S. Y. Is kamov

Meva va sabzavotlami taxminiy organoleptik baholash 
_ _ _ _ _ _
______ 
namunasi
Ko'rsat
kich
Katga-
kichik-
ligi
Shakli-
nrng
to'g'-
riligi
Tashqi
ko'rka
mligi
Rangi-
ning
jadal­
ligi
Rangi-
ningbir
xil-ligi
Ta’mi
Hidi
Qoplo-
vchi
to'qi-
malar
konsis-
tensiya-
si
Yumsh 
oq seret 
konsis- 
tensiya 
si
Umu­
miy
baho
5 balli
baho
(A)
4
5
4
4
5
4
5
4
5
Mohiy
at
koef-
fitsient
t(B )
0,15
0,1
0,2
0,15
0,1
0,6
0,4
0,1
0,2
Jami
bahosi
(A+B)
0,6
0,5
0,8
0,6
0,5
2,4
-- ----
2,0
0,4
1,0
8,8
7-jadval
Meva va sabzavotlami qayta ishlashdan olingan mahsulotlarni
K orsatkich
Tashqi
ko'rka
mligi
Meva,
sabzavot
-laming
rangi
Shaibat, 
namako 
b rangi
Sharbat, 
namakob- 
ning shaf- 
fofligi
Meva, sab- 
zavotlamin 
g konsis- 
tensiyasi
Ta’m
i
Hidi
Tiniq-
ligi
Umumi
У
bahosi
3baffi baho 
(A) 
.
4
4
5
4
4
4
5
5
Mohiyat
koef-
fltsiyenli (B)
0,15
0.1
0,1
......0,1
0,35
0,7
0.4
0,1
Jami bahosi 
(A+B)
0,6
0,4
0,5
0,4
1,4
2,8
2,0
0,5
8,6
w/mivitt ишшца U I
qilib, bay on qabul qilishadi va daftarga yozishadi.
Xo'jalik agronomi o ‘z mahsuloti uchun ekspert rolini bajaradi, 
yoki u albatta har bir meva-sabzavotlami turi va naviga qarab, davlat 
standartidagi texnik shartlami yaxshi bilish kerak. Shuni yodda tutish

---

kerakki, texnik shartlar o'zgarib turadi. Shuning uchun talabalarga 
beriladigan topshiriqda yuqoridagi mahsulotlarga belgilangan texnik 
talablarga e’tibor qaratilib, har bir texnik shart ko'rsatkichlarini 
sinchiklab qaralishi kerak.
Jihoz va materiallar: penetrometr, qalam, xalqaro standartlar, 
torozi, meva namunalari, cliizg‘ich, degustatsiya varag‘i.
G ‘zlashtirish uchun savollar
1. Meva-sabzavotlami tovar sifatiga nima kiradi?
2. Meva-sabzavotlami katta-kichikligi, og‘irligi, hajmi va boshqa 
ko‘rsatkichlarini o ‘lchash nima uchun kerak?
3. Keltirilgan mahsulot to ‘plamidan namuna qanday olinadi?
4. Organoleptik usulda baholash boshqa baholash usulidan qanday 
farq qiladi?
6-ish. Meva-sabzavotlami tovar sifatining asosiy 
ko‘rsatkichlarini aniqlash
Darsning maqsadi: tovar tushunchasi bilan tanishish. Talabalami 
qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining iste’molboplik va texnologik 
jarayonda qoilaniladigan sifat ko‘rsatkichlari bilan tanishtirish.
Tovar sifati deganda qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining iste’mol 
qilinishi 
uchun 
va 
texnologik 
ahamiyatini 
aniqlash 
uchun 
qo ilaniladigan ko'rsatkichlari yig'indisiga aytiladi.
Ishlash tartibi: meva-sabzavotlami katta-kichikligi chizg‘ich, 
shtangensirlaxl, shar shaklidagi mahsulotlar maxsus shablonlar 
yordamida, juda mayda mahsulotlar esa har xil diametrli elaklar bilan 
o ‘lchanadi. Meva-sabzavotlami shakli yapaloq bc/lsa, u holda bu 
mahsulotning balandligi va diametri ikki marta o ‘lchanadi. Enining 
eng katta diametri va eng kichik diametri.