Sahifa 1 Radioaktivlik, radionuklidlar va nurlanish

Sahifa 240

Radiatsiya kasalligi tanani ionlash ta'sirida paydo bo'ladi

ruxsat etilgan maksimaldan oshadigan dozalarda nurlanish. Bor

odamda fulminant, o'tkir, subakut va surunkali lu bo'lishi mumkin

gematopoetik organlarning shikastlanishi bilan namoyon bo'ladigan chaynash kasalligi,

asab tizimi, oshqozon-ichak trakti va boshqalar.

Radiatsiya ta'sirining bitta nurlanish dozasi bilan,

radiatsiya kasalligi rivojlanishi bilan xavfli bo'lib, 1 Sv ta'sir qilish uchun tengdir,

va mahalliy 10 Sv uchun. Uzoq muddatli ta'sir qilishning ARS vaqtlari bilan

1 + 1,5 Sv dozalarda ishlab chiqariladi. O'limning eng muhim natijasi

yuqori dozadagi nurlanish ta'sirida hujayralarga zarar etkazish rivojlanishdir

ALB. Uning patogenezida etakchi rol to'g'ridan-to'g'ri nurlanishga tegishli

tananing muhim tizimlarining hujayralariga zarar etkazish. Bog'liq holda

nurlanish dozasidan boshlab, turli xil tizimlar muhim tizim sifatida ishlaydi

va klinik shaklini belgilaydi. Qaysi tizim tanqidiy bo'lib chiqadi

uning radio sezgirligi darajasiga ham, vaqt tezligiga ham bog'liq

o'limga olib keladigan zarar bilan o'lim

ushbu tizim.

Ko'p sonli o'limga olib keladigan zararning boshqa oqibatlari

hujayralar: surunkali nurlanish kasalligi, dermatit, pnevmoniya va

va boshqalar. Kam dozali nurlanishning salbiy ta'siri bilan bog'liq

transmissiv paydo bo'lishi bilan o'limga olib kelmaydigan hujayraning shikastlanishi

genetik apparatga etkazilgan zararni meros qilib olish natijasida

u erda malign neoplazmalar paydo bo'lishi mumkin

yoki ta'sirlangan ota-onalarning avlodlarida genetik anormalliklar.

Radiatsiya kasalligini o'tkir va surunkali deb ajratish mumkin.

O'tkir nurlanish kasalligining og'irligi nurlanish dozasiga bog'liq

niya:

- miya shakli (ta'sirlangandan 3 kun o'tgach> 80 Gy o'lim);

- toksemik shakl (20 + 80 Gy, ta'siridan 7 kun o'tgach o'lim);

- ichak shakli (10 + 20 Gy, intrakratsiya natijasida o'lim 16 + 18 kunda

ichak tarkibidagi mahsulotlarni sication);

- suyak iligi (tipik) shakli - 10 Gy, o'lim darajasi 50%; qochqin

em to'rt bosqichda: birlamchi umumiy reaktivlik bosqichi (birinchi

nohut): ko'ngil aynishi, qusish, bezovtalik, qon bosimining pasayishi

niya, neytrofilik leykotsitoz; aniq klinik ayblov bosqichi

farovonlik: vaziyatning sub'ektiv yaxshilanishi, sonning kamayishi

trombotsitlar; aniq klinik ko'rinishlarning bosqichi: anemiya

osmon sindromi; gemorragik sindrom; infektsiyaning rivojlanishi: pnevmoniya

niya; ichak sindromi; elektrolitlar balansidagi o'zgarishlar; bosqich

tiklanish.

Yutilgan nurlanish dozasi qancha ko'p bo'lsa, shuncha erta kuzatiladi

klinik ko'rinish va u qanchalik xarakterlidir.

Surunkali nurlanish kasalligi (organizmning umumiy kasalligi, vaqtlari

ionlashtiruvchi nurlanishning uzoq muddatli ta'siri natijasida tebranish

271