Sabaq mazmunı, texnologiyalıq kartalar dúziw. Mashqalalı sabaq jáne onı shólkemlestiriw usılları. Sabaqtı analiz qılıw. Joba

2. Matematikadan klasstan tısqarı islerdiń túrleri hám mánisi.
Klasstan tısqarı jumıslar oqıwshılardıń matematikalıq bilimlerin tereńlestiriw hám keńeytiw, quramalı mısal hám máselelerdi sheshiwdi shınıǵıw qılıw, matematikanıń turmıs menen baylanıslı bolǵan táreplerin ashatuǵın hám programmaǵa kirmagan birpara sorawlar menen tanıstırıwdı maqset etip aladı.
Klasstan tısqarı islerdiń tómendegi túrleri ámeldegi: matematika to'garagi, matematika ertaligi, matematikadan fakultativ shınıǵıwlar, matematikalıq baspasóz, matematikalıq viktorina hám olimpiadalar.
Tómende klasstan tısqarı mashg„ulotlar o„tkazish rejesin keltiremiz. Matematika minutlıqlarında tapsırmalarǵa qızıǵıwshılıq oyatıw hám quwatlaw ushın bul tapsırmalar sabaqlarda beriletuǵın ápiwayı matematikalıq tapsırmalarǵa uqsas bolmawi kerek.
Shınıǵıw ótkeriw ushın hár túrlı qızıqlı arifmetik hám geometriyalıq mazmunli máseleler, qıyınlaw máseleler, házil máseleler, standart bolmaǵan máseleler, qızıqlı kvadratlar, rebuslar, tabısıwlar hám basqalar material bolıp xızmet etedi.
Matematika to„garagi matematikadan sistemalı klasstan tısqarı jumıstıń eń kóp tarqalǵan túri. Onıń tiykarǵı waziypası - matematikaǵa bólek qızıǵatuǵın oqıwshılar menen atqarılatuǵın tereńlestirilgen jumıs.
Matematika to'garagi jumısı qızıqlı matematika saatlarınan tómendegiler menen parıq etedi:
Matematika to'garagiga oqıwshılar tańlawda olardıń matematikaǵa salıstırǵanda bólek qızıǵıwshılıqların, uqıpları hám múmkinshiliklerin esapqa alıw kerek.
Ǵárezsiz túrde kórgezbeli qurallar (abaklar, birpara oyınlar ushın mısallar jazılǵan kartochkalar hám basqalar ) tayarlaydilar, matematika kesheleri ótkeriwge tayarlıq kórediler hám taǵı basqa.
Matematika to'garagini ótkeriw ushın aldınan onıń jumıs rejesin dúziw kerek. Úlgi ushın ekinshi yarım jıllıqta 1-klassta ótkerilgen birpara to'garak shınıǵıwlarınıń shamalıq jobalarinini keltiremiz.
I mashg'ulot. 1. Rebuslarni oylap tabıw. 2. Qosıwǵa tiyisli qızıqlı máseleler. 3. 100 ishinde nomerlewdi biliwdi tekseriwge tiyisli shınıǵıwlar. 4. Tutqırlıqtı talap etetuǵın máseleler.
5. Házil másele. 6. Tabısıwlar. 7. Kewilli sanaq (20 ishinde) oyını.
II mashg'ulot. 1. Rebuslarni oylap tabıw. 2. Tutqırlıqtı talap etiwshi qosıqiy máseleler. 3. Geometriyalıq figuralarni analiz etiwge tiyisli shınıǵıwlar. 4. Házil másele. 5. ―Sannı toldır‖ oyını.
III mashg'ulot. Sabaq tipidagi to'garak shınıǵıwı.
Matematikalıq tańlawlar. Tańlawlar hár túrlı qıyınlıqtaǵı máselelerdi sheshiw, qızıqlı pikir júritetuǵın máseleler hám tapsırmalardı orınlaw daǵı jarıslar bolıp esaplanadı. Tiykarlanıp oqıwshılardıń qálewi boyınsha máseleler sheshiwde óz kúshin sinaydigan, jetkiliklishe tayınlıǵı barları qatnasıw etedi. Tańlawlar ótkeriwdi 2-klasstan baslaw maqsetke muvofik bolıp tabıladı.
Tómende 2- klaslarda tańlawlar ótkeriwge mısallar keltiremiz. 2-klass (3-sherek).
№1. Eki oram jún ipdan 3 qalpoq toqıw múmkin. Sonday 9 qalpoq oqıw ushın neshe oram sabaq kerek?
№2. vali hám Salimning 30 ta konfeti bar edi. Olar teńdeyden jewgennen keyin valida 9, Salimda 5 konfet qaldı, olar neden jewgen?
№3. Formada neshe úsh bar?
№4. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 sanları berilgen. Bul qatardaǵı sanlardan úshewlab qosqanda 15 sanı shıǵıs neshe mısal keltiriw múmkin.
Matematikalıq olimpiadalar. Olimpiadalar tańlawlarǵa qaraǵanda keń mashtabda ótkeriletuǵın hám matematika úyreniwde oqıwshılar erisken tabıslardı kórsetip beretuǵın ish bolıp tabıladı.
Olimpiada urıs qatnasıwshısılarınıń quramına baylanıslı halda mektep ishinde, rayon hám qalalarda ótkeriw múmkin. Olimpiadanı 3 - klasstan baslap ótkerip, jeńimpazlar mekteptiń diywaliy gazetalarida hám oqıwshılar jıynalıslarında xoshametlantiriladi.
Matematikalıq baspasóz hám viktorinalar
Gazeta, viktorinada hár túrlı daǵı matematikalıq mazmunni óz ichga alǵan tabısıw, mısal hám tapsırmalar súwretlerde berilip, qızıǵıwshılıq xarakterinde boladı.
viktorinada bolsa oqıwshılarǵa sheshiw usınıs etiletuǵın tapsırma beriledi. Juwaplar belgilengen waqıtta oqıwshılarǵa jetkiziledi.
Matematikalıq tańlawlar hám viktorinalar. Tańlaw teması jáne onı ótkeriw waqtı aldınan belgilenedi.
Murakkab hisoblashlarni eng qulay usul bilan, taqqoslash yordamida hisoblash

