tilida yoziladi. 
Kompyuter viruslaridan himoyalanish, ularni yo’q qilish 
va aniqlash uchun bir necha maxsus dasturlar yaratilgan. Bunday 
dasturlar antiviruslar deb ataladi. Antivirus dasturlari turlarga 
bo’linadi: 
- detektorlar dasturlar; 
- doktor-dasturlar; 
- revizor dasturlar; 
- filtrlovchi dasturlar; 
- vaksina yoki immunitet dasturlar. 
Klasterni tuzish qoidasi: 
 Aqlingizga nima kelsa, barchasini yozing. G’oyalarni sifatini muhokama 

---

“Klaster” tuzish uchun namuna va “Kalit so’z”: