Rustamjon O‘rinov Adabiyot darsliklari bo‘yicha qisqacha savol-javoblar 1 rustamjon o‘rinov


Download 0.94 Mb.
Pdf ko'rish
bet4/5
Sana19.05.2020
Hajmi0.94 Mb.
#107905
1   2   3   4   5
Bog'liq
Qisqacha Savol javoblar 090518154441


24 

 

55. 

Usmon Nosirning “Monolog” she’rida 

“umr tepasida musht tuygan” 

deya nima 

haqida gapirilgan? 

Tarix 


 

56. 

Asqad Muxtorning 

kuchli pafosga yo‘g‘rilgan 

asarlari qaysilar? 

“G‘alaba ishonchi”, “Jangchining bayram kechasi”, “Tug‘ishganlar qaytdi”, 

“Sog‘inish” 



 

57. 

“Uning bir ko‘rmagani o‘lim edi. Hamma narsadan umid uzib o‘limni kutar edi u”. 

Ushbu ta’rif qaysi asar qahramoni haqida? 

“Chinor”da Bektemir 



 

58. 

“Quyoshli kuz ertasi juda chiroyli edi. Yo‘l bo‘yidagi qayrag‘ochlarning 

shapaloqdek-shapaloqdek qizg‘ish barglari oyoq ostida shitirlaydi.” 

Ushbu parcha 

qaysi asardan olingan? 

“Chinor” (A.Muxtor) 



 

59. 

“Shunday vaqtlar bo‘lar ekanki, do‘stlaringdan, odamlardan najot so‘rolmaysan, 

o‘zingni o‘zing himoya qilolmaysan, o‘z orzularing yuziga o‘zing tuproq tortib, jon 

rishtalaringni, o‘zing qirqasan”. 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“Chinor” 



60.  Qaysi asar qahramon(lar)ining yugurishi 

“o‘q”


qa qiyoslangan? 

“Chinor” romanida Ochil buva va Azimjonning 



61. 

Moxovlar yashaydigan orol 

qaysi asarda tilga olinadi? 

“Ufq” (Said Ahmad) 



62. 

Bo‘ri uyasidek sovuq chayla

da yashagan obraz qaysi asaarda uchraydi? 

“Ufq”da Tursunboy 



63. 

“Sharmandalikda yashashga rozi bo‘lgan yigit” 

qaysi asarda uchraydi? 

“Ufq”da Tursunboy 



 

64. 

Yagona farzandidan umid uzolmay, uning baxtini ko‘rolmay vafot etgan 

obraz qaysi 

asarda uchraydi va kim? 

“Ufq”da Jannat xola 

 

65. 

“Beg‘ubor ko‘m-ko‘k osmonga tikilganicha qimirlamay yotaverdi. Qattiq 

charchaganidan ko‘zi ilingan ekan, nimadir shitirlab uyg‘otib yubordi”. 

Ushbu 


parcha qaysi asardan olingan? 

“Ufq” romanidan 



 

66. 

“Oy singan qizil lagandek bo‘lib bo‘zarib chiqdi. U sekin-sekin havolanib, terak 

bo‘yi ko‘tarildi-da, qimirlamay osilib qoldi...” 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“Ufq” 

67.  “Kim she’rlaridan birida shudringni 

ko‘z yoshlari

ga o‘xshatgan? 

To‘ra Sulaymon “Iltijo” she’rida 



 

68. 

Kichik hayotiy detallardan katta umumlashmalar yasay olish fazilatiga ega 

bo‘lgan 

ijodkor kim edi” 

G‘.G‘ulom 

69.  Adabiyotda 

“iymon tayanchi” 

deganda nima nazarda tutiladi? 

Xudo 


70.  Vatanni 

onaga va singilga qiyoslagan 

ijodkor kim? 

Muhammad Yusuf 



71. 

Dinamizm 

nima? 

Mazmun va ohang rivoji 



O‘rta darajali savol-javoblar

                              

Rustamjon O‘rinov

 

Adabiyot darsliklari bo‘yicha qisqacha savol-javoblar 

25 

 

72. 

