Рустамова сайёра хатамовна қарор қабул қилишни оптималлаштириш орқали ишлаб чиқариш корхоналарида бошқарув самарадорлигини ошириш

1.1.2-жадвал
Бошқарув қарорлари таснифи¹⁴

№	Гуруҳлаш белгилари	Н.Асаул ва бир гуруҳ олимлари бўйича бошқарув қарорлари турлари^15	Л. Т. Ткачук бўйича бошқарув қарорларининг турлари^16
1.	Бошқарувга нисбатан ёки вазифаларни тузиш даражаси бўйича	-умумий, оқилона, -дастурлаштирилган, ​​-интуитив, муқобил, -ташкилий, -дастурлаштирилмаган, -мантиқсиз, -компромиссга асосланган	-дастурлаштирилган; -дастурлаштирилмаган
2.	Функционал йўналиш ёки вазифавий соҳаси бўйича	-сиёсий, ташкилий, -иқтисодий, ижтимоий -техникавий қарорлар	-молиявий; -кадрлар бўйича; -ишлаб чиқариш бўйича
3.	Амал қилиш муддати ёки келажакдаги қарорга таъсир даражаси бўйича	-оператив, -стратегик, тактик -глобал, локал
4.	Амал қилиш хусусиятига кўра ёки пайдо бўлиш манбаси бўйича	-ижодий қарорлар; -ноёб қарорлар; -мунтазам қарорлар; -ижодий бўлмаган қарорлар	-ташаббусли; - пастки бўғин таклиф билан; - рецепт бўйича
5.	Бошқарув қарорларни қабул қилишда вазият турлари ёки ноаниқлик босқичи бўйича	-аниқлик шароитида; -таваккалчилик шароитида; -ноаниқлик шароитида	- аниқлик вазияти; -таваккалчилик вазияти; - ноаниқлик вазияти
6.	Танлов мезонлари миқдори бўйича	-бирмезонли; -кўпмезонли.
7.	Ахборот билан таъминлан-ганлик даражасига кўра ёки қарор қабул қилиш ҳолати бўйича	-Аниқ қарорлар -эҳтимолий қарорлар	-ҳукмга асосланган; -интуитив; -рационалликка асосланган
8.	Муоммони қайтарилиш босқичи бўйича	-анъанавий; -ноанъанавий
9.	Қарорни қабул қилиш шаклига кўра ёки қабул қилиш субъекти бўйича:	-Яккабошчилик принципи асосида -Коллегиялик асосида	-якка шаклда; -жамоавий (ташкилот аъзолари); -коллегиал(кенгаш)
10.	Қарорларнинг башорат қилинган оқибатлари тўғрисида	-созласа бўладиган; -созланмайдиган
11.	Қарорни ишлаб чиқиш усули бўйича	-расмийлаштирилган; -расмийлаштирилмаган
12.	Бошқарув функциялари бўйича:		режалаштириш, ташкил этиш ва рағбатлантириш бўйича^17
13.	Юридик қайд этиш бўйича:		-режа; -буйруқ; -йўриқнома;^18 - буюртма
14.	Таъсир жиҳатидан:		-умумий; -якка тарзда; -тажрибага асосланган;
15.	Таъсир йўналиши бўйича		-ички; -ташқи
16.	Амалга ошириш йўли бўйича		-ёзма; -оғзаки^19
17.	Ривожланиш усуллари бўйича		-миқдорий (математик дастурлаштирилган, статистик) -эвристик (мантиқ, тажриба, ҳис-туйғу)

Бошқарув қарорларни иқтисодий моҳияти шундаки ҳар қандай бошқарув қарорини қабул қилиш, уни ижросини аввало иқтисодиётни бош қонуни бўлган чекланган ресурслар шароитида чекланмаган эҳтиёжларни қондириш асосида корхона ва ташкилотларда кам ҳаражат орқали юқори фойдага эришишни англатади.

Бошқарув қарорларини ташкилий аҳамияти шундаки, ташкилот ва корхоналар ишчиларига яратилган шарт-шароитлар, ишни тўғри ташкил қилишда асосан керакли бўлган барча ресурслар билан вақтида таъминлаш билдиради.
Бошқарув қарорларининг ижтимоий моҳияти эса корхонанинг пировард натижаси учун ходимларда ўша ташкилотга дахлдорлик, ҳурматга бўлган эҳтиёжларини акс эттиришида намоён бўлади.
Бошқарув қарорларининг ҳуқуқий моҳияти эса ҳар қандай корхона ва ташкилотни соҳага оид қонуний хужжатларга риоя қилиш тушинилади.
Бошқарув қарорларининг технологик аҳамияти бу бошқарув қарорларини қабул қилиш учун зарур бўлган техник, ахборот ресурслари билан таъминланган бўлиши тушинилади²⁰.
Стереотип қарорлар қатъий йўриқномлар, меёрий ҳужжатлар доирасида қабул қилинади. Раҳбар бундай турдаги қарорларни қабул қилишга ортиқча тайёргарликлар кўрмайди, сабаби бундай қарорлар ижро интизоми, кадрларни ишга қабул қилиш бўйича қарорлар бўлгани учун, яъни бундай қарорларни меъёрий ҳужжатлар асосида қабул қилинади.
Ташаббусли қарорлар номидан ҳам аёнки, бундай қарорлар қабул қилишга раҳбарда ташаббусларга, янгиликларни жорий қилиш орқали эришилади. Америка менежерларининг ўзига ҳос ҳусусиятларидан бири ҳам ташаббускорлигида, ходимларни ташаббусини қўллаб қувватлашидадир.