S. S. Ismailova lizing asoslari

4.3. Lizing bitimlarini tugatish tartibi va shartlari

Agar lizing kelishuvi lizing beruvchining tashabbusi bilan to‘xtatiladigan bo‘lsa, bu holda lizing kelishuvida ko‘zda tutilgan qoidalar asosida lizing oluvchi lizing beruvchiga bitimni yopish qiymatini to‘lashi zarur. Bitimni yopish summasi kelishuvda ko‘rsatilgan vaqt ichida to‘lanishi lozim. Lizing oluvchining lizing to‘lovlari summasini kiritish majburiyati lizing beruvchi

1. 
   Прилуцкий Л.Н. Финансовый лизинг. Правовые основы, экономика, практика.- М.: “Ось-89”, 1999, 200 c.
   

48

bitimni yopish summasini olgandan so‘ng bajarilgan hisoblanadi. Bitimni yopish summasiga quyidagilar kiradi:

1. 
   Lizing beruvchiga lizing kelishuvi bo‘yicha to‘lanmagan barcha lizing to‘lovlari summasi (Pn), quyidagi formula asosida hisoblanadi:
   

(17) Pn = Pn – Pf , bu yerda Pf – amalda kiritilgan lizing badallari.

2. 
   Lizing kelishuvida ko‘zda tutilgan lizing muddati tugash davrida lizing obyektining qoldiq qiymati:
   

18. 
    So = S – A, bu yerda So – lizing obyektining qoldiq qiymati; S – lizing obyektining balans qiymati; A – amortizatsiya chegirmalari.
    

3. Jarima quyidagicha aniqlanadi.

18. 
    N = Ss x ( Stk/100 + Skom/100)
    

bu yerda, Ss – lizing shartnomani to‘xtatish vaqtidan lizing obyektining o‘rta qiymati; Stk – kredit bo‘yicha foizli stavkasi; lizing beruvchining %li stavkasi.

Bitimni yopilish summasini hisoblashda keltirilgan ko‘rsatkichlarni ko‘shib chiqamiz.

Z=Pn + So + N

Lizing kelishuvi shartlari bo‘yicha lizing muddati tugagach, asbob-uskunalar lizing oluvchi tomonidan sotib olinmaydi, shu sababli lizing obyektining qoldiq qiymati mavjud emas.