Tasavvufda nima 

inson uchun tiriklikning ma’no-mazmuni, maqsad-muddaosi 

sifatida talqin etiladi? 

ishq 

73.  Tasavvufda 

Alloh insonni nima uchun yaratgan 

deyiladi? 

O‘zini sevdirish uchun 



74.  Fuzuliyning qaysi g‘azalida 

boshdan-oxir tazod 

san’ati ustunlik qiladi? 

“So‘z” adifli g‘azalida 



 

75. 

Qaysi ijodkor g‘azallaridan birida o‘ziga nisbatan 

“... mayparast shaydolardan,  

hamisha xalq ichra sharmanda bo‘lib yuribdi” 

deb aytgan? 

Fuzuliy 


76. 

“Odam dengiziga o‘xshagan” 

deya ta’riflangan shahar qaysi asarda uchraydi? 

“Nur va soyalar”da Kalkutta shahri 



77. 

Bengal alifbosida 

qaysi harflarning ustiga belgilar qo‘yiladi? 

“O” va “i” 



78. 

Bengal alifbosida 

qaysi harf, ko‘pincha, boshqa harflarning ustiga yoziladi? 

“R” 


 

79. 

Qaysi asarda bolalar 

“yo‘lbars orqasidan kuzatib borgan chiyabo‘ri galasi”

ga 


qiyoslangan? 

“Nur va soyalar”da 



 

80. 

“Nur va soyalar”da aytilishicha

sohiblar uchun toqat qilib bo‘lmaydigan hol 

nima 


edi? 

Braxmanlarning toifaviy g‘ururi 



81.  “Nur va soyalar”da keltirilgan 

gazeta nomi 

nima? 

“Amrito bazar” 



 

82. 

“Osmonda bulutlar suzardi – yomg‘ir fasli boshlanganda bu xil bulutlarni har kun 

ko‘rishi mumkin edi”. 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“Nur va soyalar” 

83. 

“Temir zanjirlar yolg‘on so‘zlamaydi”. 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“Nur va soyalar” 



 

84. 

Sergey Yeseninning qaysi she’ri 

har biri 5 misradan iborat bo‘lgan 5 besh band

dan 


iborat? 

“Xurosonda bir darboza bor” 



85. 

“Shoir shunday ko‘pki, ularga yer tor...” 

Ushbu fikr muallifi kim? 

Muhammad Yusuf 

 

 

 



O‘rta darajali savol-javoblar

                              

Rustamjon O‘rinov

 

Adabiyot darsliklari bo‘yicha qisqacha savol-javoblar 

26 

9-sinf adabiyoti 1- va 2-qismlardan 

№ 

Savollar va javoblar 

1. 

Badiiy adabiyot san’atning boshqa turlaridan qaysi xususiyatiga ko‘ra farq qiladi? 

Imkoniyatining kengligi va aralash (sinkretik)ligi bilan 

2. 

“Ayriliq o‘tiga bag‘ri pora bo‘lgan” 

obraz qaysi asarda uchraydi? 

“Alpomish”da Boysari 



3. 

“Yuragi diydai g‘amga to‘lgan” 

obraz qaysi asarda uchraydi va kim? 

“Alpomish”da Boysari 



4. 

Boysari uchun qaysi gap 

suyagini yongan o‘tga solish

ga teng edi? 

Yortiboyning Boysariga qizingni qalmoqlarga beraver degan maslahati 

5. 

Qaysi doston qahramoni o‘zini 

“gajakdor” 

deb ataydi? 

“Alpomish”da Barchin 

6. 

“Alpomish” dostonida 

“zahar chol” 

deb kim ta’riflangan? 

Qultoy 

 

7. 

“Alpomish” dostonida Alpomish 

Qalmoq yurtiga borish uchun 

qayerdan yo‘lga 

chiqadi? 

Arpali ko‘lidan 



 

8. 

“Alpomish” dostonida keltirilishicha 

Rasul payg‘ambarning qilichi 

qanday 


nomlangan edi? 

Zulfiqor 



 

9. 

“Alpomish” dostonida keltirilishicha 

Rasul payg‘ambarning oti (hayvon) 

qanday 


nomlangan edi? 

