Rustamov Anvar Mavzu: Optik aloqa tarmoqlari. To’liq optik aloqa tarmoqlarni qurilish xuxusiyatlari

PON (Passive Optical Network – passiv optik tarmoq) PON – passiv optik tarmoqlar asosidagi yechimdan foydalanilganda FTTH tarmog‘ini qurish uchun optik passiv splitterlar va tarmoqlagichlardan foydalaniladi, ularning bo‘linish koeffitsiyenti 1:2 dan 1:128 gacha bo‘ladi. PON optik tarmog‘ida aloqa provayderi tomonida OLT
(Optical Line Terminal) qo‘llaniladi, shuningdek, abonent qurilmasi sifatida ONT (Optical Network Terminal) dan foydalaniladi.
PON optik tarmog‘ida aloqa provayderi tomonida OLT (Optical Line Terminal) qo‘llaniladi, shuningdek, abonent qurilmasi sifatida ONT (Optical Network Terminal) dan foydalaniladi. ONT kommutatsiyalash va muvofiqlashtirishni o‘ziga jamlagan murakkab qurilma hisoblanadi. Keng polosali ulanishni taqdim etish va xizmatlarni ta’minlashdan tashqari

• 
  ONT qurilmasi quyidagi qo‘shimcha funksiyalarni ta’minlaydi:
  
• 
  PON ga kirishni boshqarish protokoli;
  
• 
  paketli rejimdagi lazerlar (burst-modelasers);
  
• 
  yuqori darajadagi signal quvvati;
  
• 
  shifrlash;
  
• 
  yuqori samaradorlik.
  

2-Rasm. Passive Optical Network (PON)

Xulosa:
Ushbu mustaqil ish davomida passiv optic aloqa tarmoqlari haqida tanishib chiqdik. Passiv optic aloqasiga PON texnalogiyalari asosida tuzilgan bulib ularning eng yorqin namunasi sifatida GPON texnalogiyasini keltirish mumkin.GPON texnalogiyasi asosiy afzalliklaridan biri sifatida uning kata hajimdagi malumotlarni uzatishi va elektr energiyasi istemol qilmasligi.

Mavzu:Optik aloqa tizimlari va tarmoqlari sinxronizatsiyasi

Reja:
1.Sinxronizatsiya haqida asosiy tushunchalar
2. Taktli sinxronizatsiya tarmoqlarida asosiy boshqarish sxemalar

Raqamli tolali optik aloqa tizimlarining uzatish va qabul qilish traktlari sinxron ishlashi kerak. Sinxronizatsiya TOATning normal ishlashini ta'minlovchi zaruriy shart hisoblanadi. Raqamli TOATda analog signallami raqamli signallarga o‘zgartirish uchun boshlang'ich analog signallar awal diskretlanadi, so‘ng kvantlanadi va kodlanadi. Bu jarayonlar natijasida shakllangan raqamli ikkilik ketma-ketliklari OUz da optik signallarga aylantirilib, optik tolaga uzatiladi. Qabul qiluvchi punktda optik signallardan elektr signallariga o'zgartirilgan raqamli impulslar ketma-ketligi boshlang'ich ko‘rinishda qayta tiklanishi kerak. U normal amalga oshishi uchun raqamli impulslarining vaqt bo'yicha ketma-ketligi va vaqt intervallari, mahalliy taktli ketma-ketliklar bilan mos tushishi kerak.

ikki raqamli ketma-ketliklar bilan mos tushishi kerak. Ikki raqamli ketma-ketliklar
uch parametr bo'yicha sinxronizatsiyalanishi mumkin:
— tarmoq tuguniga tushish vaqti — t — vaqt bo‘yicha sinxronizatsiya;
— interval davomiyligir yoki impulsning ketma-ketlik chastotasi –f=1/ chastotali sinxronizatsiya;
— boshlang‘ich fazasi — fazali sinxronizatsiya. Vaqt bo‘yicha sinxronizatsiya masalasi globaldir, lekin agarda barcha tarm oqlar uchun butun dunyo muvofiqlashtirilgan vaqt xizmati yoki yagona manba qo‘llanilgan bo‘lsa, yechimini osongina lopadi. Fazali sinxronizatsiya lokal va ma'lum fizik qurilma uchun dolzarb bo‘lsa, fazani avtomatik sozlash tizimlarini ishlatish yo‘li bilan yechimini topadi. Bu sozlash tizimlari boshlang‘ich fazani laktli sinxronizatsiya stabil manbaning boshlang'ich taktiga bog‘lash imkonini beradi.
Quyida faqat taktli sinxronizatsiyani ko‘rib chiqamiz: agar raqamli tarmoq lokal bo‘lsa, uning tugunlarida signallarning tarqahsh vaqti farq qilmasligi, tarmoq sodda tuzilgan, yulduzcha tapologiyali bir necha tugunlardan iborat, markaziy tugunda esa umumiy bo‘lgan taktli tarmoq sinxronizatsiyasi manbayi o‘rnatilgan bo‘lishi inumkin.
Uning taktlari barcha tugunlarga kechikishlarsiz uzatiladi, ya'ni bunday ideal tarm oqda sinxronizatsiya m uam m olari bo‘lmaydi. Agar, o‘zining sinxronizatsiya manbayiga ega bo‘lgan bir necha bunday tarmoqlar bitta murakkab tarmoqqa birlashsa, u holda muammolar yuzaga keladi.
Uning to ‘liq holdagi sinxronizatsiyasi uchun har bir alohida tarmoqlarning taktli sinxronizatsiya manbalarining aniqligi bir xil va yuqori (masalan, 10^-11—10^-12) bo‘lishi kerak yoki bu tarmoq uchun yuqori barqarorli yagona taktli sinxronizatsiya manbayiga ega bo‘lgan maxsus sinxronizatsiya signallarini tarqalish tarmog‘i (SST) qurilgan bo‘lishi kerak. Agar bu shartlarga rioya qilinmasdan, uzatuvchi va qabul qiluvchi tugunlarda taktli sinxronizatsiya manbalarining chastotalarida farq mavjud bo‘lsa, u holda ma'lum vaqt ichida vaqt intervah xatoliklarining yig‘ilishi yuzaga keladi. Vaqt intervali xatoligi (VIX) raqamli ketma-ketliklar tugunida qabul qihnadigan w-impulsni tushish /„ va ushbu tugunning taktli sinxronizatsiya manbayi tom onidan «-impuls ketm a-ketligini generatsiyalash 4 vaqtlarining farqiga teng. Bu farq taktli interval uzunligi bilan o‘lchanadigan darajaga kelganda sinxronizatsiyaning buzihshi yuzaga keladi. Sinxronizatsiyaning buzilishi mahahiy taktli tarmoq sinxronizatsiyasi (TTS) manbayining nisbiy chastotasini qabul qhinadigan ketma-ketliklar chastotasidan yuqori yoki kichik bo‘hshiga bog‘hq holda, bir impuls (takth interval)ning yo‘qolishi yoki ortiqcha impuls (taktli interval)ning shakllanishidan hosil bo‘ladi. Bu jarayon sirpanish yoki «slip» (slip) deyiladi. Sliplar ovoz va radiosignaharni uzatishda chirschirs tovushlarning hosil bo’lishiga olib keladi, malumotlarni uzatishda esa aloqaning buzilishiga, ya’ni sinxron malumotlarni uzatish tarm oqlarida xatohklar sonining oshishiga olib keladi.