S bozorova, N. Kamolov

E = hv = ha> (7.13)


101

bilan aniqlanadigan zarrachalar - fotonlar oqimidir.

• 
  Fotonlar barcha moddalatda yorug‘lik tezligiga teng tezlik bi lan tarqaladigan zarrachalandir.
  
• 
  Foton-elementar zarrachalar elektron, proton, neytronlardan farqli bo‘lib, tinch holatdagi massasi nolga teng m_Q
  = 0 .
  

Demak, fotonlar faqat harakat holatlaridagina mavjud bo Madigan zarrachalardir.
Nisbiylik nazariyasi qonunlariga muvofiq.


massasi


_hv _ ha> ^mp ~ ~ r²
V V


impulsi


(7.14)
(7.15)


_ hv _ 2яй P ~ ~c~ ~ A


. ,
(7.15) ni k = to Iqin som ekanligim hisobga olib, vektor
. A
ko‘rinishda quyidagicha ifodalash mumkin


P = Kh


(7.16)


(7.13), (7.14) va (7.15) fotonlaming zarrachalarga xos xususiyatlarini ifodalab qolmay, balki ulaming to‘lqin xossalariga ham ega ekanligini ko‘rsatadi.
YorugMikning kvant xossasidan, uning bosimga ega ekanligi ham kelib chiqadi. YorugMik bosimi jismga tushayotgan yorug‘lik fotonlarini impuls uzatishi natijasidir, deb qaraladi.
Faraz qilaylik, dS elementar yuzaga dt vaqt ichida n ta foton tushayotgan bo‘lsin (7.8 - rasm).


102