Duldul 


10.  Qaysi asar qahramonining 

bo‘yin tomirlari qo‘shmusht

ga qiyoslangan? 

“Alpomish”da Alpomishning 



11.  Qaysi asar qahramonlari 

mushtlashganda tog‘ cho‘qqisi qulaganday bo‘ladi

“Alpomish”da Qorajon va Ko‘kaldosh (poyga vaqtida) 



12.  Qaysi asar qahramoni o‘zining sochini 

supurgi


ga qiyoslaydi? 

“Alpomish”da Oybarchin 



13.  “Qisasi Rabg‘uziy”da 

azroil 


yana qanday nomlarda uchraydi? 

Malak ul-mavt va Qabiz al-arvoh 



 

15. 

Alisher Navoiy “Xamsa”sidagi dostonlarning qaysi qismida 

ustozlariga bag‘ishlab 

maxsus boblar yozib, ularni ulug‘laydi

muqaddimada 



 

16. 

Ma’lumki, Alisher Navoiy “Hayrat ul-abror” dostonida maqolatlar keltirib o‘tgan va 

ulardagi mavzuni dalillash uchun hikoya va masallardan foydalangan. Ushbu 

hikoya 


masallarning qahramonlari

 kimlar (yoki nimalar) bo‘lgan? 

Tarixiy shaxslar, mashhur din va davlat arboblari 

 

17. 

Yuzinda ishq asrori yozilg‘an, 

Ichinda dard ta’vizi qozilg‘on. 

Ushbu ta’rif qaysi asar qahramoniga berilgan? 

“Farhod va Shirin”da Farhod 

 

18. 

“Dard elining shohi”, “dard o‘ti ogohi” 

deb ta’riflangan obraz qaysi asarda uchraydi 

va kim? 


“Farhod va Shirin”da Farhod 

O‘rta darajali savol-javoblar

                              

Rustamjon O‘rinov

 

Adabiyot darsliklari bo‘yicha qisqacha savol-javoblar 

27 

19.  “Farhod va Shirin”da keltirilgan 

“mah to ba mohi” 

jumlasining ma’nosi nima? 

Oydan baliqqacha 

(Asarda “osmondan yergacha” ma’nosini ifodalab kelgan)

 

 



20. 

Qaysi asar qahramonining yuzini 

bir necha tik qomatli, gul yuzli qizlardan boshqa 

hech kim 

ko‘rmas edi? 

“Farhod va Shirin”da Shirinning 



 

21. 

Qaysi asar qahramoni 

“Jismim o‘t ichra nobud bo‘lsa, undan tutun sochimdek 

chirmanib chiqadi”

 deb aytadi? 

“Farhod va Shirin”da Shirin 



 

22. 

Qaysi asarda asar qahramoniga qo‘shilib 

tog‘ va vodiylarning ham majnunvor 

yig‘lash tasviri 

uchraydi? 

“Farhod va Shirin”da 

(Farhod yig‘laganida)

 

 



23. 

“Farhod va Shirin”da Farhod o‘limidan oldin nimalar (qaysi 

mavhum narsalar

) bilan 


vidolashadi? 

Ajal, falak, dunyo (dahr) 



 

24. 

“Farhod va Shirin”da Farhod uchun nima (yoki kim) jismda 

jon kabi asraladigan 

nihoyatda go‘zal, o‘ta nafis va nozik iymon ko‘zgusi 

edi? 

Shirin 


25.  Qaysi asarda 

bokiralik 

osmonga qiyoslangan? 

“Farhod va Shirin”da (A.Navoiy) 



26.  Sharq she’riyatida mashuqaning qaysi a’zolari 

“tunday qora” 

deb ta’riflanadi? 

Sochi va ko‘zi 



27.  “Boburnoma”da 

“Hazrati risolat” 

deyilganda kim nazarda tutilgan? 

Payg‘ambar 



 

28. 

“Boburnoma”da yozilishicha,  

Bog‘i Dilkushoda joylashgan ko‘shk

da nima 


tasvirlangan edi? 