2. 
   Mantiqiy masala va mashqlarni,
   
3. 
   Тopqirlik, ziyraklikka oid mashqlar,
   
4. 
   Hisoblashlari murakkab bo’lgan masalarni
   
5. 
   Sharq mutafakkirlari merosiga oid bayon qilishlar, algebraik, geometrik shakllar mazmunini yoritishga oid topshiriqlar.
   

Matematik viktorinalar – gazetalardan farqli ravishda faqat o‘quvchilarga yechish uchun berilgan masalalar va savollardan iborat bo’ladi. Javoblar yozma ravishda ma‘lum vaqt ichida o‘qituvchi tomonidan g’olib o‘quvchi aniqlanib e‘lon qilib boriladi.
Matematik devoriy gazeta, viktorinalar, odatda matematik burchak deb ataluvchi joyga osib qo’yiladi, bu burchakda Vatanimiz yutuqlarini ifodalovchi sonli ma‘lumotlar ham berib boriladi. ―Bilasizmi?‖ ruknida qiziqarli materiallar beriladi. Masalan:

1. 
   Odamning bo’yi bir kunda 1 sm dan 6 sm gacha o’zgarishi mumkin.
   
2. 
   Dunyodagi eng uzun temir yo’l 9302 km ni tashkil etadi.
   
3. 
   Dunyoda okeanlar suvida 13300 mln tonnagacha kumush bor. Matematika burchagini tashkil qilishni o‘quvchilar va ularning ota-onalari faoli yordamida amalga oshirilishi mumkin.