S. Y. Is kamov

45-ish. Dondan yorma tayyorlash
Darsning 
maqsadi: 
dondan 
yorma 
olish 
texnologiyasi bilan tanishish. Talabalarga sholi, arpa va 
grechixa kabi donlardan yorma oiishda tayyor mahsulot 
chiqishini hisoblashni o‘rgatish.
42- rasm. Laboratoriya yorma olish uskunasi

---

Mazkur mavzuni o‘tishda talabalar gul qobiqli donlardan yonna 
oluvchi maxsus laboratoriya po‘st shilgichidan foydalanishadi. 
Mazkur uskunaga oldindan tarozida tortib olingan don (arpa, suli, 
sholi va h.k.) solinadi va uskuna ishga tushiriladi. Don to‘liq yormaga 
aylantirilgach, uskuna to‘xtatiladi va
har bir fraksiya (yorma, gul qobiq va kepak) aiohida tortilib, 
dondan yorma chiqish foizi aniqlanadi (42-rasm).
1-vazifa: 
a) 280 t sholini qayta ishlab, silliqlangan yorma va 
chiqindi olish; b) 125 t sholini qayta ishlab, silliqlangan yorma va 
chiqindi olish hajmini hisoblash.
Ishlash tartibi: 
sholi donidan yorma tayyorlanadi. Yorma 
tayyorlashda mahsulot va chiqindilar chiqish foizi 36-jadvalda 
keltirilgan. Shunga asosan talab etilgan mahsulot chiqishi hisoblanadi.
36-jadval
Sholini qayta ishlaganda yorma va chiqindi olish miqdori,%
Mahsulot
Mahsulot qayta ishlanganda
silliqlangan
silliqlanmagan
Guruch yormasi:
Oliy nav
5,0
1 0 , 0
Birinchi nav
45,0
43,0
Ikkinchi nav
5,0
1,5
Maydalangan guruch
1 0 , 0
10,5
Jami yorma
13,2
13,2
Ozuqa uni
2 , 0
2 , 0
Ozuqa chiqindi
19,1
19,1
Qipik, ozuqasiz chiqindilar
19,1
19,1
Mexanik yo'qotish, quritish
0,7
0,7
Jami
1 0 0 , 0
1 0 0 , 0
2-vazifa: 
Grechixa donini grechixa yormasiga aylantirish:
a) 
140 t grechixadan grechixa yormasi va chiqindi olishni 
hisob-lash. b) 250 t grechixani qayta ishlab, yorma olishni 
hisoblash.

---

37-jadval