Amir Temurning Hindiston urushi 



29. 

“O‘t kabi ishqni yoqqan” 

ijodkor kim? 

Mashrab 


 

30. 

Mashrabning “O‘rtar” radifli g‘azalining nechanchi baytida 

sharhi hol 

usuli 


qo‘llangan? 

5-baytda 



31. 

“Peyzaj ustasi, o‘tkir nigoh egasi” 

deya ta’riflangan ijodkor kim? 

Ogahiy 


32.  Qaysi ijodkor dunyoni 

“mehnatxona” 

deb ta’riflagan? 

Ogahiy 


 

33. 

Mashuqasining yuzini bashariyat tarixidagi eng go‘zal inson bo‘lmish misrlik Yusuf 

(a.s.)dan ustun qo‘ygan 

ijodkor kim? 

Furqat 

34.  Furqatning qaysi g‘azalida 

Yusuf va Zulayxo 

talmeh qilib keltirilgan? 

“Tortadur” radifli g‘azalida 



35.  Furqatning qaysi g‘azalida 

Iskandar va Doro 

talmeh qilib keltirilgan? 

“Bormasmiz” radifli g‘azalida 



36.  Qaysi ijodkor 

Xilvatiy 

taxallusida ham ijod qilgan? 

Furqat 


O‘rta darajali savol-javoblar

                              

Rustamjon O‘rinov

 

Adabiyot darsliklari bo‘yicha qisqacha savol-javoblar 

28 

 

37. 

“O‘tkan kunlar” romanida keltirilishicha, Otabek o‘zining 

osmoni rang movut 

kamzulini 

qayerda tiktirgan edi? 

Shamayda 



 

38. 

“O‘tkan kunlar”da aytilishicha, O‘zbek oyim 

Otabekning uylanganini 

kimdan 


eshitadi? 

Hasanalidan 



39. 

“Siylaganni siylash kerak”. 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“O‘tkan kunlar” romanidan 



 

40. 

Cho‘lponning ijodini 

“g‘oyaviy tuturiqsiz” 

deb aytgan shaxs kimning she’rida 

uchraydi? 

Muhammad Yusuf 

(“Yurtim ado bo‘lmas armonlaring bor...” sherida)

 

 



41. 

Muhabbatning keng saroyida yo‘lini yo‘qotgan oshiq holati 

kimning ijodida 

uchraydi? 

Cho‘lpon 

(“Qalandar ishqi”)

 

 

42. 

Cho‘lponning “Vijdon erki” she’rida aytilishicha, 

nimaning oldida, ehtimol, hamma 

narsa bo‘yin egadi

Zulm 


43 

“Obro‘y davlat bilan topiladi”. 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“Kecha va kunduz” 



44.  “Qutlug‘ qon” romanida 

“or-nomus”ni biladigan, uni qo‘riqlaydigan kishi 

kim edi? 

Hakimboyvachcha 



45. 

“Kim boy bo‘lsa, uning og‘zi katta, tili uzun”. 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“Qutlug‘ qon” 



 

46. 

“Qutlug‘ qon” romanida 

daraxtga tirmashib, telefon simini qirqqan qora choponli 

yigit 


kim edi? 

O‘roz 


47. 

“Suylig‘ini chaynab yulqingan oq bedov” 

ot qaysi asarda uchraydi? 

“Ulug‘bek xazinasi” 



 

48. 

“U bir daqiqagina ikkilandi, ko‘nglidagi g‘alayon bilan bir soniyagina olishdi”. 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“Ulug‘bek xazinasi” 



 

49. 

“Ulug‘bek xazinasi”da keltirilishicha kim 

“yo‘lbars bilan olishgan sheryurak”

 deb 


ta’riflangan? 

Ali Qushchi 



50.  Qays asar qahramoni o‘zini 

“kulbasiz bir daydi it”

ga qiyoslaydi? 

“Ulug‘bek xazinasi”da Qalandar Qarnoqiy 



51.  “Ulug‘bek xazinasi” romanida kim 

“qari tulki” 

deb ta’riflangan? 

Xoja Salohiddin zargar 



 

52. 

