Сабақ. Полимерлі материалдар өндірісі. Жмқ туралы жалпы мәліметтер: Жмқ алудың жіктелуі, қасиеттері, әдістері

СӨӨЖ үшін тапсырмалар: өнеркәсіптік дәрі-дәрмек технологиясындағы синтетикалық және жартылай синтетикалық полимерлер.
СӨЖ-ге арналған тапсырмалар: дәрілік заттардың өнеркәсіптік технологиясындағы табиғи полимерлер.


Әдебиет, оның ішінде электрондық ресурстар:
1. Кандауров Б.П., Александров В.И., Артемов А.В. Общая химическая технология: Учебное пособие. – М.: Академия, 2005. – С. 271-301.
2. Мухленов И. П., Авербух А. Я., Тумаркина Е. С., Фурмер И. Э. Теоретические основы химической технологии. - Москва: Альянс, 2009. – С. 527-565.
4. Примеры решения задач - ВЫСОКОМОЛЕКУЛЯРНЫЕ СОЕДИНЕНИЯ (studme.org)
3. Зильберман Е.Н., Наволокина P.А. Примеры и задачи по химии ВМС.-М.: Высшая школа, 1984. - 224 с.


АҚПАРАТТЫҚ-ДИДАКТИКАЛЫҚ БЛОК
Жоғары молекулалық қосылыстар. Полимерлердің құрамы мен құрылымы. Полимерлердің жіктелуі.
Жоғары молекулалық қосылыстар туралы жалпы мәліметтер.
Органикалық заттардың ерекше, өте маңызды тобы-жоғары молекулалық қосылыстар (полимерлер). Олардың молекулаларының массасы бірнеше ондаған мыңға, тіпті миллионға жетеді.
Бұл қосылыстардың рөлі қандай?
Біріншіден, полимерлі заттар; жердегі тіршіліктің негізі болып табылады. Органикалық табиғи полимерлер-барлық жануарлар мен өсімдік организмдерінің өмірлік процестерін қамтамасыз етеді. Табиғи полимерлерге ағаш, мақта және басқа өсімдіктердің құрамына кіретін целлюлоза жатады; тірі организмдердің құрамына кіретін ақуыздар; табиғи резеңке және т.б. табиғи полимерлерден бағытталған химиялық реакциялар арқылы қажетті бағытта өзгертілген (өзгертілген) қасиеттері бар жоғары молекулалық қосылыстар алынады, олардың өндірісі синтетикалық полимерлер өндірісінен едәуір төмен.
Синтетикалық полимерлер жасанды түрде химиялық жолмен алынады. Синтетикалық полимерлер химиялық синтез арқылы жасанды түрде алынады. Олар табиғи және мұнай газдарынан, көмірқышқыл газынан, сутектен, аммиактан және басқа да көптеген заттардан алынады.
Екіншіден, олардың ерекше қасиеттеріне байланысты полимерлер (синтетикалық және кейбір табиғи) әртүрлі материалдарды өндіруде кеңінен қолданылады: Пластикалық массалар, Химиялық талшықтар, лактар және т. б.
Макромолекулалардан жасалған қосылыстар жоғары молекулалық немесе полимерлер деп аталады.
Полимерге тән қасиет-оның молекуласы пайда болған кезде төмен молекулалы заттардың - мономерлердің көптеген бірдей немесе әртүрлі молекулалары біріктіріледі. Бұл макромолекула деп аталатын ұзын тізбекті молекуланың пайда болуына әкеледі. Шағын молекулалы атомдардың аз санынан құрылған заттар деп аталады. Полимерлер түзілетін шағын молекулалы қосылыстар мономерлер деп аталады.
Мономерлердің макромолекулаларға қосылуы тізбекті немесе сатылы процестердің заңдарына сәйкес жүретін химиялық реакциялар нәтижесінде пайда болады. Макромолекуладағы қайталанатын бірліктердің саны ондаған, жүздеген мың және миллиондаған көміртегі бірліктері болуы мүмкін полимердің молекулалық массасын анықтайды. Полимер қандай реакция жасаса да, ол әрқашан мөлшері әртүрлі макромолекулалар жиынтығынан тұрады, сондықтан полимердің молекулалық салмағы белгілі бір орташа шама болып табылады.