“Ulug‘bek xazinasi” romanida kim 

“osiy banda” 

deb ta’riflangan va shu nomda kim 

asar yozgan? 

Temur Samarqandiy; Odil Yoqubov “Osiy banda” nomli roman yozgan. 



53. 

Olovli she’riyati bilan muxlislari mehrini qozongan 

shoir kim? 

Abdulla Oripov 



54. 

“Mangu do‘stlik uchun qasam ichuvchi” 

ijodkor kim? 

A.Oripov (“Sarob” she’ridan) 



O‘rta darajali savol-javoblar

                              

Rustamjon O‘rinov

 

Adabiyot darsliklari bo‘yicha qisqacha savol-javoblar 

29 

 

55. 

Qaysi asarda 

bahordan qabrdagi onasining boshiga bordingmi 

deb so‘rash holati 

uchraydi? 

“Bahor” she’rida (A.Oripov) 



 

56. 

A.Oripov “Kuz manzaralari” she’rida nimani 

“olis yoshlikda qolgan muhabbat” 

deb 


ta’riflaydi? 

Quyosh 


 

57. 

A.Oripovning “Genetika” she’rida nima 

“quyoshdek porloq va yiroq” 

deb 


ta’riflangan? 

Haq, haqiqat 



58. 

“O‘zbek she’riyatida o‘z davrini yaratgan ijdkor” 

deb kim ta’riflangan? 

A.Oripov 



 

59. 

Qaysi ijodkorning she’rlarini 

kayfiyat va hissiyotning yaxlit obrazlari 

deyish 


mumkin? 

A.Oripov 



60.  Qaysi asarda 

“shumoyoq chopar” 

uchraydi? 

“Sohibqiron” dramasida 



61.  “Sohibqiron” dramasida nima 

“buyuk hukmdor” 

deb ta’riflangan? 

Taqdir  


 

62. 

“O‘zi rostgo‘y bo‘lganligi uchun hammani chin gapiradi deb o‘ylaydigan” 

obraz 

qaysi asarda uchraydi? 



“Otello”da Otello 

63. 

“Ishqqa o‘lim – tabiatning qonuniga zid”. 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“Otello” 



 

64. 

“Otello” tragediyasida aytilishicha, 

bu kun quyoshni ham, oyni ham ulug‘ zulmat 

qoplaganda bularning o‘rtasida nima tentiraklab sargardon kezishi 

aytilgan? 

Yer 


 

65. 

Qaysi asarda 

“ozgina ham jur’ati qolmagan, tirnoqcha bola ham qilichini olib qo‘ya 

oladigan”

 obraz qatnashgan? 

“Otello”da Otello 



66.  “Otello” tragediyasida kim 

“past qul” 

deb ta’riflangan? 

Yago 


(Lodoviko shunday degan)

 

67.  Qaysi asar qahramonlaridan biri 

“katta qalbga ega edi” 

deb ta’riflangan? 

“Otello”da Otello 

(Kassio shunday degan)

 

 

68. 

“Inson hayoti, umr mazmuni haqida ko‘p o‘ylaydigan va uni to‘g‘ri baholashga 

urinadigan o‘ychil odam” 

deb kim ta’riflangan? 

“Otello”da Otello 

 

69. 

Haynrix Haynening qaysi kitobida 

dunyoning tushunarsiz, hayotning murakkab va 

odamlar orasidagi munosabatlarning chigalligi o‘ta ta’sirchan yo‘sinda tasvirlangan

“Qo‘shiqlar kitobi” 



 

70. 

H.Hayne o‘zining qaysi asarida 

tepsa-tebranmas, yurt ravnaqi uchun biror ish 

qilishga qodir bo‘lmagan millatdoshlarini ayovsiz hajv etgan

“Atta Troll” majoziy dostonida 



 

71. 

Telba oshiq holidan kulib, bog‘da sayrayotgan qushlar 

tasviri kimning ijodida 

uchraydi? 

Haynrix Hayne 

(“Bo‘sh hayollar chekinmish olis...” deb boshlanuvchi she’rida)

 


O‘rta darajali savol-javoblar

                              

Rustamjon O‘rinov

 

Adabiyot darsliklari bo‘yicha qisqacha savol-javoblar 

30 

72. 

“Kun-u tunini shovullagan bahorgi sado obod etgan” 

ijodkor kim? 

H.Hayne (“Obod etar kunu tunimni...” deb boshlanuvchi she’rida) 



73.  Qaysi ijodkor o‘z idrokini 

“hech qachon yengilmas o‘jar” 

deb ta’riflangan? 

H.Hayne 


 

74. 

“Tabiatan erkinlikka moyil, hech qanday cheklovni qabul etolmaydigan” 

ijodkor 

kim? 


Pushkin 

 

75. 

Qaysi asar qahramoni 

“Hatto aql-u hushim ham toldi, jimjit o‘lishga mahkumman” 

deydi? 


“Yevgeniy Onegin”da Tatyana 

76.  “Yevgeniy Onegin”da Tatyana 

oqsoch Filipevna

ga qanday murojaat qiladi? 

Bibijon (“ena” ham deydi) 



77. 

“Kulgu bilan o‘z esnog‘ini bosuvchi”

 obraz qaysi asarda uchraydi? 

“Yevgeniy Onegin”da  



78.  Qaysi asarda taqdir 

“berahm samo” 

deb ta’riflanadi? 

“Yevgeniy Onegin”da  



79. 

“Borlig‘ida – chillaning zahri” 

deb qaysi asar qahramoni ta’riflangan? 

“Yevgeniy Onegin”da Tatyana 



 

80. 

“O‘ladigan odamning o‘lgani yaxshi, ketadigan odamning ketgani yaxshi”. 

Ushbu 

parcha qaysi asardan olingan? 



“Asrga tatigulik kun” 

81. 

“Urush qurbonsiz bo‘lmaydi”. 

Ushbu parcha qaysi asardan olingan? 

“Asrga tatigulik kun” 



 

82. 

Faxriyorning “Osmon yaratganning...” deb boshlanuvchi she’rining so‘nggida 

“yaralmay qolgan” 

deb nima haqida gapirilgan? 

Visol  

83. 

Meditativ nazm 

nima? 

Hissiyot jilvalari aks etgan she’riyat 



 

84. 

Kimning asarlari 

milliy nasrning personajlar psixologiyasini chuqur taftish etishga 

qaratilgan yaxshi namunalar 

hisoblanadi? 

Ulug‘bek Hamdam 



85.  Qaysi asarda 

muhabbat yoshlik dardi 

ekanligi aytib o‘tilgan? 

“Yevgeniy Onegin”da 

 

 

 



O‘rta darajali savol-javoblar

                              

Rustamjon O‘rinov

 

Adabiyot darsliklari bo‘yicha qisqacha savol-javoblar 

31 

Kollej adabiyotidan 

№ 

Savollar va javoblar 

 

1. 

“Rustamxon” dostonida 

“davlatni boshqarmoq”, “idora qilmoq” 

ma’nolarida 

ishlatilgan so‘z qaysi? 

So‘ramoq 



 

2. 

Qaysi dostondagi obrazlardan birining 

husnini ko‘rganda odamlar otdan yiqilib 

tushguday bo‘lar edi

“Rustamxon”da Oftoboyimni 



 

3. 

“Rustamxon” dostonida 

Rustamxon Oftoboyimni ilk marta ko‘rganida 

qanday 


murojaat qiladi? 

Toza gulim 



 

4. 

“Rustamxon” dostonida 

Oftoboyim Rustamxonni ilk marta ko‘rganida 

qanday 


murojaat qiladi? 

Begimjon  



5. 

Qaysi asarda 

kam xarj qolgan yerda gadoylik qilgan hukmdor 

uchraydi? 

“Rustamxon” dostonida Sultonxon 

 

6. 

Qaysi asar qahramoni o‘z farzandini 

“olg‘ir qushim”, “bulbulim”, “qarchig‘ayim” 

deb ta’riflaydi? 

“Rustamxon”da Sultonxon Rustamxonni 

(Oftoboyimga aytadi)

 


Download 0